Narodna skupština Republike Srpske

Narodna skupština Republike Srpske (NSRS) jest najviše predstavničko tijelo i nosilac ustavotvorne i zakonodavne vlasti u Republici Srpskoj. Sastoji se iz 83 narodna zastupnika i sjedište se nalazi u Banjoj Luci.

Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini (1991–1992) Narodna skupština Republike Srpske
XI saziv
Logo
Vrsta
Vrsta	Jednodomni sistem
Ograničenje mandata	2 godine (1996–2002) 4 godine (od 2002)
Historija
Osnovano	24. oktobar 1991.
Prethodnik	Skupština SRBiH
Početak saziva	24. oktobar 1991.
Vodstvo
Predsjednik skupštine	Nenad Stevandić, (US) (od 15. novembra 2022)
Struktura
Broj zastupnika	83
Političke grupe	Vlada (48):[1]   SNSD (29)   SP (5)   DEMOS (5)   US (4)   NPS (5) Podrška (9):   SDP BiH  (3)   SPS (3)   DNS (2)   BHZ (1) Opozicija (26):   SDS (12)   PDP (7)   ZPR (4)   NF (2)   SDA  (1)
Izbori
Posljednji opći izbori	2. oktobar 2022.
Sljedeći opći izbori	2026.
Mjesto zasjedanja
Dom Narodne Skupštine Trg jasenovačkih žrtava 1, Banja Luka, Bosna i Hercegovina
Veb-sajt
www.narodnaskupstinars.net
Fusnote

Historija

Skupština je osnovana 24. oktobra 1991. kao Skupština srpskog naroda u Bosni i Hercegovini.^[1] Na prvoj sjednici održanoj u Sarajevu, raspisan je plebiscit i usvojena Deklaracija o ostajanju srpskog naroda u zajedničkoj državi Jugoslaviji. Referendum na kome su se Srbi izjasnili o ostanku u Jugoslaviji održan je 9. i 10. novembra 1991.

Smatralo se da je osnivanje Skupštine srpskog naroda u Bosni i Hercegovini i konstituiranje Republike Srpske bila potrebna za očuvanjem identiteta i državnosti Srba u Bosni i Hercegovini. Uporedo s političkom borbom koju su izabrani predstavnici srpskog naroda vodili u Skupštini Republike Bosne i Hercegovine za očuvanje statusa - općine s većinskim srpskim stanovništvom samoorganiziraju se i ujedinjuju u "Zajednicu općina", a potom se formiraju pet srpskih autonomnih oblasti:^[2]

• SAO Bosanska krajina (SAO Krajina)
• SAO Semberija (SAO Sjeveroistočna Bosna)
• SAO Romanija (SAO Romanija-Birač)
• SAO Hercegovina (SAO Istočna/Stara Hercegovina)
• SAO Sjeverna Bosna

Nakon toga, Narodna skupština Republike Srpske donosi Deklaraciju o proglašenju Republike srpskog naroda Bosne i Hercegovine 9. januara 1992. u Sarajevu, osiguravajući je kao konstituantu (ustavotvornu skupštinu), Ustavom koji je donesen 28. februara 1992, pravnu moć i pravnu sigurnost, legalitet i legitimitet tadašnje Srpske Republike Bosne i Hercegovine. Kasnije je na osnovu rezultata Novembarskog referenduma Srpska Republika Bosna i Hercegovina proglašena za federalnu jedinicu u sastavu Savezne Republike Jugoslavije.

Bošnjačkim/Muslimanskim i hrvatskim strankama bio je cilj nezavisnost i stvaranje federalne države Bosne i Hercegovine ali Srbi su smatrali da će se time odvojiti srpski narod, te da bi Srbi iz Bosne i Hercegovine time dobili status nacionalne manjine. Takav odnos i stanje uticali su na to da su srpski poslanici konstituirali srpski blok poslanika od ukupno 83 poslanika, pretežno iz Srpske demokratske stranke, zatim iz Srpskog pokreta obnove, Socijaldemokratske partije i Saveza reformskih snaga Jugoslavije. Bio je to prvi korak ka početku stvaranja današnje Republike Srpske i Narodne skupštine Republike Srpske.^[1]

Tokom rata u Bosni i Hercegovini iz sigurnosnih razloga Narodna skupština se premješta na teritoriju današnjeg Istočnog Sarajeva, funkcionira i zasjeda na Palama. Jedna od najdužih sjednica u historiji Skupštine održana je 5. maja 1993. na Jahorini, kada su poslanici 17 sati raspravljali Vance-Owenovom planu. Od 1998. administrativno sjedište Narodne skupštine Republike Srpske prelazi u Banju Luku, gdje se nalazi i danas.^[1]

Po završetku rata, potpisivanjem Dejtonskog mirovnog sporazuma (1995) Narodna skupština preuzima primarnu odgovornost provođenja normativne entitetske reizgradnje i obnove, te kao zakonodavni organ predvodi i neposredno sprovodi zakonske reforme kroz koje Republika Srpska prolazi u poslijeratnim godinama.

Sastav Narodne skupštine, po modernim parlamentarnim principima, čine 83 narodna poslanika koje narod u Republici Srpskoj bira na neposrednim općim izborima. Narodni poslanici u Narodnoj skupštini birali su se do 2002. na mandat u trajanju od dvije godine, a od 2002. u skladu s novom zakonskom regulativom, narodni poslanici se biraju na mandat u trajanju od četiri godine.

Izbori i sazivi

Narodna skupština Republike Srpske do sada je funkcionisala u 11 saziva:

Izbori	Saziv	Period
Opći izbori u SR Bosni i Hercegovini 1990.	I saziv	24. oktobar 1991 - 14. oktobar 1996.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 1996.	II saziv	19. oktobar 1996 - 27. decembar 1997.
Prijevremeni izbori u Bosni i Hercegovini 1997.	III saziv	27. decembar 1997 - 19. oktobar 1998.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 1998.	IV saziv	19. oktobar 1998 - 16. decembar 2000.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2000.	V saziv	16. decembar 2000 - 28. novembar 2002.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2002.	VI saziv	28. novembar 2002 - 9. novembar 2006.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2006.	VII saziv	9. novembar 2006 - 15. novembar 2010.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2010.	VIII saziv	15. novembar 2010 - 24. novembar 2014.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2014.	IX saziv	24. novembar 2014 - 19. novembar 2018.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2018.	X saziv	19. novembar 2018 - 15. novembar 2022.
Opći izbori u Bosni i Hercegovini 2022.	XI saziv	od 15. novembra 2022.

Spisak predsjednika

Glavni članak: Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske

Od nastanka Narodne skupštine Republike Srpske do danas bilo je 8 predsjednika u 11 saziva:

#	Portret	Ime i prezime	Mandat		Saziv	Stranka
1.		Momčilo Krajišnik (1945–2020)	25. oktobar 1991.	maj 1996.	I saziv	SDS
2.		Dragan Kalinić (1948–)	maj 1996.	19. oktobar 1998.	I saziv II saziv III saziv
3.		Petar Đokić (1961–)	19. oktobar 1998.	16. decembar 2000.	IV saziv	SP
4.		Dragan Kalinić (1948–)	16. decembar 2000.	20. juli 2004.	V saziv VI saziv	SDS
5.		Dušan Stojičić (1963–)	20. juli 2004.	28. februar 2006.	VI saziv
6.		Igor Radojičić (1966–)	28. februar 2006.	24. novembar 2014.	VI saziv VII saziv VIII saziv	SNSD
7.		Nedeljko Čubrilović (1953–)	24. novembar 2014.	15. novembra 2022.	IX saziv X saziv	DNS (do 2018)
						DEMOS (od 2018)
8.		Nenad Stevandić (1966–)	15. novembra 2022.	trenutno	XI saziv	US

Odbori

1. Odbor za privredu i finansije
2. Zakonodavni odbor
3. Odbor za politički sistem, pravosuđe i upravu
4. Odbor za odbranu i sigurnost
5. Odbor za zaštitu prava izbjeglica i prognanika
6. Odbor za predstavke, prijedloge i društveni nadzor
7. Odbor jednakih mogućnosti
8. Odbor za zaštitu okoliša
9. Odbor za ustavna pitanja
10. Odbor za praćenje stanja u oblasti penzijsko-invalidskog osiguranja
11. Odbor za boračko-invalidsku zaštitu
12. Odbor za obrazovanje, nauku, kulturu i informisanje
13. Odbor za zdravstvo, rad i socijalnu politiku
14. Odbor za pitanja mladih
15. Odbor za poljoprivredu, šumarstvo i vodno
16. Odbor za evropske integracije i regionalnu saradnju

Sjedište

Sjedište Narodne skupštine nalazi se u Banjoj Luci na adresi Trg jasenovačkih žrtava 1 (u nekadašnjoj zgradi Doma Jugoslavenske narodne armije i Doma Vojske Republike Srpske). Ispred zgrade Skupštine se nalazi Trg jasenovačkih žrtava na kome se nalazi spomenik Topola užasa. Do 30. aprila 2018. zgrada Skupštine bila je na adresi Vuka Karadžića 2.^[3]

Također pogledajte

• Politika Bosne i Hercegovine
  • Politika Republike Srpske
• Predsjednik Narodne skupštine Republike Srpske
• Ustav Bosne i Hercegovine
  • Ustav Republike Srpske
• Predsjednik Republike Srpske
• Vlada Republike Srpske
• Vijeće naroda Republike Srpske
• Senat Republike Srpske
• Parlamentarna biblioteka

Reference

1. "O Narodnoj skupštini". narodnaskupstinars.net. Arhivirano s originala, 28. 4. 2021. Pristupljeno 28. 4. 2021.
2. "Fotomonografija: Narodna skupština Republike Srpske od 1991. do 2011" (PDF). Banja Luka: Narodna skupština Republike Srpske. 2012. Arhivirano (PDF) s originala, 22. 4. 2021. Pristupljeno 28. 4. 2021.
3. m.filipovic (2018-04-30). "Nova adresa Narodne skupštine Republike Srpske - Trg jasenovačkih žrtava 1". NSRS. Pristupljeno 2024-08-15.

Vanjski linkovi

• Zvanični veb-sajt NSRS-a