Laburistička stranka (Ujedinjeno Kraljevstvo)

Laburistička stranka (engleski: Labour Party) jedna je od dvije glavne političke stranke u Ujedinjenom Kraljevstvu, zajedno sa Konzervativnom strankom. Stranka se nalazi na lijevom centru političkog spektra. Na svim opštim izborima od 1922. laburisti su bili ili vladajuća stranka ili zvanična opozicija. Bilo je sedam laburističkih premijera. Vladajuća je stranka u Ujedinjenom Kraljevstvu od općih izbora 2024, te je najveća politička stranka u Ujedinjenom Kraljevstvu po broju glasova i broju mjesta u Donjem domu. Stranka tradicionalno održava godišnju konferenciju Laburističke stranke tokom sezone stranačkih konferencija.

Laburistička stranka Labour Party
Predsjednik	Keir Starmer
Potpredsjednik	Angela Rayner
Generalni sekretar	David Evans
Osnovana	27. februar 1900.
Sjedište	London, Engleska
Adresa	Southside, 105 Victoria Street[1]
Mladi ogranak	Mladi Laburisti
Broj članova	366.604[2]
Politička pozicija	Lijevi centar[3][4][5][6]
Ideologija	Socijaldemokratija[7][8] Demokratski socijalizam[9][10]
Boje	Crvena
Donji dom	412 / 650
Dom lordova	172 / 783
Škotski parlament	22 / 129
Senedd	30 / 60
Regionalni gradonačelnici	11 / 12
Skupština Londona	11 / 25
Veb-sajt
labour.org.uk

Stranka je osnovana 1900, izrasla iz sindikalnog pokreta i socijalističkih stranaka 19. vijeka. Prestigla je Liberalnu stranku i postala glavna opozicija Konzervativnoj stranci početkom 1920-ih, formirajući dvije manjinske vlade pod Ramsayjem MacDonaldom 1920-ih i ranih 1930-ih. Laburisti su služili u ratnoj koaliciji 1940–1945, nakon čega je laburistička vlada Clementa Attleeja uspostavila Nacionalnu zdravstvenu službu i proširila državu blagostanja od 1945. do 1951. Pod Haroldom Wilsonom i Jamesom Callaghanom, laburisti su ponovo vladali od 1964. do 1970. i od 1974. do 1979. Tokom 1990-ih, Tony Blair je odveo laburiste u politički centar kao dio svog projekta Novi Laburisti, kojim je vladao Blair, a zatim Gordon Brown od 1997. do 2010.

Lider stranke i aktuelni britanski premijer je Keir Starmer. Laburisti su najveća stranka u Seneddu (velškom parlamentu), te jedina stranka u trenutnoj velškoj vladi. Stranka je treća po veličini u škotskom parlamentu, iza Škotske nacionalne stranke i škotskih konzervativaca. Laburisti su član Partije evropskih socijalista i Progresivne alijanse i imaju status posmatrača u Socijalističkoj Internacionali. Stranka uključuje poluautonomne londonske, škotske, velške i sjevernoirske ogranke; međutim, podržava Socijaldemokratsku i laburističku partiju (SDLP) u Sjevernoj Irskoj.

Reference

1. O'Shea, Stephen; Buckley, James (8. 12. 2015). "Corbyn's Labour party set for swanky HQ move". CoStar. Arhivirano s originala, 9. 10. 2017. Pristupljeno 8. 10. 2017.
2. Helm, Toby (30. 3. 2024). "Labour membership falls by 23,000 over Gaza and green policies". The Guardian. Pristupljeno 30. 3. 2024.
3. Bakker, Ryan; Jolly, Seth; Polk, Jonathan (14. 5. 2015). "Mapping Europe's party systems: which parties are the most right-wing and left-wing in Europe?". London School of Economics / EUROPP – European Politics and Policy. Arhivirano s originala, 26. 5. 2015. Pristupljeno 26. 5. 2015.
4. Giddens, Anthony (17. 5. 2010). "The rise and fall of New Labour". New Statesman. Arhivirano s originala, 21. 7. 2015. Pristupljeno 26. 5. 2015.
5. Peacock, Mike (8. 5. 2015). "The European centre-left's quandary". Reuters. Arhivirano s originala, 26. 5. 2015. Pristupljeno 26. 5. 2015. A crushing election defeat for Britain's Labour party has laid bare the dilemma facing Europe's centre-left.
6. Dahlgreen, Will (23. 7. 2014). "Britain's changing political spectrum". YouGov. Arhivirano s originala, 26. 5. 2015. Pristupljeno 26. 5. 2015.
7. Worley, Matthew (2009). The Foundation of the British Labour Party: Identities, Cultures, and Perspectives,1900–39. Farnham: Ashgate Publishing. ISBN 978-0-7546-6731-5 – preko Google Books.
8. Nordsieck, Wolfram (2019). "United Kingdom". Parties and Elections in Europe. Arhivirano s originala, 11. 10. 2012. Pristupljeno 21. 1. 2020.
9. Adams, Ian (1998). Ideology and Politics in Britain Today (illustrated, reprint izd.). Manchester: Manchester University Press. str. 144–145. ISBN 978-0-7190-5056-5. Arhivirano s originala, 26. 12. 2018. Pristupljeno 21. 3. 2015 – preko Google Books.
10. Busky, Donald F. (2000). "Democratic Socialism in Great Britain and Ireland". Democratic Socialism: A Global Survey. Westport, CT: Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-275-96886-1.

Vanjski linkovi

• Laburistička stranka (Ujedinjeno Kraljevstvo) na Wikimedia Commonsu