Drvorez

Drvorez je grafička tehnika visoke štampe kod koje se otiskivanjem s drvene matrice postižu otisci na papiru ili drugom materijalu. Radi se o najstarijoj grafičkoj tehnici. Drvorezu ime dolazi od drveta kruške ili trešnje koja mu služi kao podloga ili matrica.

Shema tehnike visoke štampe

Grafička tehnika srodna drvorezu zove se linorez.

Alatke za izradu drvoreza, noževi i dleta raznih veličina i širina U i V preseka

Četiri jahača apokalipse Albrecht Dürer

Kacušika Hokusaj, Veliki val (drvorez u boji)

Historijski pregled

Najraniji poznati odštampani drvorez je Diamond Sutra svitak, koga je odštampao Wang Chieh 868. godine. Drvoreznom tehnikom izvode se prve tiskane knjige.

Kao grafička tehnika drvorez se razvija u Evropi u XIV vijeku, a savršenstvo u ovoj tehnici ostvareno je u XVI vijeku u djelima Albrecht Dürera, Wohlgemutha, Pleydenwurffa, Holbeina, Burgkmaira i dr.

Dok su evropski majstori svom drvorezu davali oznaku brutalnosti, Japanci su mu davali oznaku profinjenosti. Zato je evropski drvorez bliži crtežu, a japanski slici.

Postupak rada

Kod drvoreza, grafička slika se urezuje pomoću specijalnih noževa u glatku ploču drveta. Površina koju želimo odštampati, a koja predstavlja crtež, se ne izrezuje, već se noževima uklanjaju površine koje pri štampi ostaju nenabojene, odnosno bijele. Tako izrezana ploča se nabojava valjkom i štamparskom bojom i zatim se otiskuje, ručno ili uz pomoć prese za visoku štampu. Ručno štampanje je karakterističnije za praksu drvoreza na Istoku, dok je na Zapadu u te svrhe najčešće korišćena presa.

Postoji i višebojni drvorez. Kod kojega se na jedan papir sukcesivno otiskuje nekoliko ploča, svaka s drugačije urezanim crtežom i obojena drugom bojom.

Literatura

• Dževad Hozo, Umjetnost multiorginala, Mostar, 1988.

Također pogledajte

• Grafičke tehnike
• Gravura

Vanjski linkovi

• The Printed Image in the West: Woodcut (en)