virus koji je izazvao epidemiju akutne respiratorne bolesti COVID-19 From Wikipedia, the free encyclopedia
SARS-CoV-2 (engleski: Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2, u prevodu: teški akutni respiratorni sindrom koronavirus 2) jest zarazni virus koji uzrokuje COVID-19 akutnu respiratornu bolest.[1] Virus je uzrok epidemije novog koronavirusa. Genomsko sekvenciranje je pokazalo da je to pozitivni, jedno-lančani RNK koronavirus i sadrži 29.903 nukleotida.[2]
Teški akutni respiratorni sindrom koronavirus 2 | |
---|---|
Sistematika | |
Red | Nidovirales |
Porodica | Coronaviridae |
Potporodica | Orthocoronavirinae |
Rod | Betacoronavirus |
Podrod | Sarbecovirus |
Vrsta | SARS |
Sinonimi | |
|
Mnogi rani slučajevi bili su povezani sa velikom pijacom morskih plodova i životinja u Wuhanu, a smatra se da virus ima životinjsko porijeklo. Redanjem genetskih sekvenci ovog virusa i drugih uzoraka virusa pokazala su sličnost sa SARS-CoV (79,5%) i koronavirusom šišmiša (96%).[3] Zbog toga se smatra da porijeklo virusa vjerovatno dolazi od šišmiša,[4][5] iako porijeklo od ljuskavaca (pangolini) nije isključeno.[6]
Kako bi se izbjegla zabuna s bolešću SARS, Svjetska zdravstvena organizacija u svojim javnim istupima naziva virus kao "virus koji je izazvao bolest COVID-19".[7]
Prenos s čovjeka na čovjeka potvrđen je tokom pandemije novog koronavirusa SARS-CoV-2.[8] Prenosi se preko respiratornih kapljica od kašljanja u rasponu od oko 2 m.[9][10] Moguće se zaraziti i indirektno preko kontaminiranih površina.[11] Virus se širi relativno brzo i lako među ljudima, te se procjenjuje da bi jedna oboljela osoba u prosjeku mogla zaraziti dvije do tri osjetljive osobe.[12]
Preliminarna istraživanja ukazuju da virus može opstati na plastici i čeliku do tri dana, ali ne i na kartonu gdje može preživjeti ne više od jednog dana, i bakru na kojem virus može preživjeti ne više od četiri sata.[13] Virus se inaktivira sapunom, koji destabilizuje njegov lipidni dvosloj.[14][15]
Također, moguća je infekcija u toku inkubacijskog perioda virusa, ali to još nije u potpunosti dokazano,[16] tako da takva asimptomatska vrsta prenošenja nije rasprostranjena, te da su infekcije uglavnom rezultat prenošenja virusa od pacijenata koji imaju stvarne simptome bolesti COVID-19.
Prve poznate infekcije virusnog soja SARS-CoV-2 desile su se u Wuhanu, međutim izvor zaraze ostaje nepoznat.[17][18][19]
Vjeruje se da se prvi poznati slučaj infekcije desio 17. novembra 2019.[20] Virus se potom proširio na sve provincije u Kini, a onda i ostatak svijeta.[21][22] Svjetska zdravstvena organizacija je 30. januara 2020. proglasila virus prijetnjom za međunarodno javno zdravstvo,[23][24] a 11. marta 2020 proglasila pandemijom.[25]
Elektronski mikrografi SARS-CoV-2
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.