Tireostimulirajući hormon (TSH) ili tireotropni hormon je hormon prednjeg režnja hipofize, koji izaziva povećano stvaranje i oslobađanje hormona tiroksina (T4) i tironina (T3) iz štitaste žlijezde. Ovaj hormon također izaziva rast te žlijezde (diobu njenih ćelija), povećava transport joda u ćelije štitaste žlijezde, kao i povećano stvaranje tiroglobulina.[1][2]
U 1916, Bennett M. Allen i Philip E. Smithnašli našli su da hipofiza sadrži pituitary contained tirotropne supstance.[3]
Struktura
Tireostimulišući hormon je glikoprotein molekulske mase oko 30.000 daltona. Oko 15% molekula čine ugljikohidrati, a ostatak proteini. Čine ga dvije podjedinice: α i β, koje su vezane nekovalentnim vezama. Alfa podjedinica, iste strukture sreće se i kod drugih hormona adenohipofiznih hormona glikoproteinske prirode: adrenokortikotropnog hormona (ACTH), folikulostimulirajućeg (FSH) i luteinizirajućeg hormona (LH), kao i kod ljudskog horionskog gonadotropina (HCG). Za svaki od ovih hormona, karakteristićna je beta podjedinica. Kada su podjedinice razdvojene, gube aktivnost. Gen za α podjedinicu se nalazi na hromosomu 6, dok se gen za β podjedinicu nalazi na hromosomu 1.
Djelovanje
TSH višestruko djeluje na štitnu žlijezdu. Povećava oslobađanje hormona ove žlijezde: tiroksina i tironina, povećava transport joda u njene ćelije, sintezu tireoglobulina (prethodnik hormona). Tireostimulirajućići hormon podstiče rast i diobu ćelija štitne žlijezde. Svoje dejstvo ispoljava vezanjem za membranske receptore ćelija štitne žlijezde, nakon čega se aktivira anzim adenil ciklazu, koja iz ATP-a proizvodi ciklični adenozin-monofosfat (c-AMP). Zatim c-AMP posreduje u prenosu informacija do jedra ćelija, gdje se odvija proces prepisivanja genetičke informacije na iRNK.
Regulacija
Tireostimuliraujći hormon je pod kontrolom tirotropin-oslobađajućeg hormona (TRH) iz hipotalamusa. Hormoni štitne žlijezde, tiroksin i tironin, mehanizmom negativne povratne sprege inhibiraju lučenje ovog hormona. Kada koncentracija tiroksina i tironina opadne, inhibicija se otklanja. Ova dva hormona također inhibiraju i lučenje TRH na isti način. Lučenje TSH također može koćiti i somatostatin.
Poremećaji
- Visoke vrijednosti tireostimulirajućeg hormona se najčešće sreću kod kod primarnog hipotireoidizma.
- Niske vrijednosti ovog hormona se najčešće sreću kod primarnog hipertireoidizma.
Zato se kod sumnje na poremećaj funkcije štitne žlijezde često određuje koncentracija ovog hormona u krvi.
Također pogledajte
Reference
Dopunska literatura
Vanjski linkovi
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
