From Wikipedia, the free encyclopedia
Paotred ha merc'hed zo a blij dezho minellañ begoù o bronnoù, a gleiz da zehou peurvuiañ, a draoñ da grec'h a-wechoù. Deuet eo ar c'hiz eus California, digant un den anvet Jim Ward, perc'henn ur stal anvet Gauntlet e West Hollywood a doulle kroc'hen neb a baee er bloavezhioù 1970. Pa voe toullet hini tud brudet an amzer, evel Lenny Kravitz[1]. e voe roet brud vat d'e oberenn.
Lakaet e vez gwalennoù pe barrennoù d'ar bronnoù evit o c'haeraat a-hervez. Lod a ra abalamour da blijadur ar flouradennoù war groc'henn al lodenn gizidik-se eus o c'horf pa vezont o c'hoari-daou.
Toullet e vez dindan beg ar vronn, a-led peurliesañ pe a-serzh a-wechoù pe a-led hag a-serzh war un dro, d'ober ur groaz gant div varennig. Gallout a reer ivez lakaat meur a vravig an eil war-benn egile. Un 3 pe 6 miz a ranker gortoz avat a-rbenn peurbareañ ur c'hroc'hen a zo bet toullet, ha naetaat aketus gant dour holenet, met tud zo o devez ezhomm ur bloaz da vihanañ. Ret eo gortoz ar peurbare a-raok lakaat ur bravig nevez war-benn unan all.
Anaout a reer pobloù, en istor, ma veze kustum a-walc'h an dud da doullañ begoù o bronnoù. Kement-se a veze graet, a-hervez, gant gwazed ar bobl Karankawa e Texas, hag ivez, war a lavar tud zo, gant merc'hed Kabylia, en Aljeria. Met prouennoù da vat n'eus ket.
En Europa e vije deuet ar c'hiz d'ober kemend-all war-dro ar XIVvet kantved a-hervez. Ar rouanez c'hall Isabeau Bavaria, dimezet d'ar roue foll Charlez VI, he dije toullet beg ur vronn abalamour da se. Darn a lavar e voe an hini gentañ. Prouennoù avat a ra diouer.
E Bro-Saoz, en amzer ar rouanez Victoria, war-dro 1890, e veze lakaet un Anneux De Sein gant tud zo. Se a oa gwalennoù diamantoù pe chadennoù aour a veze staget ouzh begoù an divvronn. Kement-se a veze graet e-touez tud pinvidik zo.
Gwalennoù pe traoù arall a bep seurt a vez lakaet gant tud zo ouzh begoù o bronnoù. Darn a laka chadennoù, pouezioù outo. Darn all a laka steredennoù houarn, plastik, pe mein prizius. Evel ma reer gant an doullgorferezh dre vras, peurliesañ ec'h implijer metaloù evel an dir surijianek pe an titan a vir ouzh an allergiezhioù kentoc'h evit an arc'hant pe c'hozh an aour, a c'hell bezañ implijet ivez seul wezh ma vez glan-kenañ.
Kig a-walc'h zo e beg ar vronn evit gellout toullañ dizroug a-dreñv trawalc'h a groc'hen evit mirout ouzh an efed-distaol. Koulskoude, ma vez re danav ar bravig, pe ma ne vez ket graet don a-walc'h an toullañ e c'hall c'hoarvezout un efed-distaol. Allergiezh ouzh ar metal a zo kaoz d'an efed-se ivez. Kontammiñ a c'hall ivez ma vez bountet pe sachet re war ar bravig a zo bet staliet.
Ur goulenn a sav e-touez ar merc'hed a garje toullañ beg o bronn da lakaat ur bravig outañ : penaos ober evit reiñ bronn goude?
War a seblant ne ra droug ebet d'ar sevel laezh d'ar vamm. Koulskoude e vez aliet ar merc'hed da lakaat ober an toullañ gant tud a vicher, evit diwall ouzh kontammadur. Pa vez toullet meur a wech ne vez ket graet vad da veg ar vronn, ha seul diaesoc'h e vo d'ar bugel denañ. Aliet eo ar merc'hed ivezda c'hortoz ken na vo peurbare ar gleizenn a-raok reiñ bronn.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
