རྒྱ་གར།
From Wikipedia, the free encyclopedia
| |||||
རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྐད་ཡིག ས་ཁུལ་རིམ་པའི་སྐད་ཡིག། | ཧིན་སྐད། • དབྱིན་སྐད། ཏ་མིལ་སྐད། • ཨུར་ཏུ་སྐད། • པན་ཇབ་སྐད། • ཨ་སམ་སྐད། • | ||||
རྒྱལ་ས། གྲོང་ཁྱེར་ཆེ་ཤོས། | ལྡི་ལི་གསར་པ། མོམ་བྷའི་ | ||||
སྲིད་གཞུང་། | གྲོས་ཚོགས་སྤྱི་མཐུན་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་། | ||||
སྲིད་འཛིན། | རམ་ ནཐ་ ཀོ་བིནཌ | ||||
སྲིད་བློན། | ན་རེན་ཌར་ མོ་ཊི། | ||||
སའི་རྒྱ་ཁྱོན་། - རྒྱ་ཁྱོན་ཧྲིལ་པོ་། - མཚོ་ཐོག་རྒྱ་ཁྱོན་གི་བརྒྱ་ཆ། |
3,287,591 km2 9.6 | ||||
མི་འབོར། - མི་འབོར་ཧྲིལ་པོ། (༢༠༡༠) - མི་འབོར་མཐུག་ཚད་། |
1,210,193,422 380.7/km2 | ||||
དངུལ་ལོར། | ཧིན་སྒོར། (INR) | ||||
དུས་ཚིགས་ས་ཁུལ། | UTC+05:30 | ||||
རྒྱལ་གླུ། | མི་མང་གི་བློ་སྤོབས། | ||||
ཏར་ཡིག་ཨང་རྟགས། | +91 |
རྒྱ་གར། གཞུང་འབྲེལ་ཐོག་རྒྱ་གར་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་(རྒྱ་གར་སྐད་དུ།: भारत गणराज्य) ཞེས་འབོད་པ་དང་། ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ། འཛམ་གླིང་གི་མི་འབོར་ཆེ་ཤོས་གཉིས་པ་ཡིན་པ་དང་། ས་རྒྱ་ཁྱོན་ཆ་ནས་འཛམ་གླིང་གི་ཨང་བདུན་པར་སླེབས་ཀྱི་ཡོད། མ་ཟད་དམངས་གཙོ་རྒྱལ་ཁབ་ཆེ་ཤོས་ཞིག་ཡིན། ཨེ་ཤི་ཡ་གླིང་ཆེན་འདིའི་ནང་ལོ་རྒྱུས་ཡུན་རིང་ལྡན་ཞིང་རིག་གནས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡིན། རྒྱ་གར་གྱི་སྐམ་ས་ཆེན་མོ་ནི་གོ་ལ་ཕྱེད་བྱང་མའི་ཕྱོགས་སུ་འཕྲེད་ཐིག་ 804’N ནས་ 3706’N ཡི་བར་དང་། གཞུང་ཐིག་ 6807’E ནས་ 97025’E ཡི་བར་དུ་ཆགས་ཡོད། རྒྱ་གར་གྱི་བྱང་ཕྱོགས་སུ་ཧི་མ་ལ་ཡའི་རི་རྒྱུད་དང་། ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ཨ་རབ་རྒྱ་མཚོ། ཤར་ཕྱོགས་སུ་བངྒལ་གྱི་མཚོ་ཁུག ལྷོ་ཕྱོགས་སུ་རྒྱ་གར་རྒྱ་མཚོ་བཅས་ཀྱིས་བསྐོར་ཡོད། ཡུལ་འདིའི་ས་ཆའི་རྒྱ་ཁྱོན་ལ་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་ས་ཡ 3.28 ཡོད་པ་དང་། བྱང་གི་ཀཱསྨིར་མངའ་སྡེ་ནས་ལྷོ་ཡི་ཀཱན་ཡ་ཀཱུ་མ་རི་དབར་བར་ཐག་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ 3,214 ཡོད། དེ་བཞིན་ཤར་གྱི་ཨ་རུ་ནཱ་ཅལ་མངའ་སྡེ་ནས་ནུབ་ཀྱི་གུཇ་རཱཏ་དབར་བར་ཐག་ཀི་ལོ་མི་ཊར་ 2,933 ཡོད། ས་ཆའི་ཆགས་སྟངས་ནི་དཔངས་མཐོ་བའི་རི་བོ་དང་རྒྱ་ཆེ་བའི་བྱེ་ཐང་། བྱང་ ཕྱོགས་གྱི་བདེ་ཐང་། ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་མཐོ་སྒང། མཚོ་ཁ་དང་གླིང་ཕྲན་ སོགས་སྣ་མང་རང་བཞིན་གྱིས་གྲུབ་ཡོད། ས་ཁྱོན་ཆེ་བའི་རྒྱལ་ཁབ་འདིའི་གནམ་གཤིས་དང་རྩི་ཤིང་། སྲོག་ཆགས། རིག་གནས་སོགས་ནི་རྒྱལ་ཁབ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་པར་ཆེན་པོ་ཡོད།
རྒྱ་གར་ལ་སྐམ་ས་དང་འབྲེལ་བའི་ཁྱིམ་མཚེས་རྒྱལ་ཁབ་བདུན་ཡོད་པ་དེ་དག་ནི། བོད་དང་བལ་ཡུལ། འབྲུག། བངྒ་ལ་དེཤ། འབར་མ། པཀི་སྟཱན། ཨཧྥ་ག་ནི་སྟཱན་བཅས་ཡིན། ད་དུང་རྒྱ་མཚོས་བར་ཆོད་ཅིང་ཕན་ཚུལ་ཁ་སྤྲོད་དུ་གནས་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ཡོད་པ་དེ་ནི་ཤྲི་ལངྐ་ཡིན། རྒྱ་གར་གྱི་ཆ་ཤས་ ཨན་ཌ་མན་དང་ནཱི་ཀོ་རྦར་གླིང་ཕྲན་ནི་ཐེ་ལན་ཊ་དང་ཨིན་རྡོ་ནི་ཥི་ཡ་བར་མཚོ་ཐོག་རྒྱལ་མཚམས་འབྲེལ་ཡོད། པཀི་སྟཱན་དང་བངྒ་ལ་དེཤ་གཉིས་ནི་སྔར་རྒྱ་གར་གྱི་ཆ་ཤས་ཤིག་ཡིན་ཡང་ཕྱིས་སུ་ལོགས་སུ་གྱེས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་མི་འདྲ་བ་གསུམ་དུ་གྱེས་པ་རེད།
རྒྱ་གར་ནི་སེང་གེ་གཙང་པོའི་གཤོངས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་དར་བའི་གནས་ཡིན་པ་དང་ད་ལྟའི་ཆར་པ་ཀི་སི་ཐན་ཁུལ་དུ་ཡོད་པའི་ཧར་པན་གནའ་རྫས་ལས་རྒྱ་སྐྱེད་དང་དབང་ཤུགས་སོགས་རྟོགས་ཐུབ། ཧིན་རྡུ་ཆོས་ལུགས་དང་། ནང་ཆོས། ཇིན་ཆོས་ལུགས། སིག་ཆོས་ལུགས་བཅས་ཀྱི་འབྱུང་ཁུངས་ཡིན། མ་ཟད་ ཇུ་ཌའི་ཆོས་ལུགས། ཛོ་རཱས་ཊི་ཆོས་ལུགས། ཡི་ཤུ་ཆོས་ལུགས། ཁ་ཆེའི་ཆོས་ལུགས་བཅས་སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་དང་པོའི་ནང་དར་ཁྱབ་བྱུང་། དེས་རྐྱེན་པས་སྣ་མང་རིག་གཞུང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཞིག་རྒྱ་གར་སྐམ་ས་ཆེན་མོ་ཁྱོན་དུ་དར་ཁྱབ་བྱུང་། ཕྱིས་སུ་རིམ་པས་ རྒྱ་གར་ནང་དབྱིན་ཇི་དབང་ཤུགས་སླེབས་ཏེ་མངའ་ཁོངས་ཡོངས་སུ་ཟླ་སྒྲིལ་བྱས། སྤྱི་ལོའི་དུས་རབས་བཅོ་བརྒྱད་ནས་བཅུ་དགུ་བར་ཤར་རྒྱ་གར་དབྱིན་ཇིའི་ཚོང་འབྲེལ་ཀུང་སིས་རྒྱ་གར་རྒྱལ་ཡོངས་འཛིན་སྐྱོང་བྱས་། བདག་ཉིད་ཆེན་པོ་གྷན་དྷི་མཆོག་གི་དབུ་ཁྲིད་འོག་དབྱིན་གཞུང་གི་བཀོད་ཁྱབ་མི་བརྩི་བའི་ཞི་རྒོལ་ལས་འགུལ་(འཆི་གསོན་དབྱེ་ཐག་གཅོད་པའི་ལས་འགུལ) གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ་ཞིག་སྤེལ་བས། སྤྱི་ལོ་ 1947 ཟླ་ 8 ཚེས་ 14 ཡི་མཚན་དཀྱིལ་དུ་རྒྱ་གར་ལ་རང་བཙན་ཐོབ།
.