ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ།

ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ། བཟང་པོའི་གདུང་ལས་དྭགས་སྨད་གླང་མདུན་འཁྲུངས། ། མཁས་གྲལ་གསར་གཏོད་སོར་སྡོམ་ཡོངས་ཁྱབ་སྩལ། ། བོད་ལྗོངས་རང་དབང་གཙང་མའི་རྔ་ཆེན་བསྒྲགས། ། ཟླ་བྲལ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོར་གསོལ་བ་འདེབས། །

མི་གཞན་གྱིས་ཁྱེད་ཀྱི་ཤོག་ལྷེ་འདིའམ་དུམ་བུ་འདི་འབྲེལ་དགོས་པའི་བསམ་འཆར་འདུག „རྒྱལ་བ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ།“! ཞིབ་ཅིང་ཕྲ་བའི་གླེང་མོལ་ མང་པོ་མཐོང་ཐུབ།

ཞེས་གསུངས་པ་ལྟར་ྋརྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་བཅུ་གསུམ་པ་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་མཆོག་ནི། མེ་བྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༦ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༥ ཚེས་ ༥ ཉིན་ལྷོ་ཁ་དྭགས་སྨད་སྣང་རྫོང་འོག་གླང་མདུན་དུ་ཡབ་ཀུན་དགའ་རིན་ཆེན་དང༌། ཡུམ་བློ་བཟང་སྒྲོལ་མ་གཉིས་ཀྱི་སྲས་སུ་སྐུ་འཁྲུངས། ཆུང་མཚན་ལ་བློ་བཟང་ཐབས་མཁས་རྒྱ་མཚོ་ཞེས་གསོལ། ལྷ་བླའི་ལུང་བརྟག་དང༌། ལྷ་མོའི་མཚོ་གཟིགས། ྋགོང་ས་མཆོག་གི་མཛད་སྤྱོད་བཅས་གང་ཐད་ནས་རྩེ་མཐུན་དང༌། ངོ་མཚར་གྱི་རྟགས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་བྱུང་བས་གསེར་བུམ་དཀྲུག་འདོན་གྱི་བྱེད་ལམ་ལག་བསྟར་མི་དགོས་པར་སྐུ་གོང་མའི་ཡང་སྲིད་འཁྲུལ་བྲལ་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་ཞུས། ལྷ་སར་གདན་དྲངས་ཏེ་ས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༨ ལོར་པཎ་ཆེན་བསྟན་པའི་དབང་ཕྱུག་མཆོག་གིས་དབུ་སྐྲ་གཙུག་ཕུད་བཞེས་ཏེ། མཚན་ལ་རྗེ་བཙུན་ངག་དབང་བློ་བཟང་ཐུབ་བསྟན་རྒྱ་མཚོ་འཇིགས་བྲལ་ཕྱོགས་ལས་རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་སྡེ་ཞེས་གསོལ། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༧༩ ལོར་ཕོ་བྲང་པོ་ཏཱ་ལའི་གསེར་ཁྲིར་མངའ་གསོལ་ཞིང༌། ཤིང་ལུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༧༩ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༨ ཚེས་ ༨ ཉིན་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གིས་ལུགས་གཉིས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུགས་འགན་གཙང་བཞེས་གནང་སྟེ། གཞུང་འབངས་ཡོངས་ནས་བླང་དོར་བྱེད་སྒོ་སྦུག་དམ་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ཁག་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་ཅིང༌། ལོ་དེར་ཡོངས་འཛིན་ཕུར་ལྕོག་རིན་པོ་ཆེའི་དྲུང་ནས་དགེ་སློང་གི་སྡོམ་བཞེས། ཕྱི་ལོ་ ༡༨༩༨ ལོར་གདན་ས་གསུམ་ལ་གཞུང་ཆེན་བཀའ་པོད་ལྔའི་རྩོད་པའི་གྲྭ་སྐོར་དམ་བཅའ་གྲུབ་སྟེ། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༩ ལོར་ལྷ་ལྡན་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོར་ལྷ་རམས་པའི་དམ་བཅའ་མཛད།

ཤིང་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༤ ལོར་དབྱིན་ཇིའི་བཙན་འཛུལ་དམག་ལྷ་སར་ལྷགས་རྐྱེན་རྒྱལ་ཚབ་ཏུ་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་བསྐོ་བཞག་མཛད་དེ་བོད་ཟླ་ ༦ ཚེས་ ༡༥ ཉིན་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་སོག་ཡུལ་དུ་རེ་ཞིག་སྐུའི་ཉེན་ཡོལ་དུ་ཆིབས་ཞལ་བསྒྱུར། སོག་ཡུལ་དུ་བཞུགས་རིང་ཆོས་འཁོར་རྒྱ་ཆེར་བསྐོར་བར་མཛད་པ་དང༌། དགོན་སྡེ་ཕལ་ཆེར་ཉམས་གསོ་གནང༌། དེ་ནས་སྐུ་འབུམ་བྱམས་པ་གླིང་བརྒྱུད་པེ་ཅིང་དུ་གོང་མ་ཀོང་ཤུ་ཐེངས་མང་མཇལ་འཕྲད་གནང་ཞིང༌། རྒྱ་སོག་གི་ཡུལ་གྲུར་ལོ་འཁོར་བཞི་ལྷག་ཙམ་རིང་བོད་བསྟན་སྲིད་ཀྱི་སྐུ་ངལ་བརྒྱ་ཕྲག་ལྷུར་བཞེས་མཛད་ཅིང༌། རྒྱ་བོད་ཧོར་གསུམ་གྱི་སྐྱེ་འགྲོ་ཀུན་ལ་ཆོས་ཀྱི་བདུད་རྩིས་ཚིམ་པར་མཛད། ས་སྤྲེལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༨ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་འཁོར་བཅས་པེ་ཅིང་ནས་བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཏུ་ཕེབས་ཀྱང༌། རྒྱ་ནག་ཏུ་བཞུགས་རིང་མན་ཇུ་ཨམ་བན་ཀྲང་ཡིན་ཐང་གིས་བོད་ཀྱི་སྲིད་དབང་འཕྲོག་རྒྱུའི་ཇུས་ངན་བརྩམས་པར་བོད་གཞུང་འབངས་ཡོངས་ཀྱིས་ཞི་དྲག་གི་ངོ་རྒོལ་འཐབ་རྩོད་ཤུགས་ཆེར་བྱས་ཏེ། རྒྱ་བོད་འབྲེལ་བ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་སོང་སྐབས། ཟི་ཁྲོན་ནས་ལུའུ་ཅུན་རྒྱ་དམག་ཁྲི་ཕྲག་བརྒལ་བས་ཁམས་ཕྱོགས་སུ་བཙན་འཛུལ་གྱིས་ལྕགས་ཁྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༠ ལོར་ལྷ་སར་འབྱོར་ནས་མི་གསོད་ཁྲག་སྦྱོར་དང༌། འཕྲོག་བཅོམ་ཚོད་མེད་བྱས་ཏེ་ཟིང་ཆ་བསླངས་པར་བརྟེན། ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་དང༌། བཀའ་བློན་རྣམ་པ་བཅས་གྲོ་མོ་བརྒྱུད་རྒྱ་གར་དུ་ཉེན་གཡོལ་ལ་ཕེབས་དགོས་བྱུང༌།

ལྕགས་ཕག་ཕྱི་ལོ་ ༡༩༡༢ ལོར་རྒྱ་ནག་ཏུ་སུན་ཡ་སན་གྱི་འགོ་འཕྲིད་འོག་རྒྱ་ནག་མི་མང་མན་ཇུའི་དབང་སྒྱུར་མཐར་སྤྲོད་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་དང་བསྟུན་ཏེ། བོད་མི་ཚོས་བོད་ནང་ཡོད་པའི་རྒྱ་མིའི་དཔུང་དམག་ལ་ཕར་རྒོལ་གྱིས་ཕྱིར་འབུད་བཏང་སྟེ། ྋརྒྱལ་དབང་རིན་པོ་ཆེ་སྟོན་འཁོར་ལྷ་སར་ཆིབས་བསྒྱུར་གནང་བ་བཅས།

ཆུ་གླང་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༣ ལོར་བོད་དང་ཕྱི་སོག་དབར་སོག་པོའི་རྒྱལ་ས་ཨུར་གར་ ༼ད་ལྟའི་ཨོ་ལན་བྷྭ་ཐུར།༽ དུ་ཆིངས་ཡིག་བཞག་པ་དང༌། བོད་མི་སེར་སྐྱ་ཡོངས་ལ་སྤང་བླང་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་དང་སྦྲགས་བོད་རང་བཙན་གཙང་མ་ཡིན་པའི་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་མཛད་པ་མ་ཟད། བོད་དུ་དྲག་པོའི་སྒྲིག་འཛུགས་ལ་ལེགས་བཅོས་དང༌། ཤོག་དངུལ། གསེར་དངུལ་གྱི་ཊམ་ཁ། སྦྲག་ཐམ། སྦྲག་རྟགས་བཅས་དེང་རབས་རྒྱལ་ཁབ་ཅིག་ལ་དགོས་ངེས་ཀྱི་མ་ལག་མང་དག་གཅིག་གསར་གཏོད་མཛད།

དབྱིན་ཇིས་རྒྱ་གར་ལ་དབང་སྒྱུར་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས། བལ་ཡུལ་དང༌། འབྲུག འབྲས་ལྗོངས་སོགས་ཉེ་འཁོར་རྒྱལ་ཕྲན་ཁག་ཟ་སེམས་ཀྱིས་ཞི་དྲག་གི་ཐབས་ཤེས་རིམ་པར་བྱས་ཤིང༌། ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༦༨ ལོའི་དབྱིན་འབྲུག་དབར་ཆིངས་ཡིག་གི་ནང་དོན་དང༌། སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༥ ལོར་དབྱིན་ཇི་དང་རྒྱ་ནག་མན་ཇུ་དབར་བཞག་པའི་ཆིངས་ཡིག་ནང༌། དབྱིན་ཇི་བ་རྒྱ་ནག་དང་རྒྱ་གར་དུ་ལྟ་སྐོར་འགྲོ་སྐབས། བོད་ནས་འགྲོ་བསྐྱོད་ཆོག་པའི་ཆོད་དོན་བཞག་པ་བཅས་ལ་བོད་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་མ་བྱས་ཤིང༌། ས་གནས་རྫོང་གཞིས་ཁག་ལ་ཕྱི་རྒྱལ་མི་གཅིག་ཀྱང་བོད་ནང་གཏོང་མི་ཆོག་པའི་བཀའ་ཁྱབ་གནང་།

ས་བྱི་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༨༨ ལོར་འབྲས་ལྗོངས་དང་བོད་ཀྱི་ས་མཚམས་ལུང་ཐུར་ཁུལ་དུ་དབྱིན་ཇིས་ཚུར་རྒོལ་བྱས་པ་མ་ཟད། དེ་རྗེས་ལྕགས་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༠ ལོར་རྒྱ་གར་དང་མན་ཇུ་ཨམ་བན་དབར་ཀ་ལི་ཀ་ཏར་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་བརྒྱད་ཅན་ཞིག་དང༌། ཤིང་སྦྲུལ་སྤྱི་ལོ་ ༡༨༩༣ ལོར་རྡོར་གླིང་དུ་དབྱིན་ཇི་དང་རྒྱ་མིའི་སྐུ་ཚབ་དབར་ཚོང་དོན་སྒྲིག་འཛུགས་ཟེར་བའི་ཆིངས་ཡིག་དོན་ཚན་དགུ་ཅན་བཅས་རིམ་འཇོག་བྱས་པར་བོད་གཞུང་གིས་ངོས་ལེན་ནམ་ཡང་མ་བྱས་པ་སོགས་ལ་བརྟེན། ཤིང་འབྲུག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༠༤ ལོར། ཡཱང་ཧ་སེ་བན་གྱིས་གཙོས་པའི་དབྱིན་དམག་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་འཕྲུལ་མདའ་དང༌། མེ་སྒྱོགས་སོགས་ཀྱིས་བོད་དམག་རྣམས་ཕམ་ཉེས་ཆེན་པོ་བཏང་སྟེ་གཞིས་ཀ་རྩེ་དང༌། རྒྱལ་རྩེ་སོགས་བཙན་བཟུང་གིས། ལྷ་ས་དང་ཉེ་བའི་ལྕགས་ཟམ་གྲུ་ཁར་འབྱོར་འཕྲལ། སྐབས་དེའི་སྲིད་སྐྱོང་དགའ་ལྡན་ཁྲི་ཟུར་བློ་བཟང་རྒྱལ་མཚན་གྱིས་གཙོས་པའི་བོད་གཞུང་གི་སྐུ་ཚབ་ཀྱིས་རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་སོ་སོའི་སྐུ་ཚབ་དཔུང་པོ་བཙུགས་ཏེ༌། དབྱིན་ཇི་དང་གྲོས་མཐུན་དོན་ཚན་བཅུ་ཅན་ཞིག་བཞག་པའི་ནང༌། བོད་ནང་དབྱིན་ཇིའི་ཚོང་ར་འཛུགས་རྒྱུ་དང༌། བོད་འབྲས་ས་མཚམས་ཀྱི་རྩོད་རྙོག་སེལ་ཐབས། དབྱིན་གཞུང་ལ་དམག་གི་འགྲོ་གྲོན་གུན་གསབ་སློག་ཆ་སྟེར་རྒྱུ་སོགས་འཁོད་ཡོད།

ཤིང་སྟག་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༤ ལོར་ྋརྒྱལ་དབང་བཅུ་གསུམ་པ་ཆེན་པོ་མཆོག་གིས་བོད་རྒྱ་ཞི་བདེ་ཡུན་གནས་ཡོང་ཐབས་འཚེ་མེད་ཞི་བའི་ཐབས་ལམ་ཉག་གཅིག་དགོངས་ཏེ། རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་དབྱིན་ཇི་བར་བཞུགས་ཀྱིས་ཆིངས་དོན་འཇོག་པར་བཀའ་བློན་བཤད་སྒྲ་བ་དཔལ་འབྱོར་རྡོ་རྗེ་དང་ལས་རོགས། རྒྱ་གར་དབྱིན་གཞུང་གི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཕྱི་འབྲེལ་བློན་ཆེན་མེག་མ་ཧོན་དང་ལས་རོགས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དབང་ཚད་ཆ་ཚང་ཡོད་པའི་སྐུ་ཚབ་ཨེ་ཕེ་ཙན་དང་ལས་རོགས་བཅས། བོད་རྒྱ་དབྱིན་གསུམ་གྱི་སྐུ་ཚབ་རྣམས་སིམ་ལར་ལྷན་འཛོམས་ཀྱིས་ཆིངས་དོན་བཞག བགྲོ་གླེང་སྐབས་བོད་རྒྱ་གཉིས་བོད་ཀྱི་བདག་དབང་ཐད་རྩོད་གླེང་མང་དུ་བྱུང་མཐར། དབྱིན་གཞུང་སྐུ་ཚབ་མེག་མ་ཧོན་གྱིས་དགོངས་འཆར་ལྟར། བོད་ཀྱི་བདག་དབང༌། བོད་རྒྱའི་ས་མཚམས་རྩོད་རྙོག་སྟབས་བདེ་ཡོང་སླད་བོད་ཕྱི་མ་དང༌། ནང་མ་ཞེས་དུམ་བུ་གཉིས་བཟོ་རྒྱུ་དང༌། བོད་ཐོག་རྒྱ་མིར་མིང་ཙམ་གྱིས་བདག་དབང་ཡོད་ཅེས་ཆིངས་ཡིག་ཟིན་བྲིས་སུ་འཁོད་པར་བོད་རྒྱ་དབྱིན་གསུམ་སྐུ་ཚབ་སོ་སོར་མིང་རྟགས་བཀོད་ཡོད་ཀྱང༌། བོད་དབྱིན་གཉིས་དབར་ཆིངས་ཡིག་འཕར་མ་ཞིག་བཞག་སྟེ། ཆིངས་ཡིག་ཟིན་བྲིས་ནང་བཀོད་པའི་བོད་ཐོག་རྒྱ་ནག་གི་ཐོབ་ཐང་གང་ལའང་ཆ་འཛིན་མེད་ཅེས་གསལ་བར་འཁོད་ཡོད་པ་བཅས་སོ།།

ཕྱི་ལོ་ ༡༨༩༠ ལོར་གཞུང་ཞབས་བསྐོ་བཞག་སྐབས་མིའི་འཇོན་ནུས་དང་སྤྱི་མོས་དྲང་ཚུགས་སོགས་ཀྱི་ཆ་རྐྱེན་གཙོ་བོར་བཟུང་དགོས་པ་ལས། སྔར་ལམ་ཕ་གཞིས་རྒྱུན་འཛིན་ཁོ་ནའི་ལམ་དུ་འགྲོ་མི་རུང་བའི་རྒྱས་དཔྱད་དང༌། གདན་ས་གསུམ་གྱིས་གཙོས་རིས་མེད་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་རྣམས་ལ་ཁྲིམས་འདོམས་ཚུལ་བཞིན་དགོས་པའི་ལས་སྣེ་ཚོར་བཀའ་བསྒྱུར་དང་ཆོས་སྡེ་སོ་སོར་དཔྱད་ཁྲ་སྩལ། དེ་ནས་བོད་ཀྱི་ཤོག་དངུལ་ཊམ་ལྔ་བཅུ་དང༌། ཊམ་ཉེར་ལྔ་སོགས་དང༌། ཟངས་ཊམ་བཅུ་སྒོར་དཔར་འགྲེམས་གནང་བ་མ་ཟད། གསེར་ཊམ་ཡང་པར་འདེབས་མཛད། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༣ ལོར་སྦྲག་ཟམ་དང༌། ཏར་ཁང་གསར་འཛུགས་གནང་བ་དང་ཆབས་ཅིག་སྦྲག་འཛིན་ཁ་གང་དང༌། སྐར་ལྔ། སྐར་ཕྱེད་བརྒྱད། ཞོ་གང༌། ཊམ་གཅིག ཊམ་གཉིས་སོགས་འདོན་འགྲེམས་དང༌། ཕག་རི་ནས་རྒྱལ་རྩེ་བརྒྱུད་ལྷ་ས་དང༌། དེ་ནས་ཀོང་པོ་རྒྱ་མདའ་བར་ཡིག་སྐྱེལ་ཏར་གཏོང་གི་ལམ་ཁ་ཚུགས། ལོ་དེར་རྩིས་དཔོན་ལུང་ཤར་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རྒྱལ་གྱིས་སྣེ་འཁྲིད་པའི་ས་གཏེར་འཚོལ་ཞིབ་དང༌། གློག་ལས་སྦྲག་ཏར་སོགས་ཀྱི་ཤེས་བྱ་སྦྱོང་མི་བོད་ཕྲུག་བཞི་དབྱིན་ཡུལ་ལོན་ཀྲོན་དུ་སློབ་གཉེར་ལ་ཆེད་གཏོང་གནང༌།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༣ ལོའི་ཟླ་ ༡ ཚེས་ ༨ ལ་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་ནས་བོད་རྒྱ་ཁྱབ་ཡོངས་ལ་རྩ་ཚིག་དོན་ཚན་ལྔ་ཅན་ཞིག་ཁྱབ་བསྒྲགས་མཛད་དེ་བོད་རང་བཙན་ཡིན་པའི་གནས་བབས་གསལ་འདོན་དང༌། བོད་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིས་མེད་དགོན་སྡེ་མཆིས་སོ་ཅོག་གི་མཆོད་རྒྱུན་མི་ཉམས་གོང་འཕེལ་དང༌། གཙུག་ལག་ཁང་ཉམས་གསོ་གཅེས་སྤྲས། དགེ་འདུན་རྣམས་འདུལ་ཁྲིམས་ནན་སྲུང་ཐོག་མདོ་སྔགས་གཞུང་ལུགས་ལ་སློབ་སྦྱོང་གཟབ་ནན་དགོས་པ༑ མཁན་པོ་བླ་སྤྲུལ་དང་དགེ་བཤེས་སོགས་ཀྱི་ཤེས་ཡོན་ཞིབ་བཤེར། བུ་ཚས་ཕ་མར་བཀུར་བསྟི། གཞུང་གི་སྣེ་མོ་ལས་འཛིན་ཡོངས་ནས་ཁྲལ་བསྡུ་དང༌། ཁྲིམས་གནོན་གྱི་བྱེད་སྒོ་ཅི་མཆིས་དྲང་པོས་གཞུང་བསྲང་དགོས་པ་ལས་ཆབ་འབངས་སྡུག་མནར་བརྡབ་གསིག་གིས་ཆགས་ཐབས་བྲལ་བ་དང༌། ལེ་ཐོགས་ཕྲན་བུར་བསྙད་དེ་ས་ཁང་གཞུང་ལེན་སོགས་ཀྱི་བྱ་ངན་དེ་རིགས་མིང་ཙམ་མེད་པ་བཟོ་རྒྱུ། གཡོག་རིགས་རྒན་རྒོན་ཐ་ཉེས་སུ་གཏོང་མི་ཆོག་པ༑ ལམ་འཁེལ་རྫོང་ཁག་གི་རྟ་ཁལ་མི་སོགས་ཀྱི་ཁྲལ་རིགས་ཆག་ཡང་གཏོང་བ༑ སྤྱི་ས་རི་ཀླུངས་བེད་སྤྱོད་མ་བྱས་པར་ལྷག་པ་ཇི་ཡོད་ལ། བོད་མི་ཁྱིམ་པ་ཉམས་མྱོང་དང་རྩོལ་བ་ཅན་སུས་ཀྱང་ས་ཞིང་འདུལ་བ་དང༌། སྦྱར་བ་དང༌། ལྕང་མ་སོགས་ཤིང་རིགས་འདེབས་འཛུགས་བྱས་ན། གཞུང་དང༌། སྒེར་པ༑ ཆོས་སྡེ་བཅས་སུས་ཀྱང་བཀག་འགོག་བྱས་མི་ཆོག་པ་སོགས་རྒྱལ་བསྟན་དར་ཞིང༌། ཆབ་སྲིད་བརྟན་པ། ཡུལ་དང་ཡུལ་མིའི་གནས་སྟངས་ཡར་རྒྱས་གཏོང་ཕྱོགས་སྐོར་བཀོད་ཁྱབ་ཞིབ་ནན་མཛད།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༤ ལོར་བོད་དམག་བཅོས་སྒྲིག་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་མཛད་དེ་བོད་དམག་ཚོར་ཉི་ཧོང་དང༌། ཨུ་རུ་སུ། དབྱིན་ཇི། རྒྱ་ལུགས་བཅས་ཀྱི་དམག་རྩལ་སྦྱོར་བརྡར་མཛད། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༦ ལོར་གྲྭ་ས་ཁག་དང་གཞིས་དགོན་ཁག་ནས་གྲྭ་པ་ལོ་གཞོན་ཤེས་རིག་བཀྲ་བ་དྲག་འདེམས་གྲྭ་ཆག་བསྐྱོན་ཏེ་སྨན་རྩིས་ཁང་གསར་བཛུགས་གནང་ཞིང༌། ད་ལྟར་བོད་གཞིས་བྱེས་གཉིས་ཀའི་གྲགས་ཆེ་བའི་སྨན་རྩིས་ཁང་དང༌། སྨན་རྩིས་ཀྱི་བསྟན་པ་མི་ཉམས་དར་རྒྱས་སུ་ཡོད་པ་འདི་ཡང་ྋརྒྱལ་དབང་མཆོག་གི་བཀའ་དྲིན་ཁོ་ན་ལགས་སོ།།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༡༦ ནས་ ༡༩༡༩ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༨ བར་ལོ་གསུམ་རིང་དཔལ་རྡོ་རྗེ་འཇིགས་བྱེད་ཀྱི་ལྗགས་བསྙེན་གྲུབ་པར་མཛད་པ་སོགས་རྒྱུན་དུ་སྔགས་གསར་རྙིང་གི་ཟབ་མོའི་གནད་རྣམས་ཉམས་བཞེས་སུ་བསྟར་གནང་མཛད་ཅིང༌། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༢ ལོར་ནོར་གླིང་གཟིམ་ཆུང་སྤྱན་གསལ་ཕོ་བྲང་གསར་བཞེངས་གནང༌། སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༣ ལོར་ལྷ་ས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བདེ་འཇགས་ཆེད་སྐོར་སྲུང་དམག་སྟེ། པུ་ལི་སིའི་དམག་སྒར་གསར་འཛུགས་དང༌། ཇ་ཆུང་རིང་དུ་ཇ་ཤིང་འདེབས་ལས་ཀྱི་ཚོད་ལྟ། རྒྱལ་རྩེར་དབྱིན་ཡིག་སློབ་གྲྭ་བཙུགས་པ་བཅས་མཛད་དོ།།

སྤྱི་ལོ་ ༡༩༢༧ ལོར་རྒྱ་གར་ནས་རླངས་འཁོར་ནང་འདྲེན་དང་རྒྱ་ལམ་གསར་བཟོ་དང༌། དངུལ་པར། ཚོན་ཁྲ་ཅན་གྱི་བོད་ཀྱི་ཤོག་དངུལ་བཅས་ཚང་མ་གློག་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་སྒྲུབ་ལམ་གསར་གཏོད་མཛད་ཅིང༌། རྒྱ་ནག་ནན་ཅིན་དུ་བོད་ཀྱི་དོན་གཅོད་ཁང་བཙུགས། སྤྱི་ལོ ༡༩༡༤ ལོར་སིམ་ལར་དབྱིན་བོད་གཉིས་དབར་ཆིངས་ཡིག་འཇོག་གནང་མཛད། དེ་བཞིན་རྒྱ་ཁྱབ་རྫོང་གཞིས་སོ་སོར་སློབ་གྲྭ་གསར་འཛུགས་ཀྱིས་ལོ་གཞོན་ཤེས་རིག་བཀྲ་བ་རྣམས་ཡིག་རྩིས་སྦྱོང་དགོས་རྒྱུའི་བཀོད་རྒྱ་གནང་བ་དང༌། ཁྲིམས་འགལ་ཉེས་ཅན་ལྕི་བར་དབང་པོ་ཡན་ལག་འབྲེག་གཅོད་བྱེད་རྒྱུན་རྩ་འགོག་དགོས་པ། རི་རྒྱ་ཀླུངས་རྒྱ་བསྡམས་ནས་རང་བྱུང་གི་རྩི་ཤིང་དང་སྲོག་ཆགས་སྲུང་སྐྱོབ། ལྷ་བྲིས་དང༌། རྟེན་བཞེངས། གསེར་དངུལ། ཟངས་ལྕགས། འཇིམ་པ། རྡོ་ཤིང༌། ཚེམ་བཟོ་སོགས་དང༌། ཤིང་དང་བ་སོར་དཀྲུགས་རྐོས། སྣམ་རིགས་རུམ་དང་གྲུམ་རྩེ། ཕྱིང་པ་སོགས་བཀལ་འཐག་གི་ལག་རྩལ་བཟོ་ལས་དང༌། སོ་ནམ་དཀར་ཤེ་སོགས་ཐོན་ཁུངས་ལེགས་ཉེས་འགྲན་བསྡུར་དང༌། ཡར་ཐོན་རིགས་ལ་མིང་གནས་དང་ཐབ་རྟེན་སོགས་གང་ལ་གང་འོས་ཀྱི་གཟེངས་བསྟོད་བྱ་དགའ་གནང༌།

སྦག་དང་སྟག་སེ་རྒྱན་བཙུགས་རྩེད་མོའི་རིགས་མི་ཆོག་པ་དང༌། ཉལ་ཐག་དང༌། ཤིག་རས། རྡོ་ཐ་སོགས་འཐེན་བཏུང་ཉོ་ཚོང་མི་ཆོག་པའི་རྒྱས་བཅད། རང་རང་དཔལ་འབྱོར་དང་མི་མཐུན་པའི་བུ་ལོན་གཡར་ནས་བུད་མེད་ལ་རྒྱན་ཆ་བཟོས་ཏེ་ཕན་ཚུན་དོན་མེད་འགྲན་པའི་རིགས་ལ་བཀའ་འགོག ལྷ་སའི་བར་སྐོར་ནང་སྟེང་ཤོད་དུ་ས་འགོ་ཆུ་ཡུར་བཟོ་སྐྲུན་སོགས་ཡུལ་ལུང་ཡར་རྒྱས་དང་སྤྱི་འབངས་ཀྱི་བདེ་རྩར་སྨན་པའི་ཐབས་ཤེས་ལུ་གུ་རྒྱུད་དུ་སྤེལ་བར་མཛད་ལྷ་ལྡན་གཙུག་ལག་ཁང་དང༌། རྒྱས་བཏབ་ར་མོ་ཆེ། རྩེ་ཕོ་བྲང༌། འབྲི་གུང་ཞྭ་ལྷ་ཁང༌། ཁྲ་འབྲུག་བཀྲ་ཤིས་བྱམས་སྙོམས་གཙུག་ལག་ཁང༌། སྤུ་ཧྲེང་ཇོ་ཁང། བྱང་སྐྲ་བདུན། རུ་ལག་གྲོམ་པ་རྒྱང༌། བལ་ཡུལ་གྱི་མཆོད་རྟེན་བྱ་རུང་ཁ་ཤོར་སོགས་གནས་ཁྱད་པར་ཅན་ཇི་སྙེད་ཅིག་ཞིག་གསོ་དང་གསར་སྐྲུན་གང་འོས་བསྐྱངས། བཀའ་འགྱུར་རིན་པོ་ཆེས་དབུས་རིས་མེད་དཔེ་རྒྱུན་དཀོན་པའི་གསུང་འབུམ་མང་པོའི་ཤིང་དཔར་གསར་སྐྲུན་ཐོག པར་ཤིང་རྙིང་པ་རྣམས་ལ་འབྲུ་བསང་ཉམས་གསོ། གྲུབ་མཐའ་རིས་མེད་ཀྱི་དགེ་འདུན་གྱི་སྡེ་མཆིས་སོ་ཅོག་གི་རང་ལུགས་སྒྲིག་ལམ་ཀུན་སྤྱོད་ལ་དག་ཐེར། ལྷ་རམས་དགེ་བཤེས་རྣམས་རྩོད་རྒྱུགས་བཞེས་ཏེ་ཨང་གནས་ཟིན་རིགས་མ་གཏོགས་རྒྱུད་པའི་བླ་མ་དབུ་མཛད། མཁན་པོ། ཤར་བྱང་གི་ཆོས་རྗེ། དགའ་ལྡན་ཁྲི་པ་སོགས་ལ་རང་བཞིན་གྱིས་ཕེབས་མི་ཆོག་པའི་རྒྱས་བཅད་སོགས་བསྟན་དོན་གྱི་མཛད་འཕྲིན་རླབས་ཆེན་བསྐྱངས། དགུང་ལོ་ང་བརྒྱད་བཞེས་པ་རབ་བྱུང་བཅུ་པའི་ཆུ་བྱ་སྤྱི་ལོ་ ༡༩༣༣ ལོའི་བོད་ཟླ་ ༡༠ པའི་གནམ་གང་ཉིན་དགོངས་པ་ཆོས་དབྱིངས་སུ་ཐིམ་ཚུལ་བསྟན་ཏོ།། །།