From Wikipedia, the free encyclopedia
Ҁ, ҁ (коппа) — архаічны кірылічны знак, які наўрад ці варта лічыць літарай. Выкарыстоўваўся ў стараславянскам пісьменстве выключна ў якасці лікавага знака 90, што ў дакладнасці паўтарала сярэднявечную грэчаскую сістэму запісу лікаў: у якасці літары коппа (Ϙ) выйшла з ужытку да пачатку «класічнага» перыяду старажытнагрэчаскай літаратуры (а таму і не ўключаецца ў склад стандартнага 24-літарнага грэчаскага алфавіта), але дагэтуль захоўваецца ў якасці лікавага знака (з тым жа значэннем), бо традыцыйная алфавітная сістэма нумарацыі ў грэкаў не цалкам выцеснена арабскімі лічбамі: часам ею перадаюцца «нумары» кіраўнікоў, напрыклад Φίλιππος Β = Філіп II.
Кірылічны алфавіт | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Кірыліца | |||||||
А | Б | В | Г | Ґ | Д | Ђ | |
Ѓ | Е | (Ѐ) | Ё | Є | Ж | З | |
Ѕ | И | (Ѝ) | І | Ї | Й | Ј | |
К | Л | Љ | М | Н | Њ | О | |
П | Р | С | Т | Ћ | Ќ | У | |
Ў | Ф | Х | Ц | Ч | Џ | Ш | |
Щ | Ъ | Ы | Ь | Э | Ю | Я | |
Гістарычныя літары | |||||||
(Ҁ) | (Ѹ) | Ѡ | (Ѿ) | (Ѻ) | Ѣ | Ꙗ | |
Ѥ | Ꙉ | ІѢ | Ѧ | Ѫ | Ѩ | Ѭ | |
Ѯ | Ѱ | Ѳ | Ѵ | (Ѷ) | Ын | Ꚉ | |
Літары неславянскіх моў | |||||||
Ӑ | Ӓ | Ә | Ӛ | Ӕ | Ғ | Ӷ | |
Ҕ | Ӗ | Ҽ | Ҿ | Ӂ | Җ | Ӝ | |
Ҙ | Ӟ | Ӡ | Ӥ | Ӣ | Ӏ | Ҋ | |
Қ | Ҟ | Ҡ | Ӄ | Ҝ | Ԟ | Ӆ | |
Ӎ | Ҥ | Ң | Ӊ | Ӈ | Ӧ | Ө | |
Ӫ | Ҩ | Ҧ | Ҏ | Ҫ | Ҭ | Ӳ | |
Ӱ | Ӯ | Ү | Ұ | Ҳ | Һ | Ҵ | |
Ӵ | Ҷ | Ӌ | Ҹ | Ӹ | Ҍ | Ӭ | |
Заўвага. Знакі у дужках не маюць статусу (самастойных) літар. |
У глаголіцы літара-адпаведнік коппы адсутнічае.
У кірыліцы ж знак Ҁ даволі рана стаў успрымацца як графічны варыянт падобнай на яго літары Ч, так што ў царкоўнаславянскім пісьменстве лікавым знакам 90 стала гэтая літара.
Змешванне знака Ҁ і літары Ч можна ўгледзець і ў адваротным напрамку: так, шрыфты беларускага першадрукара Францыска Скарыны мелі характэрную коппаабразную літару Ч.
Назва «коппа» для кірылічнага знака Ҁ — умоўная, нядаўна ўведзеная па аналогіі з грэчаскаю. У цяперашніх падручніках і слоўніках стараславянскага алфавіту часам уключаецца ў спіс літар кірылічнай азбукі, як і ў Стараславянскім слоўніку М. 1994 табліца на стар 56-57 змешчана паміж О і П.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.