![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/J%25E2%2580%2599accuse.jpg/640px-J%25E2%2580%2599accuse.jpg&w=640&q=50)
Я абвінавачваю
From Wikipedia, the free encyclopedia
«Я абвінава́чваю» (фр.: J’Accuse…!) — артыкул французскага пісьменніка Эміля Золя, апублікаваны 13 студзеня 1898 года ў штодзённай газеце «Арор[en]» (фр.: «L’Aurore»), рэдактарам якой быў Жорж Клемансо.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/49/J%E2%80%99accuse.jpg/640px-J%E2%80%99accuse.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Carte_jaccuse.jpg/320px-Carte_jaccuse.jpg)
Артыкул напісаны ў форме адкрытага ліста, адрасаванага прэзідэнту Францыі Феліксу Фору. У ім знакаміты пісьменнік абвінаваціў французскі ўрад у антысемітызме і супрацьзаконным заключэнні ў турму капітана артылерыі Альфрэда Дрэйфуса. Заля ўказваў на прадузятасць ваеннага суда і на поўную адсутнасць рэальных доказаў. Выкладзены цудоўнай французскай мовай, падрабязны, лагічны, старанна прадуманы і знішчальна аргументаваны артыкул быў заснаваны на матэрыялах, прадстаўленых пісьменніку начальнікам французскай контрразведкі палкоўнікам Пікарам[en], перакананым у невінаватасці Дрэйфуса.
Ліст быў надрукаваны на першай паласе газеты і здзейсніў эфект разарванай бомбы як у самой Францыі, так і далёка за яе межамі, падзяліўшы на дрэйфусараў і антыдрэйфусараў грамадскае меркаванне практычна ўсёй Еўропы.
У сувязі з гэтай публікацыяй Заля быў абвінавачаны ў паклёпе і асуджаны 23 лютага 1898 года. Каб пазбегнуць турмы, пісьменнік збег у Англію. Ён змог вярнуцца ў Францыю толькі пасля самагубства палкоўніка Анры[fr] і ўцёкаў маёра Эстэрхазі[en], двух, апроч самога Дрэйфуса, галоўных фігурантаў яго справы, у чэрвені 1899 года.
Артыкул Заля выклікаў шырокі рэзананс у культурным свеце, стаўшы доказам таго ўплыву, які інтэлектуальная эліта здольная аказаць на тых, хто знаходзіцца пры ўладзе. Сёння ён прызнаны класічным шэдэўрам газетнай публіцыстыкі.