![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/ChessSet.jpg/640px-ChessSet.jpg&w=640&q=50)
Правілы шахмат
From Wikipedia, the free encyclopedia
Правілы шахмат — правілы, якія рэгулююць ход гульні ў шахматы. Нягледзячы на тое, што дакладнае паходжанне шахмат невядомае, сучасныя правілы ўпершыню з’явіліся ў сярэднявеччы, пасля чаго яны працягвалі змяняцца да пачатку 19-га стагоддзя, калі канчаткова прынялі сучасную форму. Правілы таксама крыху адрозніваліся ў залежнасці ад мясцовасці. Сучасны міжнародны кіруючы орган шахмат ФІДЭ (фр.: Fédération Internationale des Échecs) усталёўвае стандартныя правілы, але некаторыя нацыянальныя арганізацыі ўносяць невялікія змены дзеля сваіх уласных мэт. Існуюць розныя варыяцыі правіл для хуткіх шахмат, завочных шахмат, інтэрнэт-шахмат і іншых варыянтаў гульні.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/ChessSet.jpg/640px-ChessSet.jpg)
Шахматы — гэта гульня на шахматнай дошцы для двух чалавек з шаснаццаццю фігурамі шасці тыпаў для кожнага гульца. Фігуры кожнага тыпу рухаюцца па-рознаму. Мэта гульні складаецца ў тым, каб паставіць мат каралю апанента, гэта значыць стварыць яму непазбежную пагрозу захопу. Гульня не абавязкова заканчваецца матам — часта гульцы здаюцца, калі лічаць, што непазбежна прайграюць. Апроч таго, існуе некалькі варыянтаў таго, як гульня можа скончыцца ўнічыю.
Акрамя асноўных магчымасцяў фігур, правілы таксама рэгулююць абсталяванне, якое выкарыстоўваецца, кантроль часу, паводзінаў і этыкі гульцоў, спецыфіку гульні для шахматыстаў з абмежаванымі фізічнымі магчымасцямі, запіс хадоў з выкарыстаннем шахматнай натацыі, а таксама забяспечваюць працэдуры для выяўлення парушэнняў, якія могуць адбывацца падчас гульні.