![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Tectonic_plates.png/640px-Tectonic_plates.png&w=640&q=50)
Літасферная пліта
From Wikipedia, the free encyclopedia
Літасферныя пліты — найбольш буйныя структурныя адзінкі літасферы (памерамі ў папярочніку 1—10 тыс. км).
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Tectonic_plates.png/640px-Tectonic_plates.png)
У сучасную эпоху літасфера падзелена на 7 галоўных (паўночна-амерыканская, паўднёва-амерыканская, еўраазіяцкая, афрыканская, аўстралійская, антарктычная і ціхаакіянская) і некалькі больш дробных пліт. Граніцы пліт з'яўляюцца зонамі максімальнай тэктанічнай, сейсмічнай і вулканічнай актыўнасці. Паводле тэорыі тэктонікі пліт літасферныя пліты рухаюцца па астэнасферы са скорасцю да дзясяткаў сантыметраў за год. Вертыкальныя рухі (са скорасцю ад 1 см да некалькіх дзясяткаў сантыметраў за год) адбываюцца па сістэме субвертыкальных глыбінных разломаў, якія разбіваюць літасферныя пліты на блокі памерамі ад дзясяткаў да соцень кіламетраў. Блокі знаходзяцца ў стане, блізкім да ізастатычнай раўнавагі. Структуру і рухі літасферных пліт і блокаў вывучаюць геадынаміка, геафізіка, тэктоніка.