Канстытуцыйна-каталіцкая партыя Літвы і Беларусі — адна з першых легальных палітычных партый Беларусі ў пачатку ХХ ст. Створана ў канцы 1905 — пачатку 1906 г. віленскім каталіцкім епіскапам Э. Ропам.
| Канстытуцыйна-каталіцкая партыя Літвы і Беларусі | |
|---|---|
| Лідар | Эдвард Роп |
| Дата заснавання | люты 1906 |
| Краіна | |
| Ідэалогія | кансерватызм, краёвасць |
| Саюзнікі і блокі | Канстытуцыйна-дэмакратычная партыя («кадэты») |
| Колькасць членаў | каля 1000 |
На арганізацыйным з'ездзе, які адбыўся ў лютым 1906 г. у Вільні, прысутнічала каля 1000 яе прыхільнікаў, прадстаўнікоў каталіцкага духавенства, землеўладальнікаў, інтэлігенцыі, рабочых і сялян. Спалучала лібералізм кадэцкага кірунку ў адносінах да палітычнага жыцця, кансерватызм у падыходах да сацыяльна-эканамічных праблем Беларусі і Літвы і ідэалы хрысціянскай дэмакратыі.
Супрацоўнічала з польскай нацыянальна-дэмакратычнай партыяй. Мела курсы навучання ксяндзоў, выдавала газету «Nowiny Wileńskie» («Віленскія навіны», студзень-люты 1906), «Towarzysz pracy» («Сябра працы», люты-сакавік 1906), «Przyjaciel ludu» («Сябра народу», са студзеня 1906). Патрабавала абласнога самакіравання для Беларусі і Літвы, аўтаноміі з заканадаўчым сеймам для Польшчы. Вырашэнне аграрнага і іншых пытанняў звязвала з устанаўленнем мясцовага самакіравання. Адстойвала памешчыцкае землеўладанне, выказвалася за садзеянне сялянам у набыцці зямлі.
Дзейнічала пераважна ў Віленскай і некаторых паветах Гродзенскай губерні, дзе большасць насельніцтва складалі католікі.
На выбарах у І Дзяржаўную думу блакіравалася з Канстытуцыйна-дэмакратычнай партыяй («кадэтамі») і дамаглася значнага поспеху: з 7 дэпутатаў ад Віленскай губерні 6 — прыхільнікі партыі, з іншых заходніх губерняў яе падтрымлівалі 11 дэпутатаў (т.зв. аўтанамісты). У ІІ Дзяржаўнай Думе Расійскай імперыі ідэі партыі падтрымлівалі 11 аўтанамістаў.
Партыя распалася ўвосень 1907 г.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
