Вялняс (літ. velnias, vçlinas), або Вэлнс (латыш. velns) - у балтыйскай міфалогіі дэман, вораг бога Пяркунаса. Крадзе ў Пяркунаса скаціну, хаваецца ад пераследвання, ператвараецца ў камень, дрэва, змяю, жывёліну, чалавека і г.д. (часам сам Вялняс мае знешнія атрыбуты скаціны - рогі, капыты). Грымоўнік Пяркунас кідае ў Вялняса маланкай, паражае злодзея і вяртае свой статак. Вялняс звязаны з воднай стыхіяй (літ. Velnio akis, латыш. velna acis «вока Вялняса.» - «акно ў балоце»), будуе ў вадзе плаціны і каменныя масты. Ён звязаны таксама з музыкай, танцамі, валодае мудрасцю. Паводле балтыйскага міфа, Вялняс можа з'явіцца сярод людзей у абліччы звышнатуральна моцнага дзіцяці, уступае ў спаборніцтва з пастухамі, кідаючы дыск. Дзеці, што народжваюцца ад шлюбу Вялняса і зямных жанчын, вельмі моцныя і носяць лукі і стрэлы ў сябе на жываце. Ведаючы пра гэта, жанчыны забіваюць такіх дзяцей. З надыходам хрысціянскай эпохі трансфарміраваўся ў чорта, але відавочна тое, што вобраз Вялняса узыходзіць да ўяўленняў аб бостве падземнага царства. У многім адпавядае славянскаму Вялесу.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
