Стары Ольса

«Стары́ О́льса» — беларускі гурт сярэдневяковай музыкі. Заснаваны ў 1999 годзе Змітром Сасноўскім.

Стары Ольса
Асноўная інфармацыя
Жанр	Сярэднявечная музыка, беларуская народная музыка
Гады	1999 — па сённяшні дзень
Краіна	Беларусь
Адкуль	Мінск
Склад	Зміцер Сасноўскі Марыя Шарый Ілля Кубліцкі Алесь Чумакоў Аляксей Войцех Сяргей Тапчэўскі
staryolsa.com
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Назва гурта паходзіць ад ракі Ольса ў заходняй Магілёўшчыне. Акрамя правядзення ўласных сольных тэатралізаваных канцэртаў, гурт актыўна выступае на фестывалях сярэднявечнай культуры, рыцарскіх турнірах і фальклорных фестывалях.

Музыка гурта дазваляе аднавіць гучанне многіх старадаўніх інструментаў. Для выканання выкарыстоўваюцца максімальна дакладныя копіі старых беларускіх (дуды, ліры, гусляў, свірэлі, варгана, акарыны, сурмы, берасцяной трубы, гудка, трамбамарыны, барабана) і агульнаеўрапейскіх інструментаў (лютні, рэбека, цыстры, флейты, арабскага барабана). Гурт паставіў сабе за мэту найбольш поўную рэканструкцыю музыкальных традыцый Вялікага Княства Літоўскага, якія ўяўлялі сабой сінтэз беларускай народнай і прыдворнай музыкі.

У студзені 2018 года, калі гурт гастраляваў па ЗША^[1], з гуртам звязалася музычная кіраўніца серыялу «Вікінгі» Мікаэла Сіманс, якая шукала інструментальную музыку, блізкую да перыяду серыялу, з лютнямі і шалмеямі, але без дудаў і гусляў. У выніку, кампазіцыя «Куранта» ў выкананні гурту гучыць у эпізодзе серыяла «Ледзяная панна» («The Ice Maiden»)^[2].

Удзельнікі

• Андрэй Апановіч (да пач. 2015)— ударныя, дуда, вакал
• Аксана Касцян (да 2008) — флейта, шалмей, свірэль
• Ілья Кубліцкі — лютня, цыстра, варган
• Кацярына Радзівілава (да 2005) — блок-флейта, флейта, шалмей, свірэль, гуслі, акарына
• Зміцер Сасноўскі — дуда, ліра, гуслі, мандаліна, варган, тромбамарына, вакал
• Сяргей Тапчэўскі — ударныя,перкусія, тромбамарына, вакал
• Марыя Шарый — флейты, шалмеі
• Алесь Чумакоў — гуслі, кантэле, рэбек, шалмеі, цыстра, ліра, мандаліна, перкусія, вакал
• Аляксей Войцех — ударныя, перкусія

Дыскаграфія

Альбомы

• Келіх кола (2000) — першыя запісы музыкі ранняга і высокага сярэднявечча.
• Вір (2001) — зборны альбом, таксама запісы Алеся Журы, Змітра Сідаровіча, гурту «Contredanse» (цяпер «Lituus»).
• Verbum  (бел. (тар.)) (2002) — апроч музыкі, урыўкі твораў старажытнабеларускай літаратуры
• Шлях (2003) — канцэртны альбом, запісаны падчас выступленняў 2002-2003
• Ладдзя Роспачы (2004) — аўдыёспектакль паводле аповесці У. Караткевіча
• Скарбы літвінаў (2004) — зборнік з двух дыскаў: Рэнесанс і Сярэднявечча
• Сярэднявечная дыскатэка (2005) — апрацаваныя танцы 13-16 ст.
• Гераічны эпас (2006) — рыцарская паэзія і гераічныя песні 14-18 ст.
• Дрыгула (2009) — танцавальная музыка ВКЛ («Полацкі сшытак») і Заходняй Еўропы ад позняга сярэднявечча да ранняга барока
• Лепшае (2009) — кампіляцыя з ранейшых альбомаў + адмысловыя варыянты для відэакліпаў + новыя рэміксы
• Santa Maria  (бел. (тар.)) (2013) — 2 песні з еўрапейскіх крыніц XIII і XIV стст. Танцавальная музыка ВКЛ («Полацкі сшытак», «Віленскі сшытак», творы Войцеха Длугарая і Дыямеда Катона).
• Medieval Classic Rock (2016) — фолк-каверы на вядомыя рок- і метал- хіты.
• Вада, хмель і солад (2017)

Кліпы

• Шлях (2009)
• VITAUT (2008)
• DRYHULA remix (2008)
• У карчме (remix) (2008)
• Літвін (2008)
• У карчме (2004) — беларускі пераклад In taberna, сярэдневяковай застольнай песні

Супольныя праекты

• Легенды Вялікага Княства (2001)
• Легенды Вялікага Княства — 2 (2004)
• Генералы айчыннага року (2004)
• Прэм’ер Тузін 2005 (2005)

Зноскі

1. Яковенко, Алена. Артисты за рубежом: советы бывалых (руск.). Белорусы и рынок (27 красавіка 2018). Архівавана з першакрыніцы 10 красавіка 2020. Праверана 9 красавіка 2020.
2. Гурт «Стары Ольса» прагучаў у папулярным сэрыяле пра вікінгаў (нявызн.). Радыё Свабода (19 лютага 2020).

Літаратура

• Д.П. «СТАРЫ ОЛЬСА» // Энцыклапедыя беларускай папулярнай музыкі (бел.) / уклад. Дз. Падбярэзскі і інш. — Мінск: Зміцер Колас, 2008. — С. 283–284. — 368 с. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-6783-42-8.

Спасылкі

• Афіцыйны сайт