Сомік канальны, або плямісты сомік (Ictalurus punctatus) — від рыб сямейства кашэчых самоў.
Хуткія факты Навуковая класіфікацыя, Міжнародная навуковая назва ...
Сомік канальны |
|
Навуковая класіфікацыя |
---|
|
Міжнародная навуковая назва |
---|
Ictalurus punctatus (Rafinesque, 1818)
|
Натуральны арэал |
---|
|
|
Закрыць
Даволі буйны від. Звычайная даўжыня 27-75 см і маса да 7 кг. Мае стройнае, падоўжанае, злёгку сціснутае з бакоў цела з глыбока выемчатым хваставым плаўніком. Рот вялікі, паўніжні. Верхняя сківіца высунута наперад ад ніжняй. Органы дотыку — 4 пары вусікаў, дзве на верхняй і дзве на ніжняй сківіцы, пры гэтым вонкавая пара верхнесківічных вусікаў доўгая, дасягае асновы грудных плаўнікоў. На сківіцах размяшчаюцца шматлікія зубы-шчоткі, якія служаць для ўтрымання ежы. Глоточных зубоў няма. Галава ўмеранай даўжыні. Цела гладкае, без лускі. Плаўнікі падтрымліваюцца мяккімі прамянямі, за выключэннем моцных вострых калючых прамянёў перад спіннымі і груднымі плаўнікамі. Наяўнасць яду на калючках выклікае хваравітую рэакцыю пры парэзах.
Афарбоўка спіны і бакоў ад жаўтлява-карычневай да сіня-чорнай. Брушка светлае, серабрыстае. Часта сустракаюцца альбіносы.
У натуральных умовах канальныя самы жывуць у прэсных і саланаватых водах Паўночнай і Цэнтральнай Амерыкі, у халаднаватых азёрах з чыстай вадой і вялікіх рэках са слаба заглееным дном, абмяжоўваючыся басейнам ракі Місісіпі ад Канады да Мексіканскага заліва.
Інтрадукаваны ў Еўропе. У 1979 годзе крыху больш за 700 экз. было выпушчана ў возера Белае, Бярозаўскі раён Брэсцкай вобл. — вадаём-ахаладжальнік Бярозаўскай ДРЭС.
Цеплалюбівая рыба. Тэмпературны оптымум ляжыць у межах 25°С, хоць канальны сом здольны пераносіць зімоўку ў вадаёмах, што знаходзяцца пад ільдом 3-4 месяцы ў годзе.
У натуральных умовах аддае перавагу глыбокім месцам чыстых вадаёмаў з пясчана-жвіровым грунтам. У дзённы час хаваецца ў паглыбленнях, абароненых камянямі і галінкамі. Маляўкі часта сыходзяць з азёр у вусці рэк у пошуках ежы.
Харчуецца ракападобнымі, насякомымі, водарасцямі.
У паўднёвых раёнах ЗША канальны сом дасягае палавой спеласці ва ўзросце 1,5-2 гадоў, у Канадзе — 5 гадоў. Нерастуе позняй вясной ці ўлетку пры тэмпературы 24-29,5°С. Глыбіня, на якой адкладаецца ікра, ад 0,8 да 2,7 м. Адно і тое ж нерасцілішча выкарыстоўваецца некалькі разоў. Нераст штогадовы.
Адкладка ікры адбываецца ў адасобленых, паўцёмных гнёздах, пабудаваных самцамі ў паглыбленнях, сярод старых галін, пнёў ці камянёў. Пладавітасць канальнага сома параўнальна невысокая, ад 2,4 да 13 тыс. ікрынак (у сярэднім 6 тыс.). Пасля нерасту самец даглядае за ікрой і ахоўвае яе, ён застаецца ля гнязда пакуль маляўкі не пачынаюць плаваць.
Прамысловы від. Папулярны аб'ект аматарскага лову ў ЗША.