From Wikipedia, the free encyclopedia
Сацыял-дэмакратычная партыя Аўстрыі (СПА) (ням.: Sozialdemokratische Partei Österreichs (SPÖ)) — адна з найстарэйшых палітычных партый у Аўстрыі. СПА — адной з дзвюх асноўных партый Аўстрыі, мае сувязі з прафсаюзамі (ÖGB) і Аўстрыйскай палатай працы.
| Сацыял-дэмакратычная партыя Аўстрыі | |
|---|---|
| ням.: Sozialdemokratische Partei Österreichs | |
 | |
| Лідар | Андрэас Баблер[d][1] |
| Заснавальнік | Victor Adler[d] |
| Дата заснавання | 30 снежня 1888 |
| Штаб-кватэра | |
| Краіна | |
| Ідэалогія | сацыял-дэмакратыя і аўстрамарксізм[d] |
| Інтэрнацыянал | |
| Маладзёжная арганізацыя | Socialist Youth Austria[d] |
| Колькасць членаў | 180 000 |
| Месцаў у Нацыянальраце | 57 з 183 |
| Месцаў у Бундэсраце | 24 з 62 |
| Месцаў у Еўрапарламенце | 5 з 19 |
| Сайт | spoe.at (ням.) |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Партыя з’яўляецца членам Сацыялістычнага Інтэрнацыяналу і Партыі еўрапейскіх сацыялістаў.
Сацыялістычныя і рабочыя арганізацыі пачалі фармавацца ў Аўстрыі ў сярэдзіне 19 стагоддзя. Першае пасяджэнне партыі адбылося ў 1874 годзе. У наступныя гады фракцыйнай барацьбы партыя раскалолася на памяркоўныя і анархісцкія групоўкі. Яны былі аб’яднаны ў 1889 годзе, як Сацыял-дэмакратычная рабочая партыя Аўстрыі (ням.: Сацыял Arbeiterpartei Österreichs, SDAPÖ), дзякуючы працы доктара Віктара Адлера. 12 ліпеня 1889 года быў надрукаваны першы выпуск партыйнай газеты Arbeiter-Zeitung. Партыя была першапачаткова блізкая да марксізму і працягвала расці, асабліва ў Вене, прамысловых раёнах Багеміі, Маравіі, Штырыі, Ніжняй Аўстрыі і Верхняй Аўстрыі.
Партыя ўдзельнічала ў стварэнні Другога Інтэрнацыяналу ў Парыжы 14 ліпеня 1889 года. Партыя выступала за пашырэнне правоў работнікаў, уключаючы іх права голасу. У Бруннерскай праграме верасня 1899, сацыялісты запатрабавалі, каб Аўстра-Венгерскай імперыі была пераўтворана ў федэратыўную дэмакратычную дзяржаву. Выбарчае права было прадастаўлена толькі пасля ўсеагульнай забастоўкі ў 1907 годзе. У 1911 сацыялісты сталі наймацнейшай партыяй у парламенце.
Партыя першапачаткова падтрымлівае аб’яву вайны супраць Сербіі пасля забойства ў Сараеве ў эрцгерцага Франца Фердынанда і яго жонкі Сафі, герцагіні Хоэнберг ў 1914 годзе, але неўзабаве зразумела, што катастрафічная вайна аказалася нежыццяздольнай.
Экс-канцлер Рэнер быў абраны новым Федэральным прэзідэнтам Аўстрыі 20 кастрычніка 1945 года. Рэнер быў гэтай пасадзе да сваёй смерці 31 снежня 1950 года. Партыя правяла першы з’езд пасля 1933 года ў снежні 1945 года. СПА вырашыла заключыць саюз з кансерватарамі. Партыя ўвайшла ў шырокую кааліцыю з Аўстрыйскай народнай партыяй (АНП), пераемніцай старой Хрысціянска-сацыяльнай партыі. Гэта форма кааліцыі працягнецца наступных 21 гадоў да 1966 года.
На парламенцкіх выбарах у красавіку 1966 года АНП атрымала ўрадаваю большасць і, такім чынам, магчымасць кіраваць аднаасобна.
У чэрвені 1974 года кандыдат ад Сацыялістычнай партыі Рудольф Кірхшлегер перамог на прэзідэнцкіх выбарах.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
