Ландшафт тэорыі струн

Ландшафт тэорыі струн (антрапічны ландшафт, праблема ландшафту) — існаванне ў тэорыі струн вялікай колькасці (10¹⁰⁰-10^500[1]) ілжывых вакуумаў. Такая колькасць ілжывых вакуумаў тлумачыцца свабодай выбару прастор Калабі — Яу, якія адказваюць за кампактыфікацыю дадатковых вымярэнняў у тэорыі струн.

Ідэя ландшафту тэорыі струн была прапанавана^[2] Леанардам Саскіндам для апісання канкрэтнай рэалізацыі антропнага прынцыпу, які складаецца ў тым, што фундаментальныя фізічныя канстанты маюць пэўныя значэння не па нейкіх фізічных прычынах, а таму, што гэтыя значэнні неабходныя для існавання жыцця на Зямлі, у тым ліку разумных назіральнікаў, якія вымяраюць гэтыя значэння.

На думку крытыкаў тэорыі струн, напрыклад, Лі Смоліна і Дэвіда Гроса, праблема ландшафту выводзіць тэорыю струн з рамак навуковасці, так як яна становіцца няфальсіфікаванай: кожнаму ілжываму вакууму адпавядае свая нізкаэнергетычная — назіраная — фізіка, а выбар сярод іх варыянту, які супадае з вядомай Стандартнай мадэллю і з назіраным значэннем касмалагічнай пастаяннай, аказваецца, імаверна, NP-поўнай задачай, гэта значыць не можа быць здзейснены больш эфектыўна, чым поўным пераборам ўсіх наяўных магчымасцей, што цяпер уяўляецца немагчымым^[3].