калабарацыйнае падраздзяленне From Wikipedia, the free encyclopedia
Паветрана-дэсантны спецыяльны батальён «Дальвіц» (ням.: Luftlandebataillon zur besonderen Verfügung «Dallwitz»), вядомы таксама, як дыверсійна-выведвальная школа «Дальвіц» — воінскае фарміраванне спецыяльнага прызначэння ў падпарадкаванні Абвера. У яго склад уваходзілі найбольш падрыхтаваныя салдаты і афіцэры Беларускай краёвай абароны і беларускай паліцыі, пераважна сябры Беларускай незалежніцкай партыі. Батальён быў заснаваны ў ліпені 1944 г.
| Паветрана-дэсантны спецыяльны батальён «Дальвіц» | |
|---|---|
| ням.: Luftlandebataillon zur besonderen Verfügung «Dallwitz» | |
 Палацавы комплекс у в. Камерава (Вальбуш), які выкарыстоўваўся як батальённы лагер. | |
| Гады існавання | 1944—1945 |
| Краіна |
 Трэці рэйх |
| Падпарадкаванне | Абвер |
| Уваходзіць у | Абверкаманда-203 |
| Тып | падраздзяленне спецыяльнага прызначэння |
| Складаецца з | 2 рот |
| Функцыя | дыверсіі ў тылу праціўніка |
| Колькасць | каля 200 чал. |
| Дыслакацыя |
Дальвіц Вальбуш |
| Удзел у | |
Па задумах кіраўнікоў абвера, асабісты склад батальёна павінен быў выкарыстоўвацца ў тыле савецкіх войскаў для правядзення разведвальных і дыверсійных аперацый. Курсанты вывучалі падрыўную і сапёрную справы, тапаграфію, тактыку вядзення партызанскага бою, тыпы зброі. Рыхтавалася група дзяўчат-радыстак. Начальнікам школы быў маёр рэзерву Георг Геруліс, ягонымі намеснікамі: Барыс Рагуля і Усевалад Родзька (адказваў таксама за палітычную падрыхтоўку асабовага складу батальёна).
Да восені 1944 г. асабовы склад батальёна налічваў больш за 200 чал., якія былі размеркаваны па дзвюх ротах: 1-я «Паўночная» (камандзір — лейтэнант Андрэй Рудак) і 2-я «Паўднёвая» (камандзір — лейтэнант Міхась Зуй). У выпадку непазбежных страт батальён павінен быў напаўняцца салдатамі і афіцэрамі 1-га кадравага батальёна БКА[1].
Жаўнеры батальёну насілі ў асноўным стандартныя шэра-зялёныя мундзіры вермахта са знакамі адрознення, якія былі прынятыя ў БКА ў 1944 г. з улікам загадаў шэфа Галоўнага кіраўніцтва вайсковых спраў БЦР № 6 ад 25 кастрычніка 1944 г. і загада № 43 ад 3 сакавіка 1945 г. Калі ў першым гаворка ішла пра «беларускае за мяжой», то ў другім змяшчалася дакладная інфармацыя наконт абавязковага ўжывання згаданых знакаў адрознення і абмундзіравання для дэсантнікаў «Дальвіц»[2]
Увосень на тэрыторыю Беларускай ССР скінулі з самалётаў некалькі атрадаў і асобных дэсантнікаў. Частку адразу адлавілі і ліквідавалі савецкая контрразведка, іншыя арганізавалі партызанскую барацьбу.
У пачатку лістапада 1944 г. школа і батальён перадыскалаваліся ў Вальбуш. Пазней пераехаў пад Берлін, потым у Чэхію. У канцы сакавіка 1945 г. У. Родзька заключыў пагадненне з кіраўніком «Ягдфэрбанд—Ост СС» Ота Скарцэні аб павелічэнні складу батальёна да 700—800 чал. і яго перадыслакацыі з Чэхіі на тэрыторыю савецкай Беларусі. У маі 1945 г. чэшскія партызаны раззброілі батальён, а У. Родзька абвесціў пра роспуск.
Батальён быў падзелены на групы, якія прабіваліся на Захад або на тэрыторыю Беларусі. Атрад У. Родзькі перабраўся на Беласточчыну, дзе яго самога і арыштавалі. Рэшта ўдзельнікаў батальёна ўвязалася ў партызанскую барацьбу у Белавежскай і Налібоцкай пушчах.
У верасні 2013 г. тэлеканал БелСат паказаў дакументальны фільм рэжысёра Антона Цялежнікава «Праклятыя і забытыя» (у 2 частках), пра беларускіх жаўнераў, якія прайшлі падрыхтоўку ў нямецкай дыверсійнай школе «Дальвіц»:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
