медаль СССР From Wikipedia, the free encyclopedia
Меда́ль «За адва́гу» — дзяржаўная ўзнагарода СССР для ўзнагароджання за асабістую мужнасць і адвагу, праяўленыя пры абароне Айчыны і выкананні воінскага абавязку.
| Медаль «За адвагу» | |||
|---|---|---|---|
|
|||
| Краіна |
 СССР |
||
| Тып | медаль | ||
| Дата заснавання | 17 лістапада 1938 | ||
| Статус | не ўручаецца | ||
| Статыстыка ўзнагароджанняў | |||
| Першае | 19 лістапада 1938 | ||
| Колькасць | каля 4,6 млн. | ||
| Характарыстыкі | |||
| Памеры | дыяметр — 37 мм, шырыня ленты — 24 мм | ||
| Чарговасць узнагарод | |||
| Старэйшая | Ордэн Працоўнай Славы III ступені | ||
| Малодшая | Медаль Ушакова | ||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||
Медаль «За адвагу» была заснавана Указам Прэзідыума ВС СССР ад 17.10.1938 аб заснаванні медаля «За адвагу». У Палажэнні аб медалі гаворыцца: «Медаль „За адвагу“ заснаваны для ўзнагароджання за асабістую мужнасць і адвагу, праяўленыя пры абароне сацыялістычнай Айчыны і выкананні воінскага абавязку. Медалём „За адвагу“ ўзнагароджваюцца ваеннаслужачыя Чырвонай Арміі, Ваенна-Марскога Флоту, пагранічных і ўнутраных войскаў і іншыя грамадзяне СССР». «За адвагу» — вышэйшы медаль ва ўзнагароднай сістэме СССР.
Сярод першых узнагароджаных гэтым медалём былі пагранічнікі Н. Гуляеў і. Ф. Грыгор'еў, якія затрымалі групу дыверсантаў ля возера Хасан. Да пачатку Вялікай Айчыннай вайны за мужнасць і адвагу пры абароне дзяржаўных межаў СССР і ў савецка-фінскай вайне медалём былы ўзнагароджаны каля 26 тысяч ваенаслужачых. У час Вялікай Айчыннай вайны за перыяд з 1941 па 1945 год было ажыццяўлена больш за 4 млн узнагароджанняў.
У ходзе Вялікай Айчыннай вайны некаторыя чырвонаармейцы былі ўдастоены чатырох, пяці і нават шасці (С. В. Грэцоў) медалёў «За адвагу». Адначасова быў заснаваны медаль «За баявыя заслугі», якая таксама ўручалася ваенаслужачым і грамадзянскім асобам, якія «ў барацьбе з ворагамі Савецкай дзяржавы сваімі ўмелымі, ініцыятыўнымі і смелымі дзеяннямі, спалучанымі з рызыкай для іх жыцця, садзейнічалі поспеху баявых дзеянняў на фронце». Фактычна гэта былі першыя савецкія медалі, не лічачы заснаваны некалькі раней юбілейны медаль да 20-годдзя Рабоча-Сялянскай Чырвонай Арміі.
Медаль «За адвагу» з моманту свайго з'яўлення стаў асабліва паважаным сярод франтавікоў, паколькі ім узнагароджвалі выключна за асабістую адвагу, праяўленую ў баі. Гэта галоўнае адрозненне медаля «За адвагу» ад некаторых іншых медалёў і ордэнаў, якія нярэдка ўручаліся «за ўдзел». У асноўным медалём «За адвагу» ўзнагароджвалі радавы і сяржантскі састаў, але таксама ён уручаўся і афіцэрам (пераважна малодшага звяна).
Байцы, ваюючыя ў штрафных частках РСЧА, на час адбыцця пакарання пазбаўляліся воінскага звання і ўзнагарод, якія аднаўляліся пасля вызвалення. За праяўленыя адвагу, мужнасць і гераізм байцы штрафных падраздзяленняў маглі быць узнагароджаны. Амаль усе ўзнагароды, атрыманыя ў штрафных частках, былі медалямі «За адвагу».
Усяго медалём «За адвагу» было ўдастоена каля 4,6 млн чалавек.
Медаль «За адвагу» серабрыстага колеру, мае форму круга дыяметрам 37 мм з выпуклым борцікам з абодвух бакоў. На адным боку медаля ў верхняй частцы намаляваныя тры лятучыя самалёты. Пад самалётамі змешчаны надпіс у два радкі «За отвагу», на літары накладзеная чырвоная эмаль. Пад гэтым надпісам намаляваны стылізаваны танк Т-35. У ніжняй частцы медаля надпіс «СССР», пакрытая чырвонай эмаллю. На рэверсе (адваротным боку) — нумар медаля. Медаль пры дапамозе кольца мацуецца да пяцікутнай калодцы, абцягнутай шаўковай муаравай стужкай. Стужка шэрага колеру з дзвюма падоўжнымі сінімі палоскамі па краях, шырыня стужкі 24 мм. Шырыня палосак 2 мм. Першапачаткова медаль «За адвагу» мацаваўся да чатырохкутнай калодцы, абцягнутай чырвонай стужкай.
У адпаведнасці з Пастановай Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 7 ліпеня 1941 г. медаль «За адвагу» пасля смерці ўзнагароджанага вяртаўся ў Прэзідыум Вярхоўнага Савета СССР. Пасведчанне да медалі магло быць пакінута ў сям'і ўзнагароджанага (пастанова Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 13 ліпеня 1943 года).
Медаль вырабляецца з срэбра 925 пробы. Агульная вага срэбра ў медаля (на 18 верасня 1975 года) — 25,802±1,3 г. Агульная вага медаля без калодкі — 27,930±1,52 г.
Існуе дзве асноўных разнавіднасці медаля СССР «За адвагу»:
Вядомы ўнікальны выпадак узнагароджання шасцю медалямі «За адвагу»:
У гады Вялікай Айчыннай вайны (1941—1945) пяццю медалямі «За адвагу» былі ўзнагароджаны:
На дызайне дадзенага медаля заснаваныя наступныя ўзнагароды постсавецкіх дзяржаў:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
