Крыпта

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Крыпта (значэнні).

Кры́пта (ад стар.-грэч.: κρυπτή — крыты падземны ход, тайнік) — у сярэдневяковай заходнееўрапейскай архітэктуры адно ці некалькі падземных скляпеністых памяшканняў, якія размешчаны пад алтарнай і харальнай часткамі храма і служаць для пахавання і выстаўлення для шанавання мошчаў святых і мучанікаў. Іншая назва крыпты — «ніжняя» царква.

Крыпта сабора Баё Францыя

Крыпта базілікі Св. Серніна ў Тулузе, Францыя

У Старажытным Рыме крыптай звалася любое скляпеністае падземнае ці паўпадземнае памяшканне.

У якасці сіноніма слова крыпта можа выкарыстоўвацца лацінскі тэрмін sepulcrum (магіла, грабніца), які ў дахрысціянскія часы азначаў месца рытуальных спаленняў памерлых, пазней — хрысціянскіх пахаванняў.

Першапачатковая форма крыпты была перанята ад грабніц апосталаў у рымскіх базіліках часоў кіравання Канстанціна. Пачынаючы з VII стагоддзя, у крыптах паўкруглай формы, якія паўтаралі форму апсіды, захоўваліся мошчы святых і мучанікаў, у гонар якіх быў асвячоны храм. У X—XI стст. форма крыпты зведала змены: яна стала падоўжанай і размяшчалася ўжо не толькі пад апсідай, але і пад нефамі і трансептамі храма, што прывяло да фактычнага ператварэння крыпты ў другую падземную царкву.

Гл. таксама

• Некропаль
• Пахавальня

Літаратура

• Большая советская энциклопедия
• Франческа Прина, Елена Демартини. 1000 лет мировой архитектуры. М."Омега", 2008

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Крыпта