Жак Цітс

Жак Цітс (фр.: Jacques Tits; 12 жніўня 1930 — 5 снежня 2021) — французскі матэматык бельгійскага паходжання, спецыяліст у галіне алгебры і геаметрыі, лаўрэат найбуйнейшых міжнародных прэмій.

Жак Цітс
фр.: Jacques Tits
Дата нараджэння	12 жніўня 1930(1930-08-12)[1][2][…]
Месца нараджэння	Укел, адміністрацыйная акруга Брусель-Сталіца[d], Брусельскі сталічны рэгіён, Бельгія[3]
Дата смерці	5 снежня 2021(2021-12-05)[4][3][…] (91 год)
Месца смерці	XIII акруга Парыжа, Парыж, Вялікі Парыж, Францыя[3]
Грамадзянства	Францыя  Бельгія
Жонка	Марыя-Жанна Цітс-Дзьюэд[d][5]
Род дзейнасці	матэматык, выкладчык універсітэта, прафесар
Навуковая сфера	тэорыя груп[6], геаметрыя[7] і матэматыка[8]
Месца працы	Бонскі ўніверсітэт[9] Калеж дэ Франс[9] Брусельскі свабодны ўніверсітэт[d][7]
Альма-матар	Брусельскі свабодны ўніверсітэт (1950)[7][10] Royal Atheneum of Uccle[d][7]
Навуковы кіраўнік	Paul Libois[d][10]
Член у	Леапальдзіна Французская акадэмія навук Нарвежская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук ЗША Еўрапейская акадэмія[d][11] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Нідэрландская каралеўская акадэмія навук
Узнагароды	Абелеўская прэмія (2008) медаль Кантара[d] (1996) ганаровы доктар Генцкага ўніверсітэта[d] (23 лютага 1979) ганаровы доктар Лувенскага каталіцкага ўніверсітэта[d] Дзяржаўная прэмія Французскай акадэміі навук[d] (1976) Прэмія Вольфа па матэматыцы (1993)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Жак Цітс нарадзіўся ў 1930 годзе ва Укеле. Вучыўся ў Брусельскім свабодным універсітэце, у 1950 годзе абараніў дысертацыю на тэму «Generalisation des groupes projectifs bases sur la notion de transitivité».

У 1956—1964 гадах Жак Цітс выкладаў у Брусельскім свабодным універсітэце (дзе ў 1962 годзе стаў прафесарам), у 1964—1974 гадах — у Бонскім універсітэце. У 1973 годзе Калеж дэ Франс запрасіў яго ўзначаліць кафедру тэорыі груп. Жак Цітс пагадзіўся і, паколькі па законе ў той час выкладаць тамака маглі толькі грамадзяне Францыі, прыняў у 1974 годзе французскае грамадзянства. З 1974 года ён працаваў у Калеж дэ Франс, пакуль у 2000 годзе не пакінуў пасаду ў сувязі са старэчым узростам.

Памёр 5 снежня 2021 года.

Узнагароды

• 1993: Прэмія Вольфа па матэматыцы
• 1996: Медаль Кантара
• 1996: ордэн «Pour le Mérite»
• 2008 — Абелеўская прэмія (сумесна з Джонам Томпсанам)

Зноскі

1. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
2. Jacques Tits // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
3. Fichier des personnes décédées Праверана 18 студзеня 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q80900474'></a>
4. Décès de Jacques Tits
5. Geni.com — 2006. Праверана 9 лістапада 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2621214'></a>
6. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
7. MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
8. Czech National Authority Database Праверана 5 снежня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
9. Jacques Tits — Калеж дэ Франс.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q202660'></a>
10. Матэматычная генеалогія — 1997.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984'></a>
11. https://www.ae-info.org/ae/User/Tits_Jacques