Даніла Аляксандравіч Маркаў

Даніла Аляксандравіч Ма́ркаў^[5] (руск.: Даниил Александрович Марков; 13 (25) студзеня 1895 — 23 снежня 1976) — вучоны, неўрапатолаг і фізіятэрапеўт, доктар медыцынскіх навук (1936), прафесар (1931), акадэмік Акадэміі навук БССР (1940), заслужаны дзеяч навукі БССР (1964).

Даніла Аляксандравіч Маркаў
руск.: Даниил Александрович Марков
Дата нараджэння	13 (25) студзеня 1895[1]
Месца нараджэння	Расказава, Расказаўская воласць[d], Тамбоўскі павет[d], Тамбоўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	23 снежня 1976(1976-12-23) (81 год)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР[2]
Месца пахавання	Паўночныя могілкі[1]
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Род дзейнасці	неўрапатолаг, фізіятэрапеўт, урач, патолагаанатам, выкладчык універсітэта, курартолаг, навуковец
Навуковая сфера	медыцына[3], паталогія[3], неўрапаталогія[d][3], фізіятэрапія[d], курорталогія[d] і функцыянальная дыягностыка[d]
Месца працы	БДУ Рэспубліканскі навукова-практычны цэнтр неўралогіі і нейрахірургіі Беларускі медыцынскі інстытут Беларускі дзяржаўны інстытут удасканалення ўрачоў
Навуковая ступень	доктар медыцынскіх навук[4] (1936)
Навуковае званне	прафесар (1931)[4] акадэмік Акадэміі навук Беларускай ССР (1940)[4]
Альма-матар	Саратаўскі дзяржаўны ўніверсітэт імя М. Г. Чарнышэўскага (1919)[1] Тамбоўская мужчынская гімназія[d] (1914)[1]
Навуковы кіраўнік	Р. І. Расаліма, М. Б. Кроль
Прэміі
Узнагароды

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Маркаў.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сяле Расказава Тамбоўскай губерні (сучасны горад, адміністрацыйны цэнтр Расказаўскага раёна Тамбоўскай вобласці Расіі). У 1919 годзе скончыў медыцынскі факультэт Саратаўскага ўніверсітэта. У 1919—1926 гг. асістэнт клінікі нервовых хвароб гэтага ж факультэта. У 1926—1930 гг. асістэнт клінікі нервовых хвароб, дацэнт, загадчык кафедрай нервовых хвароб медыцынскага факультэта Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. У 1930—1941 гг. на пасадзе дырэктара Дзяржаўнага інстытута фізіятэрапіі, артапедыі і неўралогіі, адначасова дацэнт кафедры нервовых хвароб Беларускага медыцынскага інстытута, 1931—1934 гг. — загадчык кафедрай. У 1936 годзе абараніў доктарскую дысертацыю.

У час Вялікай Айчыннай вайны ў 1941—1943 гг. урач 1-й бальніцы ў акупіраваным Мінску. Быў арыштаваны за спробу эвакуацыі з дапамогай партызанаў у тыл і вывезены ў Германію, дзе быў вызвалены савецкімі войскамі. У 1946—1948 гг. дырэктар, у 1948—1954 гг. навуковы кіраўнік Беларускага навукова-даследчага інстытута фізіятэрапіі і неўралогіі, у 1947—1973 гг. загадчык кафедрай нервовых хвароб Беларускага інстытута ўдасканалення ўрачоў. Адначасова ў 1954—1976 гг. галоўны неўрапатолаг Міністэрства аховы здароўя БССР, загадчык лабараторыяй паталагічнай фізіялогіі нервовай сістэмы.

Памёр Д. А. Маркаў у Мінску. Пахаваны на Паўночных могілках.

Навуковая дзейнасць

Д. А. Маркаву належаць навуковыя працы па ранняй функцыянальнай дыягностыцы, тонкай сіміётыцы і патагенетычнай тэрапіі нервовых хвароб, дыягностыцы і лячэнню эпілепсіі, экстрапірамідальных захворванняў, рассеянага склерозу. Пад кіраўніцтвам Д. А. Маркава абаранілі дысертацыі 10 дактароў і 42 кандаты навук.

Аўтар больш за 230 навуковых прац, у т.л. 7 манаграфій, артыкулаў у Вялікай і Малой медыцынскіх энцыклапедыях. Рэдактар 16 зборнікаў навуковых работ.

З’яўляўся старшынёй і ганаровым старшынёй Беларускага навуковага таварыства неўрапатолагаў, нейрахірургаў і фізіятэрапеўтаў, ганаровым членам Усесаюзнага навуковага таварыства неўрапатолагаў і псіхіятраў, членам рэдакцыйных калегій часопісаў «Невропатология», «Физиотерапия», «Доклады АН БССР».

Сярод апублікаванага:

• Клиническая хронаксиметрия, 1935.
• Лечение эпилепсии, 1938.
• Хронаксиметрия в клинике (некоторые актуальные вопросы), 1956.
• Основы патогенетической терапии заболеваний нервной системы. — Мн.: Беларусь, 1964.
• Общая терапия и профилактика заболеваний нервной системы. — Мн.: Беларусь, 1967.
• Основы восстановительной терапии (медицинской реадантации и реабилитации) заболеваний нервной системы. — Мн., 1973.

Узнагароды

• 2 ордэны Працоўнага Чырвонага Сцяга
• медалі.
• Дзяржаўная прэмія БССР 1974 г.

Зноскі

1. https://www.bsmu.by/page/55/3227/
2. Czech National Authority Database Праверана 8 чэрвеня 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
3. Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
4. http://unicat.nlb.by/opac/pls/dict.prn_ref?tu=r&tq=v0&name_view=va_aall&a001=BY-SEK-230505&strq=l_siz=20
5. Беларусь 1995.

Літаратура

• Маркаў Даніла Аляксандравіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 464. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
• Маркаў Даніла Аляксандравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 116. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).
• Национальная академия наук Беларуси : персональный состав, 1928—2015. — 2-е изд., исправленное. — Минск, 2016
• Республика Беларусь : энциклопедия. [В 7 т.]. Т. 4. — Минск, 2007

Спасылкі

• Марков Даниил Александрович (13(25).01.1895-23.12.1976) Архівавана 16 жніўня 2019. (руск.) // Сайт УА «Беларускі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт»
• Академик МАРКОВ Даниил Александрович (руск.) // Сайт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі
• Д. А. Марков — патриарх белорусской невропатологии // Медицинские новости. — 1996. — № 3. — С. 32—33. (руск.)
• Даніла Аляксандравіч Маркаў у базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)