Гектор Берліёз

Гекто́р Луі́ Берліё́з (фр.: Hector Berlioz) (11 снежня 1803 — 8 сакавіка 1869) — французскі кампазітар, дырыжор, музычны пісьменнік. Сябра Інстытута Францыі (1856). Берліёз шырока вядомы дзякуючы сваім кампазіцыям «Фантастычная сімфонія» і «Рэквіем». Берліёз зрабіў важкі ўнёсак у сучаснае аркестральнае мастацтва, асабліва дзякуючы свайму «Grand traité d'instrumentation et d'orchestration modernes». Ён распрацаваў аркестравыя партыі для некаторых са сваіх прац, якія выкарыстоўваліся ў якасці вядучай мелодыі, а таксама правёў некалькі канцэртаў з аркестрам, які складаўся з больш за тысячу музыкантаў^[7]. Гектар таксама напісаў каля 50 песень. Ён значна паўплываў на далейшае развіццё рамантызму, асабліва на такіх кампазітараў, то як Рыхард Вагнер, Мікалай Рымскі-Корсакаў, Франц Ліст, Рыхард Штраус, Густаў Малер і многіх іншых^[8].

Гектор Берліёз
фр.: Hector Berlioz
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння	11 снежня 1803(1803-12-11)[1][2][…]
Месца нараджэння	Ла-Кот-Сент-Андрэ[d], canton of La Côte-Saint-André[d], arrondissement of Vienne[d], дэпартамент Ізер, Францыя[3][4]
Дата смерці	8 сакавіка 1869(1869-03-08)[2][5][…] (65 гадоў)
Месца смерці	Парыж, Парыж[d], рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя[3][4]
Месца пахавання	могілкі Манмартр[6]
Краіна	Францыя
Бацька	Louis Berlioz[d]
Жонка	Harriet Smithson[d]
Дзеці	Louis Berlioz[d]
Альма-матар	Парыжская Вышэйшая нацыянальная кансерваторыя музыкі і танца[d]
Музычная дзейнасць
Педагог	Anton Reicha[d] і Жан-Франсуа Лесюёр
Прафесіі	журналіст, дырыжор, пісьменнік, аўтабіёграф, музычны крытык, лібрэтыст, віртуоз, бібліятэкар, кампазітар
Інструменты	гітара, flageolet[d], флейта і саксафон
Жанры	опера, сімфонія, класічная музыка і музыка перыяду рамантызму[d]
Выхаванцы	Antoine Elwart[d] і Théodore Ritter[d]
Грамадская дзейнасць
Член у	Шведская каралеўская музычная акадэмія[d] Акадэмія прыгожых мастацтваў[d] (3 жніўня 1869)
Узнагароды	Рымская прэмія[d]
Аўтограф
hberlioz.com (англ.)​ (фр.)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Партрэт Гектора Берліёза пэндзлю Курбэ

Асноўныя творы

Сімфоніі

• Фантастычная сімфонія Op.14, H 48 (Symphonie fantastique, 1830)
• Гаральд у Італіі Op.16, H 68 (Harold en Italie) — для альта з аркестрам (1834)
• Рамэа і Джульета — Сімфонія па матывах Шэкспіра для хору, салістаў і аркестра Op.17, H 79 (1839).
• Жалобна-трыўмфальная сімфонія Op.15, H 80a, b (1840)

Уверцюры

• Таемныя суддзі H 23d (1826)
• Уэверлі H 26 (1826/8)
• Бура (паводле Шэкспіра, з хорам) H 52 (1830)
• Кароль Лір Op.4, H 53 (1831)
• Роб Рой H 54 (1831)
• Бенвенута Чэліні H 76b (1838)
• Рымскі карнавал Op.9, H 95 (1844)
• Карсар Op.21, H 101 (1846/51)
• Беатрычэ і Бенедыкт H 138 (1860/2)

Канцэртныя творы

• Rêverie et caprice — для скрыпкі з аркестрам Op. 8, H 88 (1841)
• Марш да апошняй сцэны Гамлета H 103 (1844)
• Марш траянцаў H 133b (1864)

Вакальныя творы

• Летнія ночы Op.7, H 81

Кантаты

• Грэчаская рэвалюцыя (2-е розныя версіі) H 21a, H 21b (1825/6, 1833)
• Смерць Афея H 25 (1827)
• Эрмінія H 29 (1828)
• Клеапатра H 36 (1829)
• Смерць Сарданапала H 50 (захаваўся толькі невялікі фрагмент) (1830)
• 5 мая Op.6, H 74 (1831/5)
• Эрыгона (захаваўся толькі фрагмент) H 77 (1835/38)
• Hymne à la France H 97 (1844)
• Chant des chemins de fer H 110 (1846)
• L'Impériale Op.26, H 129 (1854)
• Le Temple universel Op.28, H 137 (1861)

Оперы

• Таемныя суддзі H 23 (захаваліся толькі фрагменты) (1825/34)
• Бенвенута Чэліні Op.23, H 76a (1838)
• La nonne sanglante H 91 (не скончана) (1841/2)
• Асуджэнне Фаўста Op.24, H 111 (La Damnation de Faust, 1846)
• Траянцы H 133a (Les Troyens, 1863)
• Беатрычэ і Бенедыкт H 138 (1863)

Харавыя творы

• Messe Solennelle H 20 1824
• Рэквіем Op. 5, H 75 (Grande Messe des morts, 1837)
• Te Deum Op. 22, H 118 1848/9
• Араторыя Дзяцінства Хрыста Op. 25, H 130 (L'enfance du Christ, 1853/4)

Музычныя фрагменты

Уверцюра да оперы Беатрыс і Бенедыкт

---

Праблемы з праслухоўваннем? Дапамога.

Зноскі

1. Louis Hector Berlioz — ministère de la Culture.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2886420'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q384602'></a>
2. Hector Berlioz // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q31964'></a>
3. Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3621644'></a>
4. (unspecified title) Праверана 20 верасня 2021.
5. Itaú Cultural Hector Berlioz // Enciclopédia Itaú Cultural — São Paulo: Itaú Cultural, 2001. — ISBN 978-85-7979-060-7 Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q174'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q10304263'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q41599984'></a>
6. Find a Grave — 1996. Праверана 29 чэрвеня 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056'></a>
7. Classic FM. Classic FM.
8. Blas Matamoros — «Hector Berlioz: Un genio Francés», essay edited by Grupo Santillana and La Nación, Buenos Aires, 2004

Бібліяграфія

• Берлиоз Г. «Дирижер оркестра»
• Хохловкина А. Берлиоз. М. Г., 1966
• Берлиоз Г. И.,А. Мемуары. М. Г., 1967
• Берлиоз Г. И.,А. Избранные письма, тт. 1-2. М. Г., 1984—1985
• Берлиоз Г. «Концерты Рихарда Вагнера. Музыка будущего»
• Jullien, «Hector B.» (1882);
• Hippeau, «В., l'homme et l'artiste» (3 т., Пар, 1863—85);
• Ernst, «De l'oeuvre dramatique de H. B.» (1884);
• Pohl, «H. B. Studien u. Erinnerungen»;
• Трифонов, «Гектор Б.» («Вестник Европы», 1885, IX—X).

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Гектор Берліёз
• The Hector Berlioz website (англ.)
• Гектор Берліёз — Жыццё і творчасць Архівавана 12 мая 2013.
• http://penin.berlioz.free.fr Les premières armes du jeune Berlioz : la Messe Solennelle. Jean-Paul Penin.
• http://music.edu.ru/catalog.asp?cat_ob_no=12929&ob_no=12930 Архівавана 8 жніўня 2007.
• Classic Cat — Berlioz mp3s Архівавана 2 сакавіка 2009.
• Гектор Берліёз: Ноты твораў на International Music Score Library Project
• The Berlioz Song Site Архівавана 13 кастрычніка 2007. Песні Берліёза: партыі фартэпіяна/галасы