Remove ads
Вышэйшыя мастацка-тэхнічныя майстэрні (руск.: Высшие художественно-технические мастерские), ВМАТЭМАЙС (руск.: ВХУТЕМАС) — маскоўская навучальная ўстанова, створаная ў 1920 годзе ў Маскве шляхам аб'яднання Першых і Другіх Дзяржаўных свабодных мастацкіх майстэрняў (утвораных раней на аснове Строганаўскага мастацка-прамысловага вучылішча і Маскоўскага вучылішча жывапісу, скульптуры і дойлідства).
Remove ads
Увосень 1918 года падчас рэарганізацыі сістэмы мастацкай адукацыі на базе Імператарскага Строганаўскага Цэнтральнага мастацка-прамысловага вучылішча і Маскоўскага вучылішча жывапісу, скульптуры і дойлідства былі ўтвораны адпаведна Першыя і Другія дзяржаўныя свабодныя мастацкія майстэрні (ДСММ). Увосень 1920 года Першыя і Другія ДСММ пераўтварылі ў адзіную навучальную ўстанову — ВМАТЭМАЙС (Вышэйшыя мастацка-тэхнічныя майстэрні). У новай навучальнай установе былі створаны восем факультэтаў: архітэктурны, мастацкія (маляўнічы, скульптурны) і вытворчыя (паліграфічны, тэкстыльны, керамічны, дрэваапрацовачны і металаапрацоўчы)[1]. Навучальныя карпусы размяшчаліся па адрасах: вул. Раждзественка, 11 і вул. Мясніцкая, 21.
Паводле ацэнкі С. А. Хан-Магамедава, творчае лідарства ў ВМАТЭМАЙСе належала выкладчыкам архітэктурнага факультэта, «за працэсамі, якія адбываліся на гэтым факультэце, уважліва сачылі не толькі ўсе савецкія архітэктары, але і шырокая мастацкая грамада»[2]. У 1920—1923 гадах на факультэце паступова сфарміраваліся тры цэнтры, з творчымі канцэпцыямі і прынцыпамі выкладання, якія адрозніваліся адны ад адных: акадэмічныя майстэрні (І. У. Жалтоўскі, І. В. Рыльскі, А. В. Шчусеў, Э. І. Норверт, В. Д. Какорын, Л. А. Вяснін і іншыя), аб'яднаныя левыя майстэрні — Абмайс (руск.: Обмас; М. А. Ладоўскі, У. Ф. Крынскі і М. В. Дакучаеў) і майстэрня «эксперыментальнай архітэктуры» (І. А. Галасоў і К. С. Мельнікаў). У 1924/1925 навучальным годзе з'явілася майстэрня А. А. Весніна, куды перайшла частка студэнтаў як з акадэмічных, так і з «наватарскіх» майстэрняў[3][4].
У розны час у ВМАТЭМАЙСе выкладалі А. Я. Архіпаў, В. В. Кандзінскі, Д. М. Кардоўскі, М. А. Ладоўскі, У. Ф. Крынскі, Л. М. Лісіцкі, К. С. Мельнікаў, П. В. Мітурыч, Н. І. Ніс-Гольдман, А. М. Нюрэнберг, А. М. Родчанка, В. Ф. Сцяпанава, У. Я. Татлін, У. А. Фаворскі, П. А. Фларэнскі, Ф. В. Шэхтэль, П. І. Келін, А. Ф. Лалейт, І. С. Яфімаў, М. В. Дакучаеў і іншыя.
Рэктарамі ВМАТЭМАЙСа былі Я. У. Раўдэль (1920—1923), У. А. Фаворскі (1923—1926) і П. І. Навіцкі (1926; у 1926—1930 — рэктар ВМАТЭІНа).
Remove ads
Сярод выпускнікоў мастацка-тэхнічных майстэрняў — «Кукрыніксы», А. А. Дайнека, Г. Б. Смірноў, В. А. Жакуліна, У. У. Кудрашоў (клас скульптара І. С. Яфімава), М. А. Далгарукаў, А. Р. Кальцова-Бычкова.
- За выпускніка ВМАТЭМАЙСа выдаваў сябе герой рамана «Дванаццаць крэслаў» Астап Бендэр, які спрабаваў патрапіць у Ніжнім Ноўгарадзе на параход «Скрабін».
- Хан-Магомедов 1996, с. 140.
- Хан-Магомедов 2005, с. 33.
- Хан-Магомедов 2005, с. 32.
- Хан-Магомедов 1996, с. 150.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads