Бітва пры Ватэрлоа

Бітва пры Ватэрлоа — адбылася ў нядзелю, 18 чэрвеня 1815 года недалёка ад Ватэрлоа ў сучаснай Бельгіі, у той час часткі Злучанага Каралеўства Нідэрландаў. Французская армія пад камандаваннем Напалеона Банапарта была разбіта дзвюма арміямі Сёмай кааліцыі: англійскіх саюзнікаў пад камандаваннем герцага Уэлінгтана і прускага войска пад камандаваннем Блюхера, прынц з Вальштадскага. Бітва прывяла да канца праўлення Банапарта і Першай Французскай імперыі, і ўсталявання храналагічнай мяжы паміж паслядоўнымі еўрапейскімі войнамі і дзесяцігоддзямі адноснага міру.

Бітва пры Ватэрлоа
Асноўны канфлікт: Кампанія Ватэрлоа
«Бітва пры Ватэрлоа» пэнзля Вільяма Сэдлера
Дата	18 чэрвеня 1815
Месца	каля Ватэрлоа, на той час Нідэрланды, цяпер Бельгія
Вынік	Рашучая перамога войскаў Сёмай Кааліцыі
Праціўнікі
Першая французская імперыя Сёмая кааліцыя: Вялікабрытанія Нідэрланды Гановер Нассаў Браўншвейг Прусія
Сілы бакоў
Агульная колькасць: 73,000 50 700 пяхота 14 390 кавалерыя 8 050 артылерыя і інжынеры 252 пушак Агульная колькасць: 118 000 Англійскія саюзнікі: 68,000 Вялікабрытанія: 25 000 брытанцаў і 6 000 - Каралеўскі германскі легіён Нідэрланды: 17 000 Гановер: 11 000 Браўншвейг: 6 000 Нассаў: 3 000 156 пушак Прусія: 50 000
Страты
Агульная колькасць: 41 000 Ад 24 000 да 26 000 забітых і параненых, у тым ліку 6 000-7 000 палонных 15 000 прапаўшых без звестак Агульная колькасць: 24 000 Англійскія саюзнікі: 17 000 3 500 забітых 10 200 параненых 3 300 прапаўшых без звестак Прусакі: 7 000 1 200 забітых 4 400 параненых 1 400 прапаўшых без звестак
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Пасля вяртання Напалеона да ўлады ў сакавіку 1815 года многія дзяржавы, якія выступалі супраць яго, утварылі Сёмую кааліцыю і пачалі мабілізацыю армій. Войскі Уэлінгтана і Блюхера былі раскватараваны недалёка ад паўночна-ўсходняй мяжы Францыі. Напалеон вырашыў напасці на іх у надзеі знішчыць іх, перш чым яны маглі з'яднацца ў каардынаваным уварваннем у Францыю з іншымі членамі кааліцыі. Бітва пры Ватерлоа была вырашальнай у кампаніі Ватэрлоа і апошняй бітвай Напалеона. Параза пры Ватэрлоа завершыла панаванне Напалеона як Французскага імператара і паклала канец яго Ста дням вяртання з выгнання. Напалеон адрокся праз 4 дні, а 7 ліпеня сілы кааліцыі ўвайшлі ў Парыж.

Пасля бітвы пры Катр-Бра Уэлінгтан адышоў ад Катр-Бра ў Ватэрлоа. Пасля бітвы пры Лін'і, якая адбылася ў той жа час, прусакі адышлі паралельна Уэлінгтану, адцягнуўшы трэцюю частку сіл Напалеона ад Ватэрлоа да асобнай і адначасовай бітвы пры Ваўрэ. Даведаўшыся пра тое, што пруская армія была ў стане падтрымаць яго, Велінгтон вырашыў даць бой на адхоне Мон-Сен-Жан ля дарогі на Брусель. Тут яму ўдалося стрымаць неаднаразовыя напады французаў у другой палове дня, абапіраючыся на павялічваючыся сілы прыбываючых прусакоў. Вечарам Напалеон кінуў свае апошнія рэзервы ў адчайным апошнім нападзе, які быў адбіты. Прусакі прарвалі правы фланг французскай арміі, а саюзная англійская армія Велінгтона контратакавала ў цэнтры, такім чынам французская армія была разбіта.

Поле бітвы знаходзіцца ў муніцыпалітэтах Брэн-л'Алё і Ласнэ, каля 15 км на поўдзень ад Бруселя, і каля 2 км ад Ватэрлоа. На месцы поля бою сёння ўсталяваны вялікі помнік Кургана Льва. Паколькі гэты курган быў насыпаны з зямлі, узятай з поля бою, сучасны рэльеф на поле бою каля насыпу не захаваўся.