Інтэрнацыяналізмы

Інтэрнацыяналізмы — паняцці, якія выкарыстоўваюцца ў адным значэнні ў розных мовах. Сярод такіх паняццяў шмат слоў грэчаскага (напрыклад, «эканоміка»), лацінскага (напрыклад, «рэлігія») ці англійскага (напрыклад, «бізнес») паходжання. Могуць адрознівацца ў вымаўленні і напісанні ў розных мовах. Так, слова «інфармацыя» пішацца праз «ы» у беларускай мове і праз «и» ў рускай, не ставіцца ў множны лік у англійскай мове і ставіцца ў французскай. Звычайна, інтэрнацыяналізмы выкарыстоўваюцца ў прафесійнай гаворцы і кніжнай лексіцы.

Трэба адрозніваць інтэрнацыяналізмы ад іншых відаў запазычаных слоў, якія звычайна пераходзяць з адной мовы ў другую толькі ў адным значэнні (напрыклад, слова «мужык» перайшло ў англійскую і французскую мовы ў 15 ст. ў значэнні «селянін», але зараз яно можа азначаць «сапраўдны мужчына, мужны, мужчына, чалавек і г.д.», што не адпавядае англійскаму і французскаму moujik). Таксама інтэрнацыяналізмы адрозніваюцца ад памылковых сяброў перакладчыка, якія могуць быць падобны вымаўленнем і напісаннем але адрознівацца значэннем (напрыклад, англійскае sympathy звычайна адпавядае беларускаму «спачуванне», і амаль не выкарыстоўваецца ў сэнсе «сімпатыя»).

Некаторыя інтэрнацыяналізмы, якія шырока выкарыстоўваюцца ў беларускай мове

апастэрыёры
апрыёры
дэмпінг
дэ-факта
дэ-юрэ
інфармацыя
інфляцыя
камп’ютар
кантраст
ксенафобія
менеджар
палітыка
рэвалюцыя
тэлефон
філалогія
філасофія

Грэка-лацінская лексіка

У вузкім сэнсе міжнародная лексіка — гэта навуковая і тэхнічная тэрміналогія, пабудаваная на базе лацінскай і старажытнагрэчаскай моў.

Такая тэрміналогія прысутнічае ва ўсіх еўрапейскіх мовах (акрамя ісландскай), у тым ліку ў раманскіх (якія самі паходзяць ад лацінскай) і ў сучаснай грэцкай.

Гл. таксама

Літаратура

Peter Braun, Burkhard Schaeder, Johannes Volmert (eds.): Internationalismen II. Studien zur interlingualen Lexikologie und Lexikographie (Reihe Germanistische Linguistik. Band 246). — Tübingen: Niemeyer, 2003. ISBN 3-484-31246-7