Ёнас Стаўгайціс

Ёнас Стаўгайціс (літ.: Jonas Staugaitis, 20 мая 1868, Амянцішкей каля Вілкавішкіса — 18 студзеня 1952, Каўнас) — літоўскі палітык.

Ёнас Стаўгайціс
літ.: Jonas Staugaitis
7-ы Старшыня Сейма Літоўскай Рэспублікі 2 чэрвеня 1926 — 18 снежня 1926
Прэзідэнт	Казіс Грынюс
Пераемнік	Аляксандрас Стульгінскіс
В. а. Прэзідэнта Літвы 17 снежня 1926 — 18 снежня 1926
Папярэднік	Казіс Грынюс
Пераемнік	Аляксандрас Стульгінскіс
Нараджэнне	20 мая 1868(1868-05-20) Амянцішкей[d], Валкавышскі павет[d], Сувалкаўская губерня, Царства Польскае, Расійская імперыя
Смерць	18 студзеня 1952(1952-01-18) (83 гады) Каўнас, Каўнаскае гарадское самакіраванне[d], Каўнаская вобласць[d], Літоўская ССР, СССР
Месца пахавання	Пятрашунскія могілкі
Партыя	Літоўскі сялянскі саюз
Адукацыя	Варшаўскі ўніверсітэт
Прафесія	урач
Дзейнасць	дырэктар бальніцы ў Каўнасе (1920—1926); галоўны рэдактар часопіса «Medicina» (1922—1940); дэпутат Сейма Літвы з 1920; намеснік старшыні партыйнай фракцыі (1920—1922); член медыцынскага савета Літоўскай ССР (1945—1949); урач санітарна-эпідэміялагічнай станцыі, менеджар дому санітарнай асветы (1949—1951)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Ёнас Стаўгайціс скончыў гімназію ў Марыямпале і Варшаўскі ўніверсітэт (1887—1893), дзе атрымаў медыцынскую адукацыю. У далейшым працаваў урачом у Шакеі і займаўся грамадскай дзейнасцю.

Ёнас Стаўгайціс у 1918 годзе (сядзіць, першы злева)

У 1919 пасля абвяшчэння незалежнасці Літвы пераехаў у Каўнас, быў прызначаны начальнікам медыцынскага аддзела Міністэрства аховы здароўя. У 1920—1926 — дырэктар бальніцы, у 1922—1940 галоўны рэдактар часопіса ”Medicina”  (літ.).

У 1920 Стаўгайціс быў абраны ў Сейм Літвы ад Літоўскага сялянскага саюза  (літ.), у 1920—1922 быў намеснікам старшыні партыйнай фракцыі, 2 чэрвеня 1926 абраны старшынёй Сейма.

Ваенны пераварот у Літве (1926)

Асноўны артыкул: Ваенны пераварот у Літве (1926)

Пасля адстаўкі прэзідэнта Казіса Грынюса 17 снежня 1926 у час перавароту, якім кіраваў Антанас Смятона, паводле канстытуцыі стаў выканаўцам паўнамоцтваў прэзідэнта, на наступны дзень сам сышоў у адстаўку, перадаўшы паўнамоцтвы Аляксандрасу Стульгінскісу, і вярнуўся да навуковай дзейнасці.

З усталяваннем камуністычнага рэжыму не быў закрануты рэпрэсіямі.

У 1945—1949 працаваў у музеі гігіены, быў членам медыцынскага савета Літоўскай ССР.

У 1949—1951 — урач санітарна-эпідэміялагічнай станцыі, менеджар дома санітарнай асветы ў Каўнасе.

Пахаваны на Пятрашунскіх могілках у Каўнасе.

Памяць

На доме А. Міцкевіча ў Каўнасе, у якім Ё. Стаўгайціс жыў у 1927—1952 гг., устаноўлена мемарыяльная дошка.

Спасылкі

• Біяграфія на сайце Сейма Архівавана 27 лютага 2012.