Тратылавы эквівалент

Траты́лавы эквівалент — мера энергавыдзялення высокаэнергетычных падзей, выражаная ў колькасці трынітраталуолу (ТНТ), ад выбуху якой выдзялілася б столькі ж энергіі.

Вышыня ядзернага грыба ў залежнасці ад энергіі (у тратылавым эквіваленце)

Удзельная энергія выбухнога раскладання трынітраталуолу ў залежнасці ад умоў правядзення выбуху вагаецца ў дыяпазоне 980—1100 кал/г. Для параўнання розных відаў выбуховых рэчываў умоўна прыняты значэнні 1000 кал/г і 4184 Дж/г.

• 1 грам трынітраталуолу выдзяляе 1000 тэрмахімічных калорый, ці 4184 джоўляў;
• 1 кілаграм ТНТ = 4,184×10⁶ Дж;
• 1 тона ТНТ = 4,184×10⁹ Дж;
• 1 кілатона (кт) ТНТ = 4,184×10¹² Дж;
• 1 мегатона (Мт) ТНТ = 4,184×10¹⁵ Дж;
• 1 гігатона (Гт) ТНТ = 4,184×10¹⁸ Дж.

Гэтыя адзінкі ўжываюцца для ацэнкі энергіі, выдзеленай пры ядзерных выбухах, падрывах хімічных выбуховых устройстваў, падзеннях астэроідаў і камет, выбухах вулканаў.

Так, энергія выбуху ядзернай бомбы «Малыш» над Хірасімай 6 жніўня 1945 года па розных ацэнках складае ад 13 да 18 кт ТНТ, што адпавядае пераўтварэнню ў энергію прыкладна 0,7 г рэчыва:

E = mc² = 0,0007 кг · (3×10⁸ м/с)² = 63×10¹² Дж ≈ 15 кт ТНТ.

Для параўнання, агульнае сусветнае спажыванне электраэнергіі за 2005 год (5×10²⁰ Дж) роўнае 120 Гт ТНТ, ці ў сярэднім 3,8 кт ТНТ за секунду.

Гл. таксама

• Тратыл
• Фугаснасць
• Брызантнасць
• Выбуховыя рэчывы

Спасылкі

• Тратылавы эквівалент (руск.) — артыкул з Вялікай савецкай энцыклапедыі