Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Германіі

У спісе Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Федэратыўнай Рэспубліцы Германія значыцца 39 найменняў (на 2014), гэта складае 4,1 % ад агульнай колькасці (1052 на 2016 год). 36 аб'ектаў уключаны ў спіс па культурных крытэрыях, прычым 11 з іх прызнаны шэдэўрамі чалавечага генія (крытэрый i), а астатнія 3 аб'екты ўключаны па прыродных крытэрыях. Акрамя гэтага, станам на 2014 год, 7 аб'ектаў на тэрыторыі Германіі знаходзяцца сярод кандыдатаў на ўключэнне ў спіс Сусветнай спадчыны^[1]. Федэратыўная Рэспубліка Германія ратыфікавала Канвенцыю аб ахове сусветнай культурнай і прыроднай спадчыны 23 жніўня 1976 года^[2]. Германская Дэмакратычная Рэспубліка, якая да 1990 года з'яўлялася незалежнай дзяржавай, таксама ратыфікавала канвенцыю 12 снежня 1988, аднак ніводнага аб'екта, размешчанага на яе тэрыторыі ў спіс унесена не было. Першы аб'ект, размешчаны на тэрыторыі ФРГ быў занесены ў спіс у 1978 годзе на 2-й сесіі Камітэта Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

Гэта старонка — інфармацыйны спіс.

Спіс

У табліцы ніжэй аб'екты размешчаны ў парадку іх дадання ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА.

#	Выява	Назва	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Год дадання ў спіс	№	Крытэрыі
1		Ахенскі сабор (ням.: Aachener Dom)	Горад: Ахен Федэральная зямля: Паўночны Рэйн — Вестфалія	VIII—IX стагоддзі	1978	3	i, ii, iv, vi
2		Шпаерскі сабор (ням.: Dom zu Speyer)	Горад: Шпаер Федэральная зямля: Рэйнланд-Пфальц	XI стагоддзе	1981	168	ii
3		Рэзідэнцыя біскупа з паркам і палацавай плошчай у горадзе Вюрцбург (ням.: Würzburger Residenz mit Hofgarten und Residenzplatz)	Горад: Вюрцбург Федэральная зямля: Баварыя	XVIII стагоддзе	1981	169	i, iv
4		Паломніцкая царква ў Вісе (ням.: Wallfahrtskirche auf der Wies)	Вёска: Віс Камуна: Штайнгадэн Федэральная зямля: Баварыя	XVIII стагоддзе	1983	271	i, iii
5		Палац Аўгустусбург і паляўнічы замак Фалькенлуст у горадзе Бруль (ням.: Schlösser Augustusburg und Falkenlust in Brühl)	Горад: Бруль Федэральная зямля: Паўночны Рэйн — Вестфалія	XVIII стагоддзе	1984	288	ii, iv
6		Кафедральны сабор Св. Марыі і царква Св. Міхаіла ў горадзе Гільдэсгайм (ням.: Dom St. Mariae und Michaeliskirche in Hildesheim)	Горад: Гільдэсгайм Федэральная зямля: Ніжняя Саксонія	XI стагоддзе	1985	187	i, ii, iii
7		Славутасці горада Трыр: (ням.: Römische Baudenkmäler, Dom und Liebfrauenkirche in Trier) * Порта Нігра * Лібфраўэнкірхэ * Амфітэатр * Імператарскія тэрмы * Базіліка Канстанціна * Тэрмы Барбары * Рымскі мост * Ігельская калона * Трырскі сабор	Горад: Трыр Федэральная зямля: Рэйнланд-Пфальц	I—III стагоддзі	1986	367	i, iii, iv, vi
8		Ганзейскі горад Любек (ням.: Historische Hansestadt Lübeck)	Горад: Любек Федэральная зямля: Шлезвіг-Гольштэйн	XV—XVI стагоддзі	1987	272	iv
9		Палацы і паркі Патсдама і Берліна (ням.: Schlösser und Gärten von Potsdam und Berlin)	Гарады: Патсдам і Берлін Федэральныя землі: Брандэнбург і Берлін	1730—1916	1990, 1992, 1999	532	i, ii, iv
10		Манастыр і надбрамная капэла ў горадзе Лорш (ням.: Abtei und Altenmünster des Klosters Lorsch)	Горад: Лорш Федэральная зямля: Гесэн	VIII—IX стагоддзі	1991	515	iii, iv
11		Старадаўнія рудні Рамельсберга, гістарычны горад Гослар і Водазаборныя збудаванні ў вярхоўях Гарца (ням.: Bergwerk Rammelsberg und die Altstadt von Goslar)	Горад: Гослар Федэральная зямля: Ніжняя Саксонія	XV—XIX стагоддзі	1992	623	i, iv
12		Горад Бамберг (ням.: Altstädte von Bamberg)	Горад: Бамберг Федэральная зямля: Баварыя	XII—XVIII стагоддзі	1993	624	ii, iv
13		Манастырскі комплекс Маўльбран (ням.: Zisterzienserabtei Kloster Maulbronn)	Горад: Маўльбран Федэральная зямля: Бадэн-Вюртэмберг	XII стагоддзе	1993	546	ii, iv
14		Калегіяцкая царква, замак і Стары горад у Кведлінбургу (ням.: Stiftskirche und Altstadt Quedlinburg)	Горад: Кведлінбург Федэральная зямля: Саксонія-Анхальт	—	1994	535	iv
15		Жалезаапрацоўчы завод у горадзе Фёльклінген (ням.: Eisenhütte in Völklingen)	Горад: Фёльклінген Федэральная зямля: Саар	XIX—XX стагоддзі	1994	687	ii, iv
16		Выкапнёвыя знаходкі ў кар'еры Месель (ням.: Grube Messel)	Раён: Дармштат-Дыбург Федэральная зямля: Гесэн	57—36 млн гадоў да н.э.	1995	720	viii
17		Кёльнскі сабор (ням.: Kölner Dom)[3]	Горад: Кёльн Федэральная зямля: Паўночны Рэйн — Вестфалія	XIII—XIX стагоддзі	1996	292	i, ii, iv
18		Помнікі архітэктурнай школы Баўхаўз у гарадах Веймар і Дэсау (ням.: Bauhaus-Stätten: Bauhaus Dessau, Kunstschule und Kunstgewerbeschule Weimar, Musterhaus Am Horn)	Горад: Веймар і Дэсау Федэральная зямля: Цюрынгія і Саксонія-Анхальт	XX стагоддзе	1996	729	ii, iv, vi
19		Памятныя месцы Лютэра ў гарадах Айслебен і Вітэнберг (ням.: Lutherstädte Eisleben und Wittenberg)	Горад: Айслебен і Вітэнберг Федэральная зямля: Саксонія-Анхальт	XV—XVI стагоддзі	1996	783	iv, vi
20		«Класічны Веймар» (ням.: Klassisches Weimar)	Горад: Веймар Федэральная зямля: Цюрынгія	XVIII—XIX стагоддзі	1998	846	iii, vi
21		Музейны востраў у Берліне (ням.: Museumsinsel in Berlin)	Горад: Берлін Федэральная зямля: Берлін	XIX—XX стагоддзі	1999	896	ii, iv
22		Замак Вартбург (ням.: Wartburg bei Eisenach)	Горад: Эйзенах Федэральная зямля: Цюрынгія	XI стагоддзе	1999	897	iii, vi
23		Паркавае каралеўства Дэсау-Верліц (ням.: Dessau-Wörlitzer Gartenreich)	Горад: Дэсау і Вёрліц Федэральная зямля: Саксонія-Анхальт	XVIII стагоддзе	2000	534	ii, iv
24		Манастырскі востраў Райхенау (ням.: Klosterinsel Reichenau im Bodensee)	Востраў на Бодэнскім возеры Федэральная зямля: Бадэн-Вюртэмберг	VIII—XI стагоддзі	2000	974	iii, iv, vi
25		Старая вугальная шахта Цольферайн (ням.: Zeche Zollverein und Kokerei Zollverein)	Горад: Эсэн Федэральная зямля: Паўночны Рэйн — Вестфалія	XX стагоддзе	2001	975	ii, iii
26		Даліна Сярэдняга Рэйна (ням.: Kulturlandschaft Oberes Mittelrheintal zwischen Bingen/Rüdesheim und Koblenz)	Участак даліны сярэдняга Рэйна даўжынёй 65 км паміж гарадамі Бінген-на-Рэйне і Кобленц Федэральная зямля: Рэйнланд-Пфальц	—	2002	1066	ii, iv, v
27		Гістарычныя цэнтры гарадоў Вісмар і Штральзунд (ням.: Die historischen Altstädte Stralsund und Wismar)	Горад: Вісмар і Штральзунд Федэральная зямля: Мекленбург — Пярэдняя Памеранія	XIV—XVIII стагоддзі	2002	1067	ii, iv
28		Брэменская ратуша і статуя Раланда на Рыначнай плошчы (ням.: Bremer Rathaus und Bremer Roland)	Горад: Брэмен Федэральная зямля: Брэмен	XV стагоддзе	2004	1087	iii, iv, vi
29		Парк Мускау / Парк Музакоўскі (ням.: Fürst-Pückler-Park Bad Muskau)	Найбліжэйшы горад: Бад-Мускау Федэральная зямля: Свабодная дзяржава Саксонія (Сумесна з Польшчай )	XIX стагоддзе	2004	1127	i, iv
30		Умацаваныя межы Рымскай імперыі (ням.: Obergermanisch-Rätischer Limes)	Участак даўжынёй 550 км, які ідзе з паўночнага захаду Германіі да Дуная на паўднёвым усходзе (Сумесна з Вялікабрытаніяй )	II стагоддзе	1987, 2005	430	i, ii, iii, iv, vi
31		Стары горад у Рэгенсбургу, уключаючы раён Штатамгоф (ням.: Altstädte von Regensburg)	Горад: Рэгенсбург Федэральная зямля: Баварыя	XI—XIII стагоддзі	2006	1155	ii, iii, iv
32		Берлінскія жылыя комплексы эпохі мадэрнізму (ням.: Siedlungen der Berliner Moderne) * Хуфайзен * Фалькенберг * Шылерпарк * комплекс Карла Легіна * Белы горад	Горад: Берлін	XX стагоддзе	2008	1239	ii, iv
33		Ватавае мора (ням.: Wattenmeer der Nordsee)	Федэральныя землі: Ніжняя Саксонія, Шлезвіг-Гольштэйн (Сумесна з Нідэрландамі , Даніяй )	—	2009, 2014	1314	viii, ix, x
34		Некранутыя букавыя лясы Карпат і рэліктавыя букавыя лясы Германіі (ням.: Urwaldartige Buchenwälder Deutschlands)	Федэральныя землі: Брандэнбург, Гесэн, Мекленбург — Пярэдняя Памеранія, Цюрынгія (Сумесна з Славакіяй , Украінай )	—	2007 пашыраны ў 2011	1133	ix
35		Фабрыка Фагус (ням.: Fagus-Werk in Alfeld)	Горад: Альфёльд Федэральная зямля: Ніжняя Саксонія	1911—1914	2011	1368	ii, iv
36		Дагістарычнае палевае жыллё ў наваколлях Альпаў (ням.: Prähistorische Pfahlbauten um die Alpen) (18 пунктаў)	Федэральныя землі: Баварыя, Бадэн-Вюртэмберг (Сумесна з Францыяй , Швейцарыяй , Аўстрыяй , Італіяй , Славеніяй )	V — I тысячагоддзе да н.э.	2011	1363	iii, v
37		Маркграфскі оперны тэатр (ням.: Markgräfliches Opernhaus in Bayreuth)	Горад: Байрайт Федэральная зямля: Баварыя	1744—1748	2012	1379	i, iv
38		Горны парк Вільгельмсхёэ (ням.: Bergpark Wilhelmshöhe)	Горад: Касель Федэральная зямля: Гесэн	1696—1866	2013	1413	iii, vi
39		Абацтва Корвей (ням.: Abtei und Schloss Corvey)	Горад: Хёкстэр Федэральная зямля: Паўночны Рэйн — Вестфалія	822	2014	1447	ii, iii, iv

Геаграфічнае размяшчэнне аб'ектаў

1

2

3

6

4

8

5

17

7

10

9

9

23

14

13

11

12

15

16

18

19

19

20

21

22

24

25

26

27

27

28

29

31

32

33

34

35

36

37

38

39

Аб'екты Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Германіі

Выключаныя са спісу аб'екты

#	Выява	Назва	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Гады ў спісе	№	Крытэрыі
1		Даліна Эльбы ў Дрэздэна (уключаючы цэнтр Дрэздэна) (ням.: Dresdner Elbtal) [4]	Горад: Дрэздэн Федэральная зямля: Саксонія	—	2004—2009	1156	ii, iii, iv, v

Папярэдні спіс

У табліцы аб'екты размешчаны ў парадку іх дадання ў папярэдні спіс. У даным спісе паказаны аб'екты, прапанаваныя ўрадам Германіі ў якасці кандыдатаў на ўнясенне ў спіс Сусветнай спадчыны.

#	Выява	Назва	Месцазнаходжанне	Час стварэння	Год занясення ў спіс	№	Крытэрыі
1		Старадаўні комплекс пакгаўзаў Шпайхерштат і будынак Чыліхаус у Гамбургу (ням.: Speicherstadt und Chilehaus mit dem Kontorhausviertel in Hamburg)	Горад: Гамбург	1883—1928 1922—1924	1999	1367	i, iii, iv
2		Будынкі Фонду Франке ў Гале (ням.: Franckesche Stiftungen in Halle an der Saale)	Горад: Гале Федэральная зямля: Саксонія-Анхальт	1695—1748	1999	1368	iii, iv, vi
3		Наўмбургскі сабор і ландшафты рэк Зале і Унструт (ням.: Naumburger Dom und die Landschaften entlang der Saale und der Unstrut)	Горад: Наўмбург Федэральная зямля: Саксонія-Анхальт	1213—1260	1999	1369	i, iii, iv
4		Горадабудаўнічыя і архітэктурныя працы Ле Карбюзье (ням.: Das architektonische Werk Le Corbusiers)	Горад: Штутгарт Федэральная зямля: Бадэн-Вюртэмберг	1927	2007	5118	i, ii, vi
5		Памятныя месцы і артэфакты эпохі вікінгаў (ням.: Danewerk/Haithabu) * Даневірке * Хедэбю	Федэральная зямля: Шлезвіг-Гольштэйн	З VII стагоддзя	2011	5591	iii
6		Культурны ландшафт горных промыслаў у Рудных горах (ням.: Mining Kulturlandschaft Erzgebirge)	Федэральная зямля: Свабодная дзяржава Саксонія	З XVI стагоддзя	2012	5776	ii, iii, iv, v, vi
7		Знакамітыя бальнеялагічныя курорты Еўропы (ням.: Baden-Baden/Bad Kissingen/Bad Ems/Bad Homburg vor der Höhe/Wiesbaden/Bad Pyrmont) * Бадэн-Бадэн * Бад-Кісінген * Бад-Эмс * Бад-Хомбург * Вісбадэн * Бад-Пірмант	Федэральныя землі: Бадэн-Вюртэмберг, Баварыя, Рэйнланд-Пфальц, Гесэн, Ніжняя Саксонія	З XIX стагоддзя	2014	5934	ii, iii, iv, vi

Геаграфічнае размяшчэнне аб'ектаў

Шпайхерштат

Будынкі Фонду Франке

Наўмбургскі сабор

Працы Ле Карбюзье

Даневірке

Хедэбю

Рудныя горы

Бадэн-Бадэн

Бад-Кісінген

Бад-Эмс

Бад-Хомбург

Вісбадэн

Бад-Пірмант

Кандыдаты, якія ўвайшлі ў Папярэдні спіс

Гл. таксама

• Сусветная спадчына
• ЮНЕСКА

Зноскі

1. Tentative (англ.). UNESCO World Heritage Centre. — Спіс кандыдатаў у аб'екты Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Германіі. Архівавана з першакрыніцы 27 жніўня 2011. Праверана 6 снежня 2010.
2. The States Parties - Germany (нявызн.). unesco.org. Архівавана з першакрыніцы 27 жніўня 2011. Праверана 6 снежня 2010.
3. У перыяд з 2004 па 2006 год знаходзіўся ў спісе Сусветнай спадчыны, якая знаходзіцца пад пагрозай, але быў выключаны з яго з прычыны адмовы ўлад ад вышыннай забудовы ў раёне сабора. Гл. Cologne Cathedral (Germany) ... removed from List of World Heritage in Danger (англ.). UNESCO World Heritage Centre (10 ліпеня 2006). Архівавана з першакрыніцы 27 жніўня 2011. Праверана 28.12.2009.
4. Аб'ект выключаны па прычыне будаўніцтва моста Вальдшлёсхенбруке праз Эльбу. Гл. Dresden is deleted from UNESCO’s World Heritage List (англ.). UNESCO World Heritage Centre (25 чэрвеня 2009). Архівавана з першакрыніцы 27 жніўня 2011. Праверана 28.12.2009.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Спіс аб’ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Германіі
• Спіс аб'ектаў Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА ў Германіі (англ.)
• Каталог спасылак Сусветнай спадчыне ў Германіі (англ.)
• Сусветная спадчына ЮНЕСКА на рускай мове Архівавана 14 студзеня 2011.