From Wikipedia, the free encyclopedia
Самае́дскі саба́ка ці самае́д – парода сабак. Паводле Міжнароднай кіналагічнай федэрацыі (FCI) належыць да групы V (шпіцы і прымітыўныя пароды).
Артыкул вымагае праверкі арфаграфіі Удзельнік, які паставіў шаблон, не пакінуў тлумачэнняў. |
Самаедскі сабака | |
---|---|
Характарыстыкі | |
Рост |
сабакі: 57 ± 3 см сукі: 53 ± 3 см |
Паходжанне | |
Краіна | Расія |
Класіфікацыя МКФ | |
Група | 5. Шпіцы і прымітыўныя тыпы сабак. |
Секцыя | 1. Паўночныя ездавыя сабакі. Без працоўных выпрабаванняў. |
Нумар стандарту | 212 |
Самаедскі сабака на Вікісховішчы |
Падчас селекцыі пароды выкарыстоўваліся сабакі, адабраныя ў народаў на паўночным Урале, вядомых у сучаснай беларускай тэрміналогіі пад тэрмінамі самады́йскія народы або самады́йцы. У літаратуры заходніх краінаў выкарыстоўваецца пераважна тэрмін Samoyedic, які, у сваю чаргу, паходзіць ад састарэлага расейскага самоѣдъ – экзаэтноніму, які ўжываўся расейцамі дзеля пазначэння шэрагу карэнных народаў Сібіры [1]. Народная этымалогія выводзіла значэнне дадзенае лексемы да панятку «той, хто сам сябе есць», што, аднак, з'яўлялася памылковай трактоўкай.
Галава магутная і клінаватая. Чэрап пры аглядзе спераду і ўзбоч толькі крыху выпуклы. Шырокі паміж вушамі. Мочка носа добра развіта, пераважна чорнага колеру. Цягам пэўных перыядаў году пігмент носа можа знякаляроўвацца, даючы «зімовы» ці «снежны» нос; аднак заўсёды павінна быць цёмная акантоўка мочкі носа.
Пыса моцная і глыбокая, прыкладна такой жа даўжыні, як і чарапная частка, што паступова звужаецца да носа, але не вузкая, не грубая і не квадратная. Патылічная частка пысы простая. Вусны шчыльна прылеглыя, чорныя і крыху поўныя. Куты рота злёгку загінаюцца, утвараючы характэрную «самаедскую ўсмешку». Ідэальны прыкус – нажніцавісты. Моцныя зубы і моцныя сківіцы. Нармальны зубны апарат. Вочы цёмна-карычневага колеру, глыбока пасаджаныя, шырока расстаўленыя, крыху раскосыя, міндаляватай формы. Выраз «усмешлівы», добры, жывое і разумнае. Абвод вачэй – чорны. Вушы пастаўленыя, даволі маленькія, тоўстыя, трохкутныя і злёгку закругленыя на канцах. Яны павінны быць рухомымі, высока пастаўленымі і, дзякуючы шырокаму чэрапу, шырока расстаўленымі.
Шыя моцная сярэдняй даўжыні, ганарліва выгнутая. Корпус крыху даўжэй, чым вышыня ў карку, моцны і кампактны, але гнуткі. Пастаў хваста даволі высокі. Калі сабака ўзбуджаны, а таксама пры руху, хвост трымаецца закінутым на спіну ці на бок. У спакойным стане можа быць апушчаны, даходзячы да скакальных суставаў.
Пярэднія канцавіны добра расстаўленыя, моцныя і мускулістыя. Пры паглядзе спераду пярэднія канцавіны простыя і паралельныя. Заднія канцавіны пры паглядзе ззаду простыя і паралельныя з вельмі моцнай мускулатурай. Алюр магутны, вольны і нястомны, што выяўляецца ў працяглым кроку. З добрым махам пярэдніх канцавін і добрым магутным штуршком задніх канцавін.
Поўсць багатая, густая, падатная, шчыльная «палярная» поўсць. Самаед – сабака з падвойным поўсцевым покрывам: кароткай, мяккай і густой пільсцю і доўгай, больш цвёрдай і простай асцюковай поўсцю. Поўсць павінна ўтвараць «каўнер» вакол шыі і плячэй, апраўляючы галаву, асабліва ў сабакаў. На галаве і пярэдніх паверхнях канцавін поўсць кароткая і роўная; на вонкавай паверхні ўшый – кароткая, якая стаіць вертыкальна да паверхні вуха і роўная. Унутраная паверхня вушэй павінна быць добра апушана. На задняй паверхні сцягна поўсць утварае «порткі». Паміж пальцамі павінна расці ахоўная поўсць. Хвост павінен быць багата апушаны. Поўсцевае покрыва ў сук часта карацей і мякчэй, чым у сабакаў. Поўсць са слушнай структурай заўсёды павінна мець адменны іскрысты бляск. На марозе «распушваецца». Чым мацней мароз – тым мацней «распушваецца» сабака на вуліцы. Поўсць валодае самаачышчальнай здольнасцю. Калі сабаку мыюць не часта, гэта ўласьцівасць захоўваецца на ўсё жыццё. То бок досыць мыць не гушчару 2-х раз на год. Каб сабака пачысцеў – яе досыць проста рэгулярна вычэсваць. Свайго паху самаед практычна не мае.
Колер поўсці – белы, крэмавы ці белы з бісквітным (асноўны колер – белы з невялікай колькасцю бісквітных знакаў). Ніколі не павінен вырабляць уражанні наяўнасці бледна-карычневага.
Таварыскі і ветлы нораў самаедаў робіць іх дрэннымі вартавымі сабакамі, агрэсіўны самаед сустракаецца рэдка. Самаеды – выдатныя кампаньёны, вельмі «гаваркія», асабліва для маленькіх дзяцей ці іншых сабакаў, і застаюцца гуллівымі да старасці. Калі самаедам робіцца нудна, яны могуць грызці рэчы ці пачаць капаць.
Для самаедаў у ветэрынарнай літаратуры апісана трохі пародных спадчынных захворванняў:
Цукровы дыябет, падобны, але не ідэнтычны чалавечаму тыпу І. Захворванне сустракаецца ў самаедаў сярэдняга ўзросту, сярэдні ўзрост на момант інсцэнізацыі дыягназу складае сем гадоў. У наш час у якасці магчымых прычын абмяркоўваюцца некалькі генетычных маркераў [2], [3].
Прагрэсавальная атрафія сятчаткі. Захворванне прыводзіць да павольна прагрэсавальнай страты зрокі, што ў канчатковым выніку прыводзіць да слепасці. Першыя сімптомы зʼяўляюцца ва ўзносьце ад двух да пяці гадоў [4].
Кароткія ногі ў спалучэнні з анамаліямі вачэй: з-за генетычнага дэфекту [5].
Лёгкавы стэноз часьцёў сустракаецца ў самаедаў, чым ля іншых парод. Захворваньне можа выклікаць дыхавіцу, шчую арытмію і стамляльнасць ад руху, а таксама павялічвае рызыка застойнай сардэчнай недастатковасці.
Дысплазія тазасцёгнавага сустава [6].
Парода таксама можа быць паражана лоевым адэнітам, рэдкім ідыяпатычным аўтаімунным захворваннем скуры [7].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.