Рымскія дарогі (лац.: viae — дарогі) — дарожная сетка, створаная рымлянамі для хуткага перасоўвання войскаў, гандлёвых караванаў і кур’ераў.
Часцей за ўсё гэта былі адносна прамыя дарогі паміж важнымі населенымі пунктамі, што давала магчымасць хутка перамясціцца ў неабходнае месца. Рымскія дарогі злучылі паміж сабой шматлікія гарады ў Італіі, затым пачалі з’яўляцца і на іншых тэрыторыях Рымскай імперыі паміж значнымі палітычнымі і эканамічнымі цэнтрамі.
Першапачаткова дарогі будаваліся ў ваенных мэтах, але затым сталі іграць значную ролю ў эканамічным развіцці імперыі. Магчыма, у канчатковым выніку развітая сетка дарог толькі спрасціла заваёву рымскіх тэрыторый варварамі. Пасля падзення Рымскай імперыі дарогамі працягвалі карыстацца па меншай меры каля тысячагоддзя, а ў некаторых выпадках і дагэтуль, хоць зараз яны ўжо пакрыты асфальтам.
Найбуйнейшыя рымскія дарогі
- Via Agrippa (Агрыпіева дарога) — пабудавана ў 40 годзе, злучала паміж сабой Рым і Булонь-сюр-Мэр.
- Via Æmilia (Эміліева дарога) — пабудавана ў 187 годзе да н.э., злучала Рыміні і П’ячэнцу.
- Via Appia (Апіева дарога) — пабудавана ў 312 годзе да н.э., злучала Рым і Брындзізі.
- Via Aurelia (Аўрэліева дарога) — пабудавана ў 241 годзе да н.э., злучала Рым і Лігурыю.
- Via Cassia (Касіева дарога) злучала Рым і Этрурыю.
- Via Clodia злучала Рым з узбярэжжам Тырэнскага мора.
- Via Domitia (Даміцыева дарога) — пабудавана каля 118 года да н.э., злучала паўночную Італію з Іспаніяй праз Нарбонскую Галію.
- Via Egnatia — пабудавана ў II стагоддзі да н.э., злучала Дурэс з Візантыем.
- Via Julia Augusta — пабудавана ў I стагоддзі да н.э., злучала П’ячэнцу з далінай Роны.
- Via Flaminia (Фламініева дарога) — пабудавана ў 220 годзе да н.э., злучала Рым з Умбрыяй.
- Via Latina злучала Рым з паўднёвай часткай Італіі.
- Via Postumia злучала Геную з Аквілеяй.
- Via Salaria («саляны шлях») злучала Рым з тэрыторыямі сабінян, вынікаючы праз даліну Тыбра.
- Via Valeria злучала Рым з цэнтральнай Італіяй.
Афарызмы
Знакамітая прымаўка «Усе дарогі вядуць у Рым»[заўв 1][1] мае пад сабой фактычную аснову[2]. Рым быў цэнтрам Імперыі, першыя дарогі злучалі Рым з іншымі буйнымі гарадамі, і менавіта Рым будаваў гэтыя самыя дарогі. Таму падарожнік, які патрапіў на рымскую дарогу, мог бы без вялікіх намаганняў дабрацца да сталіцы старажытнай дзяржавы, не заблукаўшы — трэба было толькі выбіраць на скрыжаваннях самыя шырокія дарогі.
Заўвагі
Крыніцы
Літаратура
Спасылкі
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.