Медаль «За выратаванне тапельцаў»

Меда́ль «За выратава́нне тапе́льцаў» — дзяржаўная ўзнагарода СССР і Расійскай Федэрацыі.

Медаль «За выратаванне тапельцаў»
Медаль «За спасение утопающих»
Арыгінальная назва	Медаль «За спасение утопающих»
Краіна	СССР  Расія
Тып	медаль
Дата заснавання	16 лютага 1957
Статус	не ўручаецца
Статыстыка ўзнагароджанняў
Апошняе	СССР: 20 мая 1991 Расія: да 1995 года
Колькасць	каля 24 тыс.[1]
Характарыстыкі
Памеры	дыяметр — 32 мм
Чарговасць узнагарод
Старэйшая	Медаль «За адвагу на пажары»
Малодшая	Медаль «За абарону Ленінграда»
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Заснаваны Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 16 лютага 1957 года. Аўтар малюнка — мастак А. Ф. Шабалкоў.

Статут медаля

Медалём узнагароджваліся работнікі выратавальнай службы і іншыя грамадзяне СССР, а таксама асобы, якія не з'яўляюцца грамадзянамі СССР, за:

• смеласць і самаадданасць, праяўленыя пры выратаванні людзей на вадзе;
• за высокую пільнасць і знаходлівасць, у выніку чаго былі папярэджаны няшчасныя выпадкі з людзьмі на вадзе;
• за ўзорную арганізацыю выратавальнай службы на вадзе.

Медаль «За выратаванне тапельцаў» носіцца на левым баку грудзей і пры наяўнасці іншых медалёў СССР размяшчаецца пасля медаля «За адвагу на пажары».

Узнагароджанне адбывалася на падставе Указа Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР і ад імя Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР.

Палажэнне аб медалю змянялася ў 1967 і 1980 гадах.

Апісанне медаля

Рэверс медаля

Медаль «За выратаванне тапельцаў» круглая, дыяметрам 32 мм, вырабляецца з латуні з ужываннем аксідзіравання.

На аверсе медаля змешчана выява выратавальніка падчас буксіроўкі тапельца ў вадзе. Уздоўж верхняга краю медаля — надпіс «За спасение», у ніжняй частцы медаля — «утопающих».

На рэверсе медаля намаляваны серп і молат, ніжэй якіх — лаўровая галінка і надпіс «СССР». Медаль з абодвух бакоў акантаваны выпуклым борцікам.

У верхняй частцы медаля маецца вушка, якім медаль пры дапамозе кольца злучана з металічнай пяцівугольнай калодкай. З адваротнага боку калодкі — прыстасаванне для мацавання медаля да адзежы. Калодка пакрыта шаўковай муаравай стужкай сіняга колеру з трыма па краях і адной пасярэдзіне падоўжнымі белымі палоскамі. Агульная шырыня стужкі 24 мм.

Постсавецкая гісторыя медалі

Апошняе ўзнагароджанне медалём у СССР адбылося 20 мая 1991 года.

У адпаведнасці з Указам Прэзідыума Вярхоўнага савета Расійскай Федэрацыі ад 2 сакавіка 1992 года № 2424-1 медаль былога СССР, з аналагічнай назвай, застаўся ва ўзнагароднай сістэме Расіі^[2]. Надпіс на рэверсе «СССР» была заменена на надпіс «РОССИЯ».

Узнагароджанні дадзеным медалём у Расійскай Федэрацыі ажыццяўлялася з 1992 па 1994 год. Было зроблена некалькі ўзнагароджанняў^[3].

У адпаведнасці з Указам Прэзідэнта Расійскай Федэрацыі ад 2 сакавіка 1994 года № 442 медаль адсутнічае ў сістэме дзяржаўных узнагарод Расіі^[4], замест савецкага медаля быў уведзены расійскі медаль «За выратаванне гінучых».

Зноскі

1. Медаль «За спасение утопающих»
2. Государственные награды России: Нормативные правовые акты Архівавана 11 сакавіка 2012.
3. Награды Российской Федерации переходного периода 1992-1994 гг.
4. Государственные награды России: Нормативные правовые акты Архівавана 21 красавіка 2008.

Літаратура

• Володин А. Н., Мерлай Н. М. Медали СССР. — СПб.: Печатный двор, 1997. — С. 166—167. — ISBN 5-7062-0111-0.
• Колесников Г. А., Рожков А. М. Ордена и медали СССР. — Мн.: Народная асвета, 1986. — С. 72—73.