From Wikipedia, the free encyclopedia
Марганец (лац.: Manganum) Mn — хімічны элемент VII групы перыядычнай сістэмы; атамны нумар 25. Цяжкі серабрыста-белы метал.
| |||||
| Вонкавы від простага рэчыва | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Уласцівасці атама | |||||
| Імя, сімвал, нумар | Марганец / Manganum (Mn), 25 | ||||
| Атамная маса (малярная маса) |
54,93805 а. а. м. (г/моль) | ||||
| Электронная канфігурацыя | [Ar] 3d5 4s2 | ||||
| Радыус атама | 135 пм | ||||
| Хімічныя ўласцівасці | |||||
| Кавалентны радыус | 117 пм | ||||
| Радыус іона | (+7e) 46 (+2e) 80 пм | ||||
| Электраадмоўнасць | 1,55 (шкала Полінга) | ||||
| Электродны патэнцыял | 0 | ||||
| Ступені акіслення | 7, 6, 5, 4, 3, 2, 0, -1 | ||||
| Энергія іанізацыі (першы электрон) |
716,8 (7,43) кДж/моль (эв) | ||||
| Тэрмадынамічныя ўласцівасці простага рэчыва | |||||
| Шчыльнасць (пры з. у.) | 7,21 г/см³ | ||||
| Тэмпература плаўлення | 1 517 K | ||||
| Тэмпература кіпення | 2 235 K | ||||
| Цеплыня плаўлення | (13,4) кДж/моль | ||||
| Цеплыня выпарэння | 221 кДж/моль | ||||
| Малярная цеплаёмістасць | 26,3 Дж/(K·моль) | ||||
| Малярны аб'ём | 7,39 см³/моль | ||||
| Крышталічная рашотка простага рэчыва | |||||
| Структура рашоткі | кубічная | ||||
| Параметры рашоткі | 8,890 Å | ||||
| Тэмпература Дэбая | 400 K | ||||
| Іншыя характарыстыкі | |||||
| Цеплаправоднасць | (300 K) (7,8) Вт/(м·К) | ||||
| 25 | Марганец |
54,938
| |
| 3d54s² | |
Па распаўсюджанасці ў прыродзе займае 11-е месца сярод іншых элементаў. Часта сустракаюцца яго шматлікія мінералы. Вялікія запасы жалеза-марганцавых канкрэцый знаходзяцца на дне Сусветнага Акіяна (займаюць каля 10% плошчы акіянічнага ложа). Буйнейшыя радовішчы марганцу — у ПАР і Украіне. Вялікія радовішчы — у КНР, Аўстраліі, Бразіліі, Габоне, Індыі, Мексіцы, Грузіі, Расіі.
Асноўны спажывец марганцу — чорная металургія. Больш за 90% здабытага марганцу ідзе на раскісленне і дэсульфурацыю сталі і чыгуну і на дабаўкі ў спецыяльныя сталі. Марганец надае ім каразійную стойкасць, зносастойкасць, цвёрдасць (для вырабу дэталей, якія падвяргаюцца сціранню пры вялікіх нагрузках — адказныя часткі драбілак, млыноў, чыгуначныя рэйкі і г.д.).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
