Баку-Пасажырская

Баку-Пасажырская (старая назва Баку-I) — пасажырская чыгуначная станцыя ў Баку.

Станцыя
Баку-Пасажырская
Азербайджанская Дзяржаўная Чыгунка
Будынак Тыфліскай вакзалу.
Аператар	Азербайджанская Дзяржаўная Чыгунка
Дата адкрыцця	1880[1]
Ранейшыя назвы	Баку I
Колькасць платформ	5
Колькасць пуцей	8
Выхад да	праспект Хатай
Размяшчэнне	Баку, Азербайджан
Перасадка на станцыі	ст. м. Шах Ісмаіл Хатай
Перасадка на	Аўтобус
Код станцыі	197609
Код у АСКЧТ	547112
Код у «Экспрэс-3»	5700001
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Будынак вакзала на паштоўцы Расійскай імперыі.

Станцыя была пабудавана ў 1880 годзе^[2] з будаўніцтвам Баку-Сабунчы-Сураханінскай чыгункі, і прызначалася для абслугоўвання пасажырскіх перавозак. Першы будынак вакзала (Тыфліскі) быў пабудаваны да моманту адкрыцця Баку-Тыфліскай чыгункі, другі (Сабунчынскі) да будаўніцтва Баку-Сабунчы-Сураханінскай электрыфікаванай чыгункі.

Станцыя Баку-Пасажырская да 1977 мела два вакзальныя комплексы, стары Тыфліскі вакзал, які быў пабудаваны ў 1883 г. пры будаўніцтве Баку-Тыфліскай чыгункі, і Сабунчынскі вакзал, пабудаваны ў 1926 г. і прызначаны для абслугоўвання прыгарадных электрацягнікоў, Баку-Сабунчынскай электрагаліны. У 1976 г. у сувязі з рэканструкцыяй станцыі Баку-Пасажырская, будынак Сабунчынскага вакзала спыніў сваю дзейнасць па абслугоўванні прыгарадных перавозак, наўзамен яго быў пабудаваны новы сучасны будынак Бакінскага вакзалу.

Тыфліскі вакзал канчаткова быў спраектаваны 1882 па праекце архітэктара Х. К. Васільева, але ў пачатковай стадыі праект у маўрытанскім стылі быў выкананы прафесарам Бруні, мастаком Дриттенпрейсом і іншымі, з'яўляючыся плёнам калектыўнай працы архітэктараў і мастакоў, і ўведзены ў эксплуатацыю ў 1883 г. Будынак вакзала было запраектавана ў двух узроўнях: двухпавярховы з боку горада і аднапавярховы — з перона. На першым паверсе вакол вестыбюля згрупаваныя касы, багажнае аддзяленне, службовыя памяшканні; на другім — пошта, тэлеграф, залы чакання і пр. Сцены, багата насычаныя арнаментам, якія нагадваюць ўсходні дыван, завяршаліся карнізам, пераходзь на адносна стрымана вырашанае плафон.

У 1926 г. для абслугоўвання пасажыраў электрыфікаванай Баку-Сабунчинской чыгункі, быў спраектаваны і пабудаваны другі вакзальны комплекс — Сабунчинский вакзал. Архітэктура будынка таксама была выканана ва ўсходнім стылі. У 1977 г. станцыя Баку-Пасажырская падвергнулася вялікі рэканструкцыі, пры якой было пабудавана новае сучаснае вакзальнае заднія, цесна прымыкае да будынка старога Тыфліскай вакзалу.^[3]

У цяперашні час на станцыю прыбываюць і адпраўляюцца з яе толькі цягнікі далёкага накіравання. Прыгарадныя цягнікі адпраўляюцца са станцыі Беюк-Шор, размешчанай у межах Баку.

Далёкае прытрымліванне па станцыі

№ цягніка	Маршрут руху	№ цягніка	Маршрут руху
55	Баку — Масква	56	Масква — Баку
95	Баку — Масква	96	Масква — Баку
369	Баку — Харкаў	370	Харкаў — Баку
391	Баку — Растоў-на-Доне	392	Растоў-на-Доне — Баку

Па выніках разгляду прапановаў, якія паступілі ААТ 'ФПК' і чыгуначных адміністрацый краін СНД і Балтыі адбудуцца наступныя змены графіка руху пасажырскіх цягнікоў з 2015/01/01: Цягнікі: 373/374 Цюмень — Баку цэлы год праз дзень |- 38/37 Баку — Тбілісі цэлы год штодня |- 55/56 Баку — Масква цэлы год 2 разы на тыдзень |- 369/370 Баку — Харкаў цэлы год 1 раз у 4 дні |- 95/96 Масква — Баку цэлы год 2 разы на тыдзень |- 392/391 Растоў-на-Доне — Баку цэлы год 1 раз у 4 дні |- Прычапныя вагоны: |- Астрахань — Баку 2 разы на тыдзень (да цягніка 95/96) |- Новасібірск — Баку праз дзень (да цягніка 373/374) у летні перыяд |- Оренбург — Баку праз дзень (да цягніка 373/374) у летні перыяд |- Самара — Баку праз дзень (да цягніка 373/374) у летні перыяд |- Саратов — Баку праз дзень (да цягніка 373/374) у летні перыяд |- Уфа — Баку праз дзень (да цягніка 373/374) у летні перыяд |- Чэлябінск — Баку праз дзень (да цягніка 373/374) у летні перыяд |- З новых цягнікоў плануецца паўнавартасны цягнік Саратов — Баку.

Адлюстраванне ў літаратуры

Жуль Верн вуснамі Клодиуса Бомбарнака, героя аднайменнай аповесці, так апісаў бакінскі вакзал:

…і вялікі чыгуначны вакзал, годны любога вялікага горада Еўропы ці Амерыкі^[4].

Галерэя

• 
  Тыфліскай вакзал. XIX стагоддзе.
• 
  Сабунчинский вакзал. 1930.
• 
  Будынак старога чыгуначнага вакзала ў Баку.
• 
  Будынак Тыфліскай вакзалу ў вячэрні час.

Зноскі

1. Чыгуначныя станцыі СССР. Даведнік. — М.: Транспарт, 1981
2. «Сталёвай магістралі Азербайджана 100 гадоў» З. А. Зейналаў, Баку, 1980
3. Чыгуначны вакзал у Баку(недаступная спасылка) (руск.)
4. Жуль Верн. Клодиус Бомбарнак (руск.)

Спасылкі

• Баку-Пасажырская на wikimapia.org (руск.) (англ.)