Яўстах Валовіч

Яўстах Валовіч (1572 — 19 студзеня 1630) — дзяржаўны і рэлігійны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, мэцэнат і бібліяфіл. Рэфэрэндар духоўны (1600—1615), пісар (1605—1615) і падканцлер вялікі літоўскі (1615—1618), біскуп віленскі (з 1616).

Яўстах Валовіч

Яўстах Валовіч. Невядомы мастак, XIX ст.
Герб «Багорыя»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	1572(1572) Горадня, Троцкае ваяводзтва, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая
Памёр	19 студзеня 1630 Вільня, Рэч Паспалітая або Вяркей[d], Віленскі павет
Пахаваны	Касьцёл Сьвятых Станіслава і Ўладзіслава[1]
Род	Валовічы
Бацькі	Іван Валовіч Кацярына з Гаслаўскіх
Дзейнасьць	каталіцкі сьвятар, каталіцкі біскуп

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Валовіч.

Біяграфія

Прадстаўнік шляхецкага роду Валовічаў гербу «Багорыя», сын Івана і Кацярыны з Гаслаўскіх. Меў братоў Андрэя і Паўла.

Я. Валовіч. Невядомы мастак, XVII ст.

Навучаўся ў Віленскай акадэміі і ўнівэрсытэце, працягваў адукацыю ў Падуанскім і Рымскім унівэрсытэтах. Кусташ, канонік віленскі у 1592, кантар у 1597, пробашч троцкі, віленскі біскуп з 18 траўня 1616.

З прычыны разьлегласьці тэрыторыі Віленскае дыяцэзіі ўтварыў Беларускі архідыяканат на чале зь біскупам-суфраганам (намесьнікам віленскага біскупа). У часе ягонага кіраваньня ў краіне збудавалі 26 касьцёлаў (галоўным чынам на захадзе сучаснай Беларусі)^[2]. Высьвяціў на каплана Андрэя Баболю. Браў удзел у пасольстве Рэчы Паспалітай да Папы Рымскага ў 1595 і іншых пасольстваў^[3].

У часе рокашу Зэбжыдоўскага падтрымаў караля і вялікага князя Жыгімонта Вазы, на просьбу якога ўдзельнічаў у перамовах з ракашанамі.

Быў шчодрым мэцэнатам. Кіраваў аднаўленьнем Віленскай катэдры па пажары 1610. Спрыяў утварэньню ў складзе Віленскай акадэміі (унівэрсытэту) факультэтаў права і мэдыцыны. Заснаваў на ўласныя сродкі лякарню Сьвятых Нікадзіма і Язафата ў Вільні.

Пахавалі біскупа ў Каралеўскай капліцы (капэла Валовічаў) Віленскай катэдры, разбудаванай і ўпрыгожанай ягонымі стараньнямі.

Бібліятэка

Сабраў каштоўную асабістую бібліятэку, якая ўлучала працы гуманістаў, філязофскую і багаслоўскую літаратуру, геаграфічныя апісаньні. Большасьць кніг набыў ў часе вандраваньняў па краінах Эўропы. Шмат якія маюць прысьвячэньні аўтараў і выходзілі з найлепшых друкарняў Эўропы (Плянтэнаў, Эльзэвіраў).

Свае кнігі пакінуў бібліятэцы Віленскай акадэміі; мяркуецца, што ня ўсе яны туды патрапілі, бо Віленскі капітул адмовіўся іх перадаваць. Асобныя кнігі са збору біскупа Я. Валовіча ў наш час захоўваюцца ў Бібліятэцы Віленскага ўніверсытэту, Бібліятэцы Акадэміі навук Летувы і іншых бібліятэках.

Галерэя

• Іканаграфія Яўстаха Валовіча
• 
  Lucas Kilian, 1618
• 
  Lucas Kilian, 1621
• 
  Невядомы мастак, XVII ст.
• 
  Невядомы мастак, XVII—XVIII стагодзьдзі

Крыніцы

1. Рыбчонак С. Паходжанне і радавод Валовічаў XV — пачатку XVII ст. (белар.) // Unus pro omnibus: Валовічы ў гісторыі Вялікага княства Літоўскага XV—XVIII стст. / пад рэд. А. М. Янушкевіч — Мінск: 2014. — С. 92. — 508 с. — ISBN 978-985-7085-36-1
2. Грыцкевіч А. Валовічы // ЭГБ. — Мн.: 1994 Т. 2. С. 210.
3. Грыцкевіч А. Валовічы // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 383.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1994. — Т. 2: Беліцк — Гімн. — 537 с. — ISBN 5-85700-142-0

Вонкавыя спасылкі

Яўстах Валовіч — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў