сухія сьцёблы збожжавых, якія застаюцца па зборы ўраджаю From Wikipedia, the free encyclopedia
Сало́ма — сухія сьцеблы зёлкавых і бабовых зерневых культур, якія застаюцца пасьля малацьбы, а таксама сьцеблы льна, канопляў, кенафа і іншых расьлінаў, вызваленыя ад лісьця, суквецьцяў, насеньня.
Адрозьніваюць азімую і яравую салому, зёлкавую і бабовую, а па выглядах расьлінаў — пшанічную, жытнюю, ячменную, ільняную, канапляную і іншыя. Добрая зёлкавая салома — сьветлая, бліскучая, пругкая; доўгаляжаўшая — крохкая, пыльная, часта з рэзкім пахам.
Хімічны склад і пажыўнасьць залежаць ад віду расьлінаў, клімату, спосабаў уборкі, малацьбы, захоўваньня і іншых фактараў. У саломе 35—45% клятчаткі і іншых складаных цяжкапераварымых вугляводаў, 2—6% пратэіна (у бабовай 4—9%), 1,2—2% тлушча, 4—7% залы. У 100 кг прасяной саломы ў сярэднім 40 кармавых адзінак і 2,3 кг пераварымага пратэіна, у ячменнай — 33 кармавыя адзінкі і 1,3 кг пераварымага пратэіна. У яравой саломе больш пратэіна, менш клятчаткі, таму пажыўнасьць яе вышэй, чым у азімай.
Салому зерневых культур выкарыстоўваюць у кармленьні, у асноўным буйнага рагатага быдла. З прычыны невысокай пажыўнасьці і пераварымасьці, салому выкарыстоўваюць, галоўным чынам, для наданьня рацыёну неабходнага аб’ёму, або як дадатак да рацыёнаў зь вялікай колькасьцю сакавітых кормаў. Для павелічэньня спажыўнасьці саломы ўжываюць розныя спосабы падрыхтоўкі — драбненьне, запарваньне, абмешваньне, апрацоўку хімічнымі рэчывамі. Распаўсюджанае таксама грануляваньне саломы ў сумесі з канцэнтратамі і штучна высушанай травой. Быдлу можна скормліваць усе выгляды саломы, акрамя грэчкавай, якая часам выклікае пачырваненьне скуры, сып, пухліны суставаў.
Салому выкарыстоўваюць таксама на подсьціл сельскагаспадарчым жывёлінам і як сыравіну для вырабу саманнай цэглы, ізаляцыйных пліт, мацюкоў.
Салома льна, канопляў — сыравіна для атрыманьня трэсты, зь якой вылучаюць тэкстыльныя валокны.
У Нямеччыне праводзіліся дасьледаваньні па выкарыстаньні саломы ў якасьці сыравіны для сухой перагонкі.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
