раман Фёдара Дастаеўскага From Wikipedia, the free encyclopedia
«Прыні́жаныя і зьнява́жаныя» — раман Фёдара Дастаеўскага, упершыню апублікаваны ў 1861 годзе ў часопісе «Время» з падзагалоўкам: «З запісак нязьдзейсьненага літаратара» і прысьвячэньнем М. М. Дастаеўскаму. Сёлета ў Пецярбурзе друкаваўся асобным выданьнем. Пры жыцьці пісьменьніка перавыдаваўся ў 1865 і 1879 гг. Гэта першы са шматлікіх раманаў Дастаеўскага, у якім цэнтральную ідэю занімаюць чалавечыя пакуты і ўпершыню распрацоўваецца вобраз «эгаізму пакутаў». Экранізаваны ў 1991.
Прыніжаныя і зьняважаныя | |
Униженные и оскорблённые | |
Жанр: | раман |
---|---|
Аўтар: | Фёдар Дастаеўскі |
Мова арыгіналу: | расейская |
Год напісаньня: | 1861 |
Публікацыя: | 1861 |
Папярэдні твор: | Вёска Сьцяпанчыкава і яе жыхары |
Наступны твор: | Занатоўкі зь мёртвага дому |
Вікікрыніцы зьмяшчаюць поўны тэкст гэтага твору |
«Прыніжаныя і зьняважаныя» зьяўляецца першым вялікім раманам Дастаеўскага пасьля катаргі. У ім адлюстраваліся ідэйна-мастацкая эвалюцыя пісьменьніка, у якога ў Сыбіры сасьпела перакананьне ў трагічнай адарванасьці перадавой расейскае інтэлегенцыі ад «глебы», нявер’е ў рэвалюцыйны шлях пераўтварэньня расейскае рэчаіснасьці[1].
У аснове апавяданьня закладзеныя дзьве сюжэтныя лініі: любоўны трохкутнік Каця — Алёша — Наташа, і ўзаемадзеяньне Івана Пятровіча з асірацелай дзяўчынкай Аленай (Нэлі), якой ён аказвае сваё заступніцтва. Дастаеўскі паказвае рэжысэра гэтага жудаснага і разам з тым звычайнага і бясконцага пецярбурскага спэктакля — чалавека з уладай і сувязямі[2], увасабленьнем якога зьяўляецца Пётр Валкоўскі. Яго жыцьцё пазначана сьмерцю тых, хто меў няшчасьце зь ім зблізіцца. Першай яго жонкай была купецкая дачка, другая — дачка прамыслоўцы Іераміі Сьміта. Абедзьве яны сталі нецікавымі пасьля таго, як даверылі яму свае грошы. Сувязі і махінацыі дапамаглі Валкоўскаму выйсьці сухім з вады. Вобраз Валкоўскага прачытваецца як алюзія на ўладатрымальнікаў у імпэрыі. Улада — гэта апошняя іхняя апора. Дзяржаўная служба цікавіць Валкоўскага толькі як даходнае месца[2].
Яна як быццам бы хацела некага зьдзівіць або напалохаць сваімі подзьвігамі; быццам яна хвалілася перад некім? Але штосьці тайнае высьпявала ў яе душы… Так, стары меў рацыю; яна зьняважана, рана яе не магла загаіцца, і яна нібы знарок старалася разьвярэджваць сваю рану гэтай таямнічасьцю, гэтым недаверам да ўсіх нас; яна быццам бы атрымлівала асалоду ад свайго болю, ад эгаізму пакуты, калі можна так сказаць. Гэтае разьвярэджваньне болю і асалода ад яго былі мне зразумелыя: гэта асалода многіх пакрыўджаных і зьняважаных, якія прыгнечаны лёсам і ўсьведамляюць яго несправядлівасьць |
«Прыніжаныя і зьняважаныя», частка IV, разьдзел 4 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.