Міхал Фрыдэрык Чартарыйскі

Міхал Фрыдэрык Чартарыйскі (26 красавіка 1696 — 13 жніўня 1775) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Падстолі вялікі літоўскі (1720—1722), кашталян віленскі (1722—1724), падканцлер (1724—1752) і канцлер вялікі літоўскі (з 1752)^[1].

Міхал Фрыдэрык Чартарыйскі

Міхал Фрыдэрык Чартарыйскі. Люі дэ Сыльвэстэр, 1741 г.
Герб «Пагоня Літоўская»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	26 красавіка 1696 Клевань, Луцкі павет[d], Валынскае ваяводзтва, Малапольская правінцыя[d], Карона Каралеўства Польскага, Рэч Паспалітая
Памёр	13 жніўня 1775 Варшава, Рэч Паспалітая
Род	Чартарыйскія
Бацькі	Казімер Чартарыйскі Ізабэла Альжбета з Морштынаў
Жонка	Элеанора Моніка з Валдштайнаў
Дзеці	Антаніна, Канстанцыя, Аляксандра, Антоні
Дзейнасьць	палітык

Быў старостам гарадзенскім, гомельскім і купіскім. Кавалер шэрагу ордэнаў: Белага Арла (1726), расейскага Андрэя Першазваннага (1754) і прускага Чорнага Арла (1764).

Біяграфія

Элеанора з Вальдштайнаў

З княскага роду Чартарыйскіх гербу «Пагоня», сын Казімера, кашталяна віленскага, і Ізабэлы Альжбеты з Морштынаў.

Быў палітычным кіраўніком «фаміліі» ў 1740—1770-х гадох. У 1720-я гады наблізіўся да Я. Г. Флемінга, першага міністра Аўгуста Моцнага. Па сьмерці Аўгуста Моцнага ў 1733 годзе падтрымаў Станіслава Ляшчынскага, у 1736 годзе пагадзіўся з Аўгустам Сасам. У 1744—1750 гадох спрабаваў правесьці рэформы дзяржаўнага ладу Рэчы Паспалітай з апорай на падтрымку Расеі і Аўстрыі.

Па сьмерці Аўгуста Саса (1763 год) у 1764 годзе пад аховай расейскіх войскаў зладзіў у Вільні Генэральную канфэдэрацыю Вялікага Княства Літоўскага, скіраваную супраць К. С. Радзівіла «Пане Каханку», і дамогся яго выгнаньня з краіны. Аднак Кацярына II, каб не ўзмацняць «фамілію», ініцыявала ў 1767 годзе Радамскую канфэдэрацыю на чале з К. С. Радзівілам.

Да антырасейскай Барскай канфэдэрацыі не далучыўся, але выступаў супраць выкарыстаньня расейскіх войскаў для яе здушэньня. Удзельнічаў у дэлегацыі, якая падпісала трактат аб вызнаньні першага падзелу Рэчы Паспалітай. У 1763—1764 гадох як галава «фаміліі» падтрымліваў кандыдатуру свайго пляменьніка Адама Казімера Чартарыйскага на сталец Рэчы Паспалітай^[1].

Ажаніўся 30 кастрычніка 1726 году з Элеанорай Монікай Вальдштайн (1712—1795). У шлюбе нарадзіліся 3 дачкі і сын:

• Антаніна (1728—1746), 13 лютага 1744 году выйшла замуж за Яна Юрыя Флемінга
• Канстанцыя (1729—1749), 2-я жонка Яна Юрыя Флемінга
• Аляксандра (1730—1798)
• Антоні (памёр у 1753)

Галерэя

• Іканаграфія Міхала Фрыдэрыка Чартарыйскага
• 
  У маладым веку. Невядомы мастак, 1710—1720 гг.
• 
  Люі дэ Сыльвэстэр, па 1752 г.
• 
  К. Александровіч, 1780 г.
• 
  Невядомы мастак, XVIII ст.

Крыніцы

1. Грыцкевіч А. Чартарыйскія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 740.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0