Мікулін

Мікулін (рас. Микулино) — вёска ў Расеі, на беразе возера Галабаю. Уваходзіць у склад Перавалоцкага сельскага пасяленьня Руднянскага раёну Смаленскай вобласьці. Насельніцтва на 2007 год — 127 чалавек. Знаходзіцца за 7 км на поўнач ад Рудні, за 6 км ад беларуска-расейскай граніцы; за 5 км ад аўтамабільнай дарогі Рудня — Парэчча.

Мікулін лац. Mikulin
рас. Микулино
Краіна:	Расея
Суб’ект фэдэрацыі:	Смаленская вобласьць
Раён:	Руднянскі
Сельскае пасяленьне:	Перавалоцкае
Вышыня:	201 м н. у. м.
Часавы пас:	UTC+3
Тэлефонны код:	+7 48141
Паштовы індэкс:	216763
Нумарны знак:	67
Геаграфічныя каардынаты:	55°2′2″ пн. ш. 31°6′40″ у. д.
Мікулін на мапе Расеі Мікулін
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Мікулін або Мікуліна Гарадзішча — даўняе мястэчка гістарычнай Віцебшчыны, старажытны замак Вялікага Княства Літоўскага, на этнічнай тэрыторыі беларусаў. Да нашага часу тут захаваўся былы касьцёл Сьвятога Антонія, помнік архітэктуры XVIII ст., часткова зруйнаваны ў выніку маскоўскай перабудовы.

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Мікулінскі кляштар бэрнардынаў, зь піктаграфічнай мапы XVIII ст.

Упершыню Мікулін ўпамінаецца ў Сьпісе рускіх гарадоў далёкіх і блізкіх (канец XIV ст.) як «літоўскі» замак. Ён уваходзіў у Віцебскі павет Віцебскага ваяводзтва Вялікага Княства Літоўскага. У XVI ст. Мікулін быў цэнтрам воласьці ў валоданьні князёў Лукомскіх.

Пазьней Мікулін значыцца як мястэчка, уладаньне князёў Агінскіх. У 1720 годзе Мар’ян Агінскі фундаваў тут касьцёл Сьвятога Антонія, пры які пачаў дзеяць кляштар бэрнардынаў^[1][2].

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку першага падзелу Рэчы Паспалітай (1772 год) Мікулін апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Аршанскім павеце^[3] Магілёўскай губэрні. Па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) 27 траўня 1866 году^[4] расейскія ўлады гвалтоўна перарабілі тутэйшы касьцёл пад царкву Маскоўскага патрыярхату.

На мяжы XIX—XX стагодзьдзяў у Мікуліне было 73 двары, дзеялі царква і 3 юдэйскія малітоўныя школы, працавала расейская народная вучэльня^[5] (з 1875 году).

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Мікулін абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала мястэчка разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У 1924 годзе Мікулін не вярнулі БССР. Статус паселішча панізілі да вёскі.

• Мястэчка на старых здымках
• 
  Былы касьцёл па маскоўскай перабудове, 1941—1942 гг.
• 
  Былы касьцёл, 1941—1943 гг.
• 
  Каля касьцёла, 1941—1943 гг.
• 
  Каля касьцёла, 1941—1943 гг.

Насельніцтва

Дэмаграфія

• XIX стагодзьдзе: 1897 год — 1527 чал., у тым ліку 1171 юдэй^[6]
• XX стагодзьдзе: 1910 год — 1043 чал.^[7]; 1998 год — 159 чал.^[8]; 1999 год — 155 чал.
• XXI стагодзьдзе: 2007 год — 127 чал.

Інфраструктура

У Мікуліне працуюць пачатковая школа і амбуляторыя.

Турыстычная інфармацыя

Славутасьці

У ваколіцах Мікуліна 2 гарадзішчы, селішча, курганная група.

• Касьцёл Сьвятога Антонія (XVIII ст.; цяпер царква Сьвятой Тройцы Маскоўскага патрыярхату)

Страчаная спадчына

• Кляштар бэрнардынаў (1720)

Асобы

• Канстанцін Касмачоў (1911—1992) — беларускі мастак

Крыніцы

1. Słownik geograficzny... T. VI. — Warszawa, 1885. S. 412.
2. Иванов Ю. Г., Агинская Е. Н., Иванова О. Ю., Халхатов Р. А. Страницы истории Смоленщины. — Смоленск, 2007.
3. Соркіна І. Мястэчкі Беларусі... — Вільня, 2010. С. 378.
4. Ганчар, А. И. Римско-католический костел в Беларуси (1864—1905 гг.). — Гродно: ГГАУ, 2008. С. 53.
5. Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб, 1890—1907.
6. Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона. 16 т. 1906—1913.
7. Список населенных мест Могилевской губернии. — Могилев, 1910. С. 126.
8. Смоленская область. Энцикл. Т. 2. — Смоленск, 2003.

Літаратура

• Соркіна І. Мястэчкі Беларусі ў канцы ХVІІІ — першай палове ХІХ ст. — Вільня: ЕГУ, 2010. — 488 с. ISBN 978-9955-773-33-7.
• Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom VI: Malczyce — Netreba. — Warszawa, 1885.
• Иванов Ю. Г., Агинская Е. Н., Иванова О. Ю., Халхатов Р. А. Страницы истории Смоленщины. — Смоленск, 2007.
• Смоленская область: Энциклопедия в 2 т. / Редкол.: Г. С. Меркин (отв. ред.) и др. Т. 2: А—Я. — Смоленск: СПГУ, 2003. — 624 с.

Вонкавыя спасылкі

• Мікулін , Radzima.org