беларускі дзяржаўны банк From Wikipedia, the free encyclopedia
Акцыянэ́рны ашча́дны банк «Беларусба́нк» — найбуйнейшы[9] беларускі банк, утвораны ў 1995 годзе шляхам зьліцьця Ашчаднага банку Беларусі і камэрцыйнага «Беларусбанку». Унесены ў Чорны сьпіс Эўразьвязу.
 | |
 | |
| Тып | адкрытае акцыянэрнае таварыства |
|---|---|
| Лістынг на біржы | БВФБ: Беларусбанк |
| Дэвіз | Заўсёды побач! |
| Заснаваная | 30 жніўня 1995 (29 гадоў таму) |
| Уласьнікі | Савет міністраў Рэспублікі Беларусь |
| Краіна | |
| Разьмяшчэньне | Менск |
| Адрас | Маскоўскі раён, прасп. Дзяржынскага, д. 18[1] |
| Ключавыя фігуры | Віктар Ананіч[2], Зьміцер Круты[3] |
| Галіна | сфэра паслугаў |
| Прадукцыя | банкаўскія паслугі |
| Абарачэньне |  4 633,6 млрд рублёў (BYR, 2009 год; 1 652,9 млн $)
|
| Апэрацыйны прыбытак | 517,3 млрд BYR (2009 год; 184,5 млн $)
|
| Чысты прыбытак | |
| Лік супрацоўнікаў | |
| Матчына кампанія | Дзяржаўны камітэт па маёмасьці Рэспублікі Беларусь[6] |
| Даччыныя кампаніі | Адзіная разьліковая інфармацыйная прастора[7][8] |
На 1 лютага 2019 г. меў 6 абласных управаў, 20 філіяў, 1319 аддзяленьняў, 104 цэнтры банкаўскіх паслугаў і 109 абменных пунктаў у Беларусі[10], а таксама 2 прадстаўніцтвы за межамі краіны — у Франкфурце-на-Майне (Нямеччына; з 2003 г.) і Пэкіне (з чэрвеня 2007 г.; Кітай)[11]. Падпарадкоўваецца Дзяржаўнаму камітэту па маёмасьці Рэспублікі Беларусь (98,76% акцыяў)[12]. На 1 верасьня 2014 г. выпусьціў звыш 5,6 млн аплатных картак, якія абслугоўваліся больш за 1,2 тыс. банкаматамі (29,5% рынку), 2,4 тыс. інфакіёскамі (64,4% рынку) і прымаліся да аплаты звыш 28 тыс. прадпрыемствамі гандлю і паслуг (50% рынку)[13]. На 18 лютага 2018 г. ва ўласным падпарадкаваньні меў 5 даччыных прадпрыемстваў: «ААБ Брокер», «ААБ Лізінг», «ААБ Санаторы Спадарожнік», «ААБ Цэнтар аздараўленьня Сонечны», «ААБ Кансалт»[14].
Годам стварэньня банку лічыцца 1922 год, калі рашэньнем Савету народных камісараў РСФСР былі ўсталяваныя ашчадныя касы, якія прымалі грашовыя сродкі насельніцтва. Гэтыя грошы плянавалася накіраваць на індустрыялізацыю эканомікі СССР. У 1923 годзе ў Менску адкрылася ашчадная каса №16, зь якой пачалося разьвіцьцё ашчаднай справы ў Беларусі. У 1927 годзе касы пачалі прымаць падаткі, зборы і камунальныя плацяжы. У 1930—1931 гадох было ўтворанае Галоўнае ўпраўленьне Дзяржпрацкасаў і Дзяржкрэдыту БССР, а таксама пачалася рэформа сэрыі ашчадкасаў з улікам адміністрацыйнага падзелу рэспублікі. З 1941 да 1945 году грашовая наяўнасьць і каштоўнасьці былі эвакуяваныя ў Казань. У 1962—1963 гадох ашчадныя касы былі падпарадкаваны Дзяржбанку СССР. У 1970 годзе пачаўся экспэрымэнт па выплаце заработнай платы праз ашчадныя касы на Беларускім аўтамабільным заводзе ў Жодзіне. У 1987 годзе ашчадныя касы былі пераўтвораны ў «Ашчадны банк», пачалася выдача крэдытаў на спажывецкія патрэбы грамадзянаў, а таксама ўтвораны «Беларускі рэспубліканскі банк Ашчаднага банку СССР».
У 1991 годзе Беларускі рэспубліканскі банк атрымаў магчымасьць самастойна вызначаць парадак правядзеньня дэпазытных і крэдытных апэрацыяў, адсоткавыя стаўкі і ўмовы выдачы крэдытаў, у гэтыя жа годзе быў утвораны «Ашчадны Банк Рэспублікі Беларусь»[15].
Указам прэзыдэнта Рэспублікі Беларусь №340 ад 30 жніўня 1995[16] году адбылося аб’яднаньне Ашчаднага банку і камэрцыйнага банку «Беларусбанк» у ААТ "ААБ «Беларусбанк». У 1996 годзе ў склад банку ўвайшлі галіновыя банкі «Белсувязьбанк» і «Белчыгункабанк». З 1997 году банк пачаў абслугоўваць аплатныя карткі MasterCard, з 1998-га — і карткі Visa. У 1999 годзе атрымлівае крэдытную ацэнку ад Tomson Financial BankWatch (г. Чыкага, штат Іліной, Злучаныя Штаты Амэрыкі), з 2001-га — ад «Fitch Ratings(uk)» (г. Нью-Ёрк, ЗША). На 2004 год выпусьціў 1 мільён плястыкавых картак ды першым зь беларускіх камэрцыйных банкаў прыступіў да продажу аблігацыяў фізычным асобам[15]. Паводле ўказу № 257 ад 7 чэрвеня 2005 году ў склад банку ўвайшоў «МенскКомплексБанк»[17]. У лютым 2006 году банк адзначыў выпуск мільённай карткі MasterCard, 9 кастрычніка — першым сярод банкаў краіны дасягнуў выпуску 2 мільёнаў плястыкавых картак. У траўні 2007 году выпусьціў мільённую картку Visa[15].
З 8 сьнежня 2008 году да новага году прыпыняў пазычаньне на набыцьцё збудаванага жытла[18], а таксама спыніў выдачу пазыкаў у замежных валютах за 14 дзён да адпаведнага загаду Нацыянальнага банку[19].
У 2009 годзе чысты прыбытак склаў 419,1 млрд рублёў[20] (2009 год; 149,5 млн $[21]). Прыбытак Беларусбанку ў 2010 годзе склаў 511 млрд рублёў[22][23]. У 2010 г. на банк прыпадала 42% абсягу выдадзеных пазык, якія атрымалі звыш 800 тыс. жыхароў Беларусі[24]. На 1 сьнежня 2013 году сродкі фізычных асобаў у «Беларусбанку» складалі 48 трлн рублёў, зь іх 3 млрд даляраў (61,4 %) у замежнай валюце і 18,5 трлн у беларускіх рублях[25].
У 2020 годзе «Беларусбанк» павялічыў долю на рынку пазыкаў на нерухомасьць да 66 %[26]. 6 ліпеня 2022 году «Беларусбанк» пачаў адкрываць уклады ў кітайскіх юанях для індывідуальных прадпрымальнікаў і юрыдычных асобаў. Тэрмін укладу складаў ад 92-х дзён (3-х месяцаў) да 1090 дзён (3-х гадоў). Стаўкі па ўкладах дасягалі 3,5 % гадавых[27].
24 чэрвеня 2021 году быў унесены ў Чорны сьпіс Эўразьвязу. Санкцыі Эўрапейскага Зьвязу прадугледжваюць абмяжаваньні на пазыкі на рынках ЭЗ і даступнасьць крэдытаў з тэрмінам пагашэньня ў больш чым 90 дзён ад эўрапейскіх контрагентаў. 20 жніўня 2021 году «Fitch Ratings(uk)» выставіла банку рэйтынг «B» з нэгатыўным прагнозам. Адначасова з гэтым агенцыя адклікала рэйтынг па прычыне ўнясеньня банка ў санкцыйны сьпіс і паведаміла, што больш ня будзе ацэньваць альбо рабіць іншы аналіз дзейнасьці «Беларусбанку»[28]. У жніўні таго ж году да санкцый ЭЗ далучылася Швайцарыя[29].
Украіна ў кастрычніку 2022 году ўвяла санкцыі супраць банка[29], а ў студзені 2023 году — і супраць яго даччынай[30] кампаніі «ААБ Лізінг»[31]. У 2022[29] і 2023[32] гадах Беларусбанк трапляў пад санкцыі Канады.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
