Ігнаці Патоцкі

Раман Ігнаці Францішак Патоцкі^[1] (польск. Roman Ignacy Franciszek Potocki; 28 лютага 1750, Радзынь-Падляскі — 20 жніўня 1809, Вена) — выдатны палітычны дзяяч Рэчы Паспалітай, асьветнік. Пісар вялікі літоўскі (1773—1783), маршалак надворны (1783—1791) і вялікі літоўскі (1791—1792).

Ігнаці Патоцкі

Ігнаці Патоцкі. Мастак М. Такарскі, пасьля 1786
Герб «Пілява»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	28 лютага 1750 Радзынь-Падляскі
Памёр	20 жніўня 1809 Вена
Пахаваны	могілкі ў Вілянаве[d]
Род	Патоцкія
Бацькі	Яўстах Патоцкі Мар’яна з Концкіх
Жонка	Альжбета зь Любамірскіх
Дзеці	Крыстына
Дзейнасьць	дыплямат, пісьменьнік, палітык

Біяграфія

З магнацкага роду Патоцкіх гербу «Пілява», сын Яўстаха, чашніка кароннага, і Мар’яны з Концкіх. Меў брата Станіслава Костку.

У малым веку

Навучаўся ў «Калегіюм нобіліюм» у Варшаве (1758—1765) і ў «Калегіюм назарэнум» у Рыме (да 1770). Пэўны час знаходзіўся ў Францыі, у 1771 вярнуўся ў Рэч Паспалітую. 3 1770-х наблізіўся да караля і вялікага князя Станіслава Аўгуста Панятоўскага.

Атрымаў шэраг высокіх дзяржаўных пасадаў, быў маршалкам Пастаяннай Рады (1778—1780). 3 утварэньнем Адукацыйнай камісіі (1773) адзін з галоўных яе дзеячоў, узначаліў Таварыства элемэнтарных кнігаў.

Быў адным зь лідэраў рэфарматарскай партыі на Чатырохгадовым сойме (1788—1792) і адным з аўтараў Канстытуцыі 3 траўня 1791. За ўдзел у выпрацоўцы Канстытуцыі атрымаў прызначэньне на пасаду міністра паліцыі абодвух народаў у Стражы Правоў, праз што выйшаў з складу Адукацыйнай камісіі.

У вайну Расеі з Рэччу Паспалітай (1792) выконваў абавязкі адсутнага вайсковага міністра. У 1792—1794 у эміграцыі ў Саксоніі. Адзін з арганізатараў паўстаньня Т. Касьцюшкі (1794). Увайшоў у склад Найвышэйшай нацыянальнай рады як кіраўнік аддзелу замежных інтарэсаў. Належаў да памяркоўнага крыла паўстанцаў^[2].

Па здушэньні паўстаньня расейскія ўлады зьняволілі І. Патоцкага ў Пецярбургу. 3 1796 жыў у Аўстрыі.

У шлюбе з Альжбетай Любамірскай меў дачку Крыстыну.

Крыніцы і заўвагі

1. Таксама Ігнат Патоцкі, Ігнацы Патоцкі
2. Валерый Пазднякоў. Патоцкія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 407.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0

Вонкавыя спасылкі

Ігнаці Патоцкі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў