Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля (Сноў)

Касьцёл Сьвято́га Я́на Хрысьці́целя — помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя ў Снове. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка пад адрасам вуліца Нясьвіская, 15. Дзее. Твор архітэктуры барока.

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Краіна	Беларусь
Вёска	Сноў
Каардынаты	53°13′11″ пн. ш. 26°24′30″ у. д.
Канфэсія	Каталіцкая царква
Эпархія	Менска-Магілёўская архідыяцэзія
Архітэктурны стыль	барока
Першае згадваньне	1760
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля на мапе Беларусі Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля
Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля на Вікісховішчы

Гісторыя

Вялікае Княства Літоўскае

Парафія ў Снове існуе 1650 году. Мураваны касьцёл збудавалі ў 1760 годзе з фундацыі Яна Хрызастома Рдултоўскага.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па другім падзеле Рэчы Паспалітай (1793 год), калі Сноў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. Аднак па здушэньні нацыянальна-вызвольнага паўстаньня (1863—1864) у 1866 годзе расейскія ўлады гвалтоўна зачынілі касьцёл і перарабілі яго пад царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). У 1884 годзе расейскія ўлады перабудавалі касьцёл ў маскоўскім стылі.

Найноўшы час

У 1921 годзе ўлады міжваеннай Польскай Рэспублікі вярнулі будынак касьцёла каталікам. У 1940-я гады савецкія ўлады зачынілі касьцёл.

У 1991 годзе будынак касьцёла вярнулі каталікам, пачаліся рэстаўрацыйныя працы.

Архітэктура

Помнік архітэктуры барока. Да выцягнутага прастакутнага ў пляне аб’ёму, накрытага 2-схільным дахам, з усходу далучаецца паўцыркульная апсыда. На супрацьлеглым заходнім (галоўным) фасадзе з бакощ выступаюць прастакутныя часткі — асновы 3-ярусных чацьверыковых вежаў. Роўніца галоўнага фасаду вэртыкальна падзяляцца на тры часткі: цэнтральную і две бакавыя. Цэнтральная ў тры разы шырэйшая за бакавыя і адпавядае асноўнаму аб’ёму, вузкія бакавыя часткі адпавядаюць аб’ёмам вежаў. Цэнтральная частка фасаду вылучаецца дзьвюма пілястрамі дарычнага ордара, у цэнтры паміж якімі галоўны ўваход. Абапал уваходу дзьве нішы з скульптурнымі выявамі Сьвятых Апосталаў Яна і Паўла. Над уваходам і над нішамі — тры аконныя праёмы з лучковым завяршэньнем. Галоўным фасадам над пілястрамі праходзіць шырокі антаблемэнт, які падзяляе сьцяну фасаду на дзьве часткі. Бакавыя вэртыкальныя часткі фасаду завяршаюцца 2-яруснымі вежамі, а цэнтральная — шырокай атыкавай сьценкай. У цэнтры атыка 2-ярусны франтон з паўцыркульнымі сьценкамі. Бакавыя фасады таксама маюць 3-часткавы падзел. Дамінантай выступае бакавая частка вежы з шатровым верхам, больш нізкія сьцены асноўнага аб’ёму. Да цыліндрычнай апсыды далучаецца бакавая закрысьція. Закругленая сьцяна апсыды праразаеца двума невялікімі вокнамі^[1].

Усярэдзіне высокая заля мае скляпеністае перакрыцьце на папружных арках. Над апсыдай — конхавае скляпеньне. Бакавыя сьцены інтэр’еру дэкаруюцца дарычнымі пілястрамі, што праходзяць паміж аконных праёмаў. Пры ўваходзе месьціцца галерэя хораў, якая мае драўляную агароджу. Мураваны алтар у стылі барока мае адзіную вось сымэтрыі і тры вэртыкальныя часткі. На супрацьлеглых сьценах апсыды захаваліся дзьве надмагільныя дошкі канца XVІІІ ст. (пахаваньні знаходзяцца ў крыпце). Насьценная размалёўка не захавалася^[2].

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  каля 1900 г.
• 
  1918 г.
• 
  1918 г.
• 
  1918 г.

• 
  8 чэрвеня 1923 г.
• 
  да 1939 г.
• 
  1930-я гг.
• 
  1930-я гг.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  Галоўны фасад
• 
  З боку апсыды
• 
  Уваход

Крыніцы

1. Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Нясьвіжскага р-на. — Мн.: БелЭн, 2001.
2. Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 342.

Літаратура

• Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.
• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Нясьвіжскага р-на. — Мн.: БелЭн, 2001. — 628, [1] с. ISBN 985-11-0206-7.

Вонкавыя спасылкі

• Касьцёл Сьвятога Яна Хрысьціцеля ў Снове, Radzima.org