Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (Шарашоў)

Касьцё́л Найсьвяце́йшай Тро́йцы — помнік архітэктуры XIX стагодзьдзя ў Шарашове. Знаходзіцца ў цэнтры мястэчка, пры гістарычнай Закасьцельнай вуліцы^{[lower-alpha 1]}. Дзее^[1]. Твор архітэктуры клясыцызму. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы.

Помнік сакральнай архітэктуры
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Краіна	Беларусь
Мястэчка	Шарашоў
Каардынаты	52°33′47″ пн. ш. 24°12′55″ у. д.
Канфэсія	каталіцтва
Эпархія	Пінская дыяцэзія
Тып будынка	касьцёл
Архітэктурны стыль	клясыцыстычная архітэктура[d]
Дата заснаваньня	1848
Статус	ахоўваецца дзяржавай
Стан	дзейны
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы на мапе Беларусі Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы на Вікісховішчы

Гісторыя

Капліца каля касьцёла, 1930-я рр.

Вялікае Княства Літоўскае

Першы драўляны касьцёл у Шарашове збудавалі ў 1539 року з фундацыі Боны Сфорцы. У сярэдзіне XVII ст. будынак згарэў у пажары, неўзабаве яго адбудавалі з дрэва.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 рок), калі Шарашоў апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, касьцёл працягваў дзеяць. Будынак згарэў у адным з пажараў у мястэчку.

У 1841—1848 роках на сродкі вернікаў і ахвяраваньні мясцовых шляхцічаў вялося будаваньне мураванага касьцёла. Праз тое, што расейскія ўлады падтрымлівалі пабудову толькі храмаў Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы), касьцёл у Шарашове стаў адзіным касьцёлам у Пружанскім павеце, збудаваным у тыя часы^[2].

Найноўшы час

Па Другой сусьветнай вайне ў 1848 року бальшавікі адабралі касьцёл пад склад, а касьцельныя каштоўнасьці разрабавалі^[3].

28 ліпеня 1988 року будынак касьцёла вярнулі каталікам, у ім аднавіліся набажэнствы.

Архітэктура

Помнік архітэктуры клясыцызму. Гэта прастакутны ў пляне будынак, накрыты вільчыкавы дахам з вальмай над апсыдай. З бакоў галоўнага фасаду ўзвышаюцца 1-ярусныя квадратныя ў пляне вежы, аб’яднанымі атыкам з трыкутным франтонам. У верхняй частцы вежаў знаходзяцца аркавыя праёмы. Фасад аздабляецца дзьвюма драўлянымі скульптурамі апосталаў, пастаўленых у бакавых аркавых нішах. Такія ж скульптуры разьмяшчаюцца і ў прастакутных нішах на бакавых гранях ніжняга яруса вежаў. Над прастакутным уваходным праёмам праразаецца паўцыркульнае акно, якое асьвятляе хоры. Фасады рытмічна падзяляюцца аркавымі аконнымі праёмамі, дэкаруюцца аркавымі броўкамі з замкавым каменем, і пілястрамі ў прасьценках.

Унутраная прастора падзяляецца шасьцю калёнамі на тры нэфы і перакрываецца цыліндрычнымі скляпеньнямі. На дзьвюх калёнах высяцца хоры. Алтарная частка займае шырыню цэнтральнага нэфу і з бакоў абмяжоўваецца закрысьціямі з тэрасамі на іх перакрыцьцях. Алтар у выглядзе карынцкай калянады^[2], у ім дзьве драўляныя скульптуры сьвятых і абраз «Укрыжаваньне» XІX ст. На бакавой сьцяне апсыды зьмяшчаецца амбон.

Сьвятары

• Францішак Рамейка (1913 — 1921)
• Уладзіслаў Марковіч (1924—1934)
• Альберт Бакіноўскі (1935—1948?)^[4]
• Яцэк Дубіцкі (цяперашні час)

На касьцельных могілках у 1848 року спачыў ўніяцкі сьвятар доктар багаслоўя Міхал Баброўскі, якога ў 1833 року расейскія ўлады выслалі ў Шарашоў, дзе ён адпраўляў набажэнствы на беларускай мове^[5].

Галерэя

• Сучасныя здымкі
• 
  Галоўны фасад
• 
  З боку апсыды
• 
  Драўляная скульптура апостала ля ўваходу
• 
  Інтэр'ер

Заўвагі

1. Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Перамогі, 5.

Крыніцы

1. Шарашова — парафія Найсьвяцейшай Тройцы Беларусь. Рыма-каталіцкі касьцёл у Беларусі. Праверана 27 лістапада 2012 г.
2. Пракаповіч Н.С. Летапіс духоўнасці: культавая архітэктура Всё о Ружанах Праверана 27 лістапада 2012 г.
3. Юры Жыгамонт (22 ліпеня 2011) Деревня Шерешево (Беловежская пуща): После восстания Кастуся Калиновского здесь вешали арестованных повстанцев (рас.) Новыя падарожжы дылетанта Праверана 27 лістапада 2012 г.
4. Леанід Маракоў Святыні Беларусі, што згадваюцца ў даведніку, і святары, якія ў іх служылі Даведнікі пісьменніка, гісторыка, энцыклапедыста Леаніда Маракова «Рэпрэсаваныя грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі» Праверана 27 лістапада 2012 г.
5. Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі. — Менск, 2008. С. 371.

Літаратура

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
• Кулагін А. Каталіцкія храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік / А. Кулагін; фатограф А. Дыбоўскі. — 2-е выд. — Менск: БелЭн, 2008. — 488 с.: іл. ISBN 978-985-11-0395-5.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  112Г000657

• Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ў Шарашове, Radzima.org
• Траецкі касьцёл (рас.) на «Глобусе Беларусі»