From Wikipedia, the free encyclopedia
An Pransya (sa Ingles: France) sarong nacion sa Europa.
Republikang Pranses République Française
| |
---|---|
Motto: Liberté, Égalité, Fraternité "Katalingkasan, Pagkaparantay, Pagkamagturugang" | |
Kanta: "La Marseillaise" | |
Lokasyon kan Metropolitanong Pransya (mala'tom na berde) – in kontinente kan Europa (malungsi na berde & maitim na kulay-abo) | |
Mga kinasasakupan kan Republikang Pranses sa kina'ban | |
Kapitolyo | Paris |
Pinakadakulangsyudad | capital |
Opisyal na mga tataramon | Tataramon na Pranses |
Demonym | Pranses |
Gobyerno | Semi-presidential unitary republic |
• Pangulo | Emmanuel Macron |
• Punong Ministro | Michel Barnier |
Pormasyon | |
• Prankong Kahadean | 486 (Pinag-isa ni Clovis) |
• Kaharian ng Pransiya | Agosto 843 (Kasunduan ng Verdun) |
• Kasalukuyang saligang-batas | 1958 (Ikalimang Republika) |
• Sumapi sa Unyong Europeo | 25 Marso 1957 |
Area | |
• Total[1] | 640,679 km2 (247,368 sq mi) (ika-43) |
• Metropolitanong Pransiya | |
551,695 km2 (213,011 sq mi) (ika-50) | |
543,965 km2 (210,026 sq mi) (ika-50) | |
Populasyon | |
(1 Enero 2007 estimate) | |
• Kabuuhan[1] | 64,102,140[4] (ika-20) |
• Metropolitanong Pransiya | 61,538,322[5] (ika-20) |
• Densidad[6] | 113/km2 (292.7/sq mi) (ika-89) |
GDP (PPP) | 2006 tantya |
• Kabuuhan | US $1.871 trillion (ika-7) |
• Per capita | US $30,100 (ika-20) |
GDP (nominal) | 2006 tantya |
• Kabuuhan | US $2.232 trilyon (ika-6) |
• Per capita | US $35,404 (ika-18) |
Gini (2008) | 32.7 medium |
HDI (2013) | 0.893 very high · ika-20 |
Currency | Euro[7], CFP Franc[8] (EUR, XPF) |
Sona nin Oras | CET[6] (UTC+1) |
• Tig-init (DST) | CEST[6] (UTC+2) |
Nagmamaneho sa | kanan |
Kodang pan-apod | +33 |
Internet TLD | .fr[9] |
An ngaran na France gikan sa Latin Francia o "nasyon kan mga Franks". An Modernong Pransya, igwa man nanggad nin ngaran na Francia sa Italyano asin Español, dangan Frankreich man sa Aleman, Frankrijk sa Dutch asin Frankrike sa Swedish. An boot sabihon kan gabos na ini "Daga/teritoryo kan mga Franks".[10]
Igwa nin manlain-lain na teorya kun sain nag gikan an ngaran na Frank. Hali naman kina Edward Gibbon asin Jacob Grimm, an ngaran na Franks pinagkokonektar sa tataramon na frank(free) sa Ingles. Pinagsuhestyon na an boot sabihon kan "free", pinag-adaptar huli ta makalihis kan pananakop kan Gaul, mga Franks sana an talingkas sa pagkakaigwa nin buwis. [11]An saro pang teorya, na ini daa pinag-guno sa Proto-Germanic na tataramon na *frankon, na an boot sabihon javelin o lanseta huli ta an pinagpapandaklag man na patok kan mga Franks midbid sa apod na francisca.[12] Alagad, pinagsasabi man na an mga armas na ini nagkaigwa nin siring na ngaran huli ta ini ginagamit kan mga Franks. Bako an kabaliktadan.[13]
Sa Ingles, an 'France' sinasambit man bilang /fræns/ FRANSS sa Amerikanong Ingles dangan /frɑːns/ FRAHNSS o /fræns/ FRANSS sa Ingles Briton. An pagsambit na igwa nin /ɑː/ nakukulong sa mga gawi nin pagtaram na igwa nin "trap-bath split" halimbawa an Received Pronounciation, dawa pa ini madadangog man sa ibang mga dialekto arog kan Cardiff English, na an /frɑːns/ igwang talingkas na baryasyon sa /fræns/.[14][15]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.