From Wikipedia, the free encyclopedia
Der Artikl is im Dialekt Obaboarisch gschriem worn. |
Doana Donau | ||
Danubischs orografischs System | ||
Datn | ||
---|---|---|
Gwassakennzoi | DE: 1 | |
Log | Middl- und Sidosteiropa | |
Flusssystem | Doana | |
Quäin | mid da Bregquej im Schwoazwoid oda am Zamfluss vo Brigach und Breg bei Donaueschingen | |
Quäinhächn | 1078 m oder 680 m | |
Mindung | Schwoazes Mea 45° 9′ 46″ N, 29° 38′ 50″ O | |
Mindungshächn | 0 m | |
Hächnuntaschied | 1078 m | |
Läng | 2.857 km[1] (2.811 km ohne Breg) | |
Eizugsgegnd | 817.000 km²[1]
| |
Abfluss | MQ |
6.700 m³/s |
Linke Nebnfliss | (Auswoi) Oidmui, Naab, Reng (Fluss), Ilz, Waag, Theiß, Sereth, Pruth | |
Rechte Nebnfliss | (Auswoi) Iller, Lech, Isar, Inn, Enns, Traun, Raab, Drau, Save, Morava, Iskar | |
Duachflossne Stausään | Eiserns Tor | |
Grousstädt | Ulm, Inglstod, Regensburg, Linz, Wean, Pressburg, Budapest, Novi Sad, Belgrad, Russe, Brăila, Galați | |
Schiffbor | 2655 km, davo 2414 km fia große Frochtschinakln zwischn Kelheim und Sulina |
De Doana[2], aa Donau is noch da Wolga da zwoatlängste Strom in Eiropa. Offiziej fangts bei Donaueschingen in Bodn-Wiattmbeag o, wo's a gfosste Quejn gibt und de Brigach und de Breg zammakema.
De Doana kimmt ba Uim af Bayern und hinta Bossa af Östareich. S naxte Land is de Slowakei, danoch Ungarn, Krowozien und Serbien. In Rumänien is de Doana de Grenz zu Buigarien, Moldawien und zua Ukraine, bevoas im rumänischn und ukrainischn Doanadelta ins Schwoaze Mea mindt.
De Doana fliasst duach 6 Stootn, Deitschland, Östareich, de Slowakei, Ungarn, Serbien und Rumänien. Fia weidane via Stootn, Krowozien, Buigarien, Moidowien und Ukraine is s a Grenzfluss. Insgsamt san 1071 Kilometa oisdann 37 % vom Valauf vo da Doana Stootsgrenzn.
Land | noch Strom- kilometa |
rechts Ufa | boadseitig | links Ufa | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
km | % | Doanakilometa | km | % | km | % | Doanakilometa | ||
Deitschland | 687,00 | 658,6 | 23 | 2888,77–2230,20 | 658,6 | 36 | 687,0 | 24 | 2888,77–2201,77 |
Östareich | 357,50 | 357,5 | 12 | 2230,20–1872,70 | 321,5 | 18 | 321,5 | 11 | 2201,77–1880,26 |
Slowakei | 172,06 | 22,5 | 1 | 1872,70–1850,20 | 22,5 | 1 | 172,1 | 6 | 1880,26–1708,20 |
Ungarn | 417,20 | 417,2 | 14 | 1850,20–1433,00 | 275,2 | 15 | 275,2 | 10 | 1708,20–1433,00 |
Krowozien | 137,50 | 137,5 | 5 | 1433,00–1295,50 | 0,0 | 0 | 0,0 | 0 | |
Serbien | 587,35 | 449,9 | 16 | 1295,50–845,65 | 220,5 | 12 | 358,0 | 12 | 1433,00–1075,00 |
Rumänien | 1075,00 | 374,1 | 13 | 374,10–0,00 | 319,6 | 18 | 1020,5 | 35 | 1075,00–134,14 79,63–0,00 |
Buigarien | 471,55 | 471,6 | 16 | 845,65–374,10 | 0,0 | 0 | 0,0 | 0 | |
Moidowien | 0,57 | 0,0 | 0 | 0,0 | 0 | 0,6 | 0 | 134,14–133,57 | |
Ukraine | 53,94 | 0,0 | 0 | 0,0 | 0 | 53,9 | 2 | 133,57–79,63 |
(Beleg: Donaukommission, Budapest, Jenna 2000 bis Meaz 2004)
S wead ognumma, dass da Nama Doana sein Uasprung in da kejtischn Sproch hod, de wo amoi am Obalauf glebt ham. Belegt san dona-aw fia diafs Wossa und Do-avv fia zwoa Wossa, wos si af de zwoa Quejfliss beziagn kennt. De konstuiate indogermanische Wuazl hoasst *danu ‚Fluss‘ konstruiad.
Bis zan End vo da Antike hod de Doana zwoa Nama ghobt: Ister, lateinisch Hister, griech. ῎Iστρος Istros wor de Bezeichnung fian Untalauf, Doana (Danuvius) hod da Obalauf ghoassn. Domois wor da Zammahang iwahapts ned klor, weis koana exaktn kartographischn Aufzeichnunga gem hod.
Da zwoatlengste Fluß vo Eiropa hod scho efta sei Flussbett gwexlt. Jo ned nua des. Vua umma 20 Müllionan Joah is de Ur-Doana nu nochn Atlantik zua ogflossn.
Ois Afrika de Oipn und de heidign Middlgbiag oiweu hecha aughom hod und a da Jura gwoxn is, woa da Doana da Weg in Westn hi vaschpiad und se hod in Ostn zua ofliaßn miassn. De frian Donauquöfliss haum nu vü weida westli augfaungt ois Heid.
Eascht ois se Middleiropa weida ghom hod und da eupäische Wuamfuatsotz weida unt a mid Asien vaschmoizn is, is midm Doanantalauf weidagaunga, bis schpoda, hi zan schwoazn Mea.
Bis ins 18. Joahundat woa de Doana a launischa Fluss. Se woa gaunz aundas ois mia se heid kenan.
Und Ois is vo foßt unduachdringlige Auwöda umschlossn gwest. Außa es is am Owalauf, wida a launge Koitzeid (Eiszeid) ins Laund zogn.
Da längste Nemfluss vo da Doana is de Theiß. Sechs weidane Nemfliss ham a Läng vo mea wia 500 Kilometa: Pruth, Save, Drau, Olt, Sereth und Inn. Theiß, Save und Drau mindn im sidlichn pannonischn Becken (Serbien und Krowozien), Pruth und Sereth kurz vorm Doanadejta am Iwagang vo da Grossn Walachei za de moldawischn Lända. Da Inn is da oanzige grosse Nemfluss neadle vo de Oipn.
Zuaflussseitn R/L |
Nemfluss | Läng in km | Obfluss in m³/s | Omerkung |
---|---|---|---|---|
R | Iller | 147 | 71 | fiat ban Zammafluss zeitweis mea Wossa wia de Doana |
R | Lech | 264 | 114 | |
R | Isar | 295 | 175 | |
R | Inn | 517 | 730 | ban Zammafluss broada und zeitweis wossareicha wia de Doana |
R | Traun | 153 | 135 | |
R | Enns | 254 | 195 | |
R | Leitha | 180 | ||
R | Rába | 250 | ||
R | Kapos | 112,7 | 4,4 | |
R | Drau | 749 | 670 | |
R | Save | 945 | 1513 | wossareichsta Zuafluss vo da Doana |
R | Morava | 185 | 255 | |
R | Timok | 203 | 24 | |
R | Iskar | 368 | ||
R | Jantra | 285 | ||
L | Altmühl | 220 | ||
L | Naab | 165 | ||
L | Reng | 169 | ||
L | Kamp | 153 | ||
L | March | 358 | 109 | |
L | Váh | 403 | ||
L | Hron | 298 | ||
L | Ipel | 233 | ||
L | Theiß | 1308 | 813 | längsta Nemfluss vo da Doana |
L | Temesch | 340 | 47 | |
L | Jiu | 331 | 94 | |
L | Olt | 737 | 190 | |
L | Vedea | 224 | ||
L | Argeș | 327 | 73 | |
L | Ialomița | 417 | ||
L | Sereth | 596 | 230 | |
L | Pruth | 953 | 110 |
Im Eizugsgebiet vo da Doana lieng sechs Millionenstädt: Wean, Budapest, Belgrad, Minga, Sofia und Bukarest.
An de Doana grenzn de Gemarkunga vo zwejf Grossstädt: Uim, Inglstod, Rengschburg, Linz, Wean, Pressburg, Budapest, Novi Sad, Belgrad, Russe, Brăila und Galați. Za de wichtigstn Middlstäddn ghean: Bossa, Krems, Komárno, Mohács, Drobeta Turnu Severin, Widin, Giurgiu, Silistra und Tulcea. Za de wichtigstn Kloastädt zejn Sigmaringen, Nikopol und Sulina.
Am Laff vo da Doana liegn mearare Natuaschutzgebiet: Scho in Bodn-Wiattmbeag da Naturpark Obere Doana, ba Bossa s Naturschutzgebiet Doanaleiten und in da Weana Lobau da Nazionalpark Doana-Auen.
In Ungarn liegt da Nationalpark Doana-Eipel, do, wo de Drau in Krowozien zua Doana kimmt, da Naturpark Kopački rit, in Serbien as Naturreservat Deliblatska peščara und an da Grenz zwischn Serbien und Rumänien da Nazionalpark Đerdap. Oanzigartig is as Biosphärenreservat Doanadejta.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.