From Wikipedia, the free encyclopedia
Исинбаева Елена Годжаевна (3 июнь 1982 йыл, Волгоград, РСФСР, СССР) — Рәсәйҙең ҡолға менән һикереүсеһе. Ике тапҡыр Олимпия чемпионы (2004, 2008), 2012 йылғы Олимпия уйындарының бронза миҙалын яулаусы. Асыҡ һауала өс тапҡыр донъя чемпионы һәм бинала 4 тапҡыр донъя чемпионкаһы, асыҡ һауала, шулай уҡ бинала Европа чемпионы.Ҡолға менән һикереү буйынса ҡатын-ҡыҙҙар араһында донъяла 28 тапҡыр рекорд ҡуйған[1] .Рәсәйҙең атҡаҙанған спорт мастеры.
| Елена Исинбаева | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Шәхси мәғлүмәт | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Енесе |
ҡатын-ҡыҙ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Тулы исеме |
Елена Гаджиевна Исинбаева | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Клуб |
ЦСКА | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Тыуған ере | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Спорт карьераһы |
1998—2016 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Тренеры |
Трофимов Евгений Васильевич, | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Буйы |
174 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ауырлығы |
65 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Бүләктәре һәм миҙалдары
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 [[commons:Category: Yelena Isinbayeva Викимилектә|Аудио, фото, видео]] на Викискладе | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
22 июль, 2005 йыл. Лондондағы ярыштарҙа донъя тарихында беренсе тапҡыр ҡатын-ҡыҙҙар араһында ҡолға менән һикереү буйынса биш метр бейеклекте алды.
6 март, 2012 йыл. Иң уңышлы эш итеүсе Рәсәй спортсыһы тип танылды. Армияның Үҙәк спорт клубында еңел атлетика буйынса инструктор, Рәсәй армияһы[2] майоры[3].
Еленаның атаһы — Гаджи Гафанович Исинбаев — табасаран милләтле, Дағстандың[4] Хив районы Чувек ауылында тыуған, әсәһе — Наталья Петровна Исинбаева — рус. Апаһы Инесса цирк артисы Михаил Голевта кейәүҙә.
Оҙаҡ ваҡыт Монте-Карлола(Монако)[5] йәшәгән. Үҙенең һүҙҙәре буйынса, күп ваҡытын ғаиләһе, дуҫтары менән үткәрергә уйлап, Исинбаева 2011 йылдың мартында Волгоградҡа[6] ҡайта[7]. 2013 йылда Исинбаева кире Монакоға[8][9] әйләнеп ҡайтыуҙы планлаштырғанын әйткән. 2014 йылдың 28 июнендә Елена Исинбаева Рәсәйҙең йыйылма командаһының[10] һөңгө сөйөү спортсыһы Никита Петиновтан (тыуған 1990) Ева исемле ҡыҙ таба[11] тапты.
12 декабрь, 2014 йыл. Никита Петиновҡа[12] кейәүгә сыға.
Еленаға 5, ә уның бәләкәй һеңлеһе Иннаға 4 йәш булғанда, ата-әсәһе уларҙы спорт гимнастикаһы клубына шөғөлләнергә бирә. 15 йәшендә Ленаны олимпия резервы училищеһынан, перспективаһыҙ спортсы тип, сығарып ебәргәндәр. Уның тренеры Александр Лисовой, телевидениела ҡолға менән һикереп сығыш яһаған ҡыҙҙы күреп, Ленаны еңел атлетика буйынса тренер Евгений Трофимовҡа күрһәткән. Ярты йылдан һуң, 1998 йылда, Елена Исинбаева Мәскәүҙә Бөтә Донъя үҫмерҙәр уйындарында 4 метр бейеклеккә һикерә. Киләһе йылында ул үҫмерҙәр араһында донъя күләмендә рекорд ҡуйып, 4,10 метр бейеклекте яулай. Шул уҡ йылда Европа чемпионатында юниорҙар араһында 5-се урынды ала.
2000 йылда 18 йәшлек Рәсәй спортсыһы йәнә «донъя чемпионы» исеменә лайыҡ була, 4,20 метр бейеклеккә һикереп, юниорҙар араһында донъя рекорды ҡуя. Сиднейҙағы Олимпиадала донъя тарихында беренсе тапҡыр ҡатын-ҡыҙҙар араһында ҡолға менән һикереү буйынса ярыш була. Елена квалификация буйынса иҫәпкә кергән бер генә һикереү эшләй алмай һәм финалға сыҡмай (квалификацияны күрһәтеү өсөн 4,30 метр бейеклекте алырға кәрәк була). Сиднейҙа 4,60 метр һөҙөмтә менән донъя рекордсыһы Стэйси Драгила чемпион була (донъя рекордынан ни бары 3 сантиметрға түбәнерәк). Көмөш миҙалды Австралия өсөн сығыш яһаған элекке Рәсәй спортсыһы Григорьева Татьяна яулай (4,55 метр).
2001 йылда Европа юниорҙар чемпионатында, 4,40 метр бейеклекте алып, Исинбаева тағы ла беренсе була. Шул уҡ йылда, Берлиндағы Халыҡ-ара фестивалдә (ISTAF) ҡатнашып, 4,46 метр бейеклеккә һикерә һәм юниорҙар араһында яңы донъя рекорды ҡуя. Уны немец спортсыһы Сильке Шпигельбург, Исинбаева күрһәткесенән 2 сантиметрға бейегерәк һикереп, бары тик 2005 йылда ғына яңырта ала. 2002 йылда Мюнхендә үткән Европа чемпионатында Елена, 4,55 метр бейеклек күрһәтеп, икенсе урын яулай. Рәсәй спортсыһы Светлана Феофанова чемпион исемен ала.
2003 йылда Европа чемпионатында бина эсендәге ярыштарҙа 23 йәшкә тиклемге спортсылар араһында ул 4,65 метр һөҙөмтә менән алтын миҙал яулай. 2003 йылдың 13 июлендә Гейтсхедта Британияның Grand Prix ярышында Елена яңы донъя рекорды ҡуя — 4,82 метр. 2003 йылда Парижда үткәрелгән еңел атлетика чемпионатында ул ярыштың фавориты булып иҫәпләнһә лә, Светлана Феофанова һәм немец ҡыҙы Аннике Бекерҙән ҡалыша һәм бронза миҙал яулай.
30 июль, 2008 йыл. Монакола Супер Гран-при ярыштарының сираттағы этаптарының серияһында Исинбаева сираттағы донъя рекорды ҡуйҙы — 5,04 метр (был рекорд үткәндәгеһенән бер см артығыраҡ була). Үҙ ҡаҙаныштары тураһында спортсы ошоларҙы әйтте[13]:
«Мин Монакола йәшәйем. Өйҙәге стадионда үткәрелгән был ярыш миңә ҙур көс бирҙе».
18 август, 2008 йыл. Пекинда үткәрелгән Олимпия уйындарында ул, бер-бер артлы башта олимпия (4,95 метр), унан һуң донъя (5,05 метр) рекордтары ҡуйып, алтын миҙал яуланы.
15 февраль, 2009 йыл . Донецкиҙә үткәрелгән XX халыҡ-ара «Ҡолға йондоҙҙары» турнирында ул бина эсендә 2 донъя рекордын ҡуя, башта 4,97 метр һәм унан һуң 5,00 метрға һикерә[14] (һөҙөмтә әлегә рәсми рәүештә раҫланмаған).
Бөтә Донъя спорт даны Laureus академияһының версияһы буйынса Елена 2007 һәм 2009 йылдарҙа планетаның иң яҡшы спортсыһы булып һанала.
2009 йыл. Берлинда үткән донъя чемпионатында ул бер ниндәй ҡыйынлыҡһыҙ финалға үтеп инһә лә , финалда еңеүгә өлгәшә алмай. Ярыштан һуң Исинбаева быны быға тиклем бер туҡтауһыҙ ярыштарҙа еңеп килгәнгә күрә концентрацияһын юғалтыу менән аңлатты. Ысын күҙ йәштәре түгеп, ул тренеры алдында оятҡа ҡалғанын белдерҙе.
28 август, 2009 йыл. Цюрихта "Алтын лиганың « бишенсе этабында ул 27-се тапҡыр донъя рекорды ҡуйҙы (5,06 метр)[15].
10 апрель 2010 йыл. Биналарҙа үткән Дохалағы донъя чемпионатындағы уңышһыҙ сығышынан һуң ул билдәһеҙ ваҡытҡа үҙенең спорт карьераһында тәнәфес яһарға булды[16].
2010 йылдың апрелендә Елена Сингапурҙа үткәрелгән Йәш үҫмерҙәр Олимпиадаһында Рәсәйҙең илсеһе булып һайланды.[17].
Спортта алған паузанан һуң матбуғатта Елена спортҡа 2011 йылда ҡайтасаҡ тигән хәбәрҙәр сыҡһа ла, рәсми рәүештә был мәғлүмәт бары тик 2010 йылдың 1 декабрендә генә дөрөҫләнә. Бөтә Рәсәй еңел атлетика федерацияһының сайтында Еленаның „рус ҡышы“ ярышында сығыш яһаясағы тураһында мәғлүмәт бирелә[18].
6 февраль, 2011 йыл . „рус ҡышы“ турнирында карьераһындағы бер йыллыҡ паузанан һуң Исинбаева һикереүҙәр секторына сыҡты, бейеклеккә 4,81 м һикереп, ярыштарҙың донъялағы иң яҡшы сезон нәтижәһен күрһәтте һәм еңеүсе булды.[19]. 2011 йылдың 30 авгусында Көньяҡ Кореяның Тэгу ҡалаһында үткән еңел атлетика чемпионатында миҙалһыҙ ҡалды.[20]
2012 йылдың 6 февралендә Рәсәй Федерацияһының Президентына кандидат итеп күрһәтелгән, шул ваҡытта Рәсәй Федерацияһының Хөкүмәт Рәйесе булып торған, Владимир Путиндың ышаныслы кешеһе ителеп рәсми рәүештә теркәлгән[21].
23 февраль, 2012 йыл. Стокгольмдағы гран-при ярыштарында Елена бина эсендә яңы рекорд ҡуйҙы— 5,01. м. 2012 йылдың 6 авгусында Лондонда үткән Олимпия уйындарында ярыштарҙың төп фавориты булһа ла, бейеклеккә 4,70 м һикереп, бары тик бронза миҙалына лайыҡ булды. Олимпиаданың алтын миҙалын америкалы Дженнифер Сур 4,75 м нәтижәһе менән (2008 йылда Исинбаева ҡуйған рекордҡа ҡарағанда 30 см түбәнерәк күрһәткес менән) алды, көмөш миҙал шулай уҡ 4,75 м бейеклегенә һикергән Куба спортсыһы Ярислей Сильвегә эләкте.
18 май, 2013 йыл. Shanghai Golden Grand Prix ярышында, 4,70 м күрһәтеп, еңеүсе булды.
13 август, 2013 йыл. Мәскәүҙә үткән донъя чемпионатында, 4,89 м бейеклеккә һикереп, алтын миҙал яуланы[22].
2013 йылдың Донъя чемпионаты алдынан Елена Исинбаева бер нисә тапҡыр үҙенең спорт карьераһын тамамларға йә булмаһа туҡтатып торорға теләгәнен әйтте. Бының сәбәбе уның әсә булырға теләүҙә ине[23][24][25]. Әммә чемпионатта еңеү нәтижәһе тренер тарафынан планлаштырғандан байтаҡ түбән булғанлыҡтан, тренер Еленаның бер нисә коммерциялы ярыштарҙа[26] һәм 2016 йылдағы Олимпиадала ҡатнашыу мөмкинлеген аныҡлап әйтте[27].
2013 йылдың октябрендә Исинбаева Сочиҙағы Олимпия ауылының мэры вазифаһын үтәй башланы[28].
2015 йылдың 12 февралендә спорт карьераһын дауам итәсәген иғлан итте.[29].
2015 йылдың 6 майында Рәсәй Федерацияһы Оборона министрлығы Елена Исинбаева менән биш йыл контракт төҙөнө. Был контракт буйынса уға Армияның Үҙәк клубында еңел атлетика буйынса хәрби инструктор вазифаһы йөкләтелә[2].
2016 йылдың 8 февралендә Халыҡ-ара еңел атлетика федерацияһының ассоциацияһы (IAAF) Елена Исинбаеваға, Бөтә Рәсәй еңел атлетикаһы федерацияһының IAAF-тағы ағзалығынан сығыу сәбәпле, халыҡ-ара ярыштарҙа ҡатнашыуҙы тыйҙы..
2013 йылдың 13 авгусындағы матбуғат-конференцияһындағы журналист Исинбаеванан швед спортсы ҡатын-ҡыҙҙарыынң ЛГБТ-Рәсәй берләшмәһен яҡлаған акцияһына ҡарата мөнәсәбәтен белдереүен һорағас, ул Рәсәйҙәге гомосексуализмды тыйыу тураһындағы законды яҡлап сыға[30]. Күп кенә сит ил киң мәғлүмәт саралары уның был фекерен гомофобиялы тип һанап, Елена Исинбаеваны Олимпия уйындарының илсеһе посынан төшөрөүҙе талап итә башлай. Исинбаеваның һүҙәрен күп кенә танылған спортсылар шелтәләп сыға[31][32][33]. Быны Исинбаева Еңел атлетика Федерацияһының матбуғат-хеҙмәте аша үҙ фекерен инглизсә бик үк дөрөҫ аңлата алмағанлығы менән бәйләй. Сексуаль ориентацияһына ҡарап кешене дискриминациялауға үҙенең ҡаршы торғанлығын, ләкин чемпионат ҡунаҡтарының Рәсәйҙәге закондарҙы хѳрмәт итергә һәм үтәргә тейешлеген әйтә.[30][34].
| Дата | Высота | Примечание |
|---|---|---|
| 23 февраля 2012 | 5,01 м  |
в помещении |
| 28 августа 2009 | 5,06 м | |
| 15 февраля 2009 | 5,00 м | в помещении |
| 15 февраля 2009 | 4,97 м | в помещении |
| 18 августа 2008 | 5,05 м | |
| 29 июля 2008 | 5,04 м | |
| 11 июля 2008 | 5,03 м | |
| 16 февраля 2008 | 4,95 м | в помещении |
| 10 февраля 2007 | 4.93 м | в помещении |
| 12 февраля 2006 | 4.91 м | в помещении |
| 12 августа 2005 | 5,01 м | |
| 22 июля 2005 | 5,00 м | |
| 22 июля 2005 | 4,96 м | |
| 16 июля 2005 | 4,95 м | |
| 7 июля 2005 | 4,93 м | |
| 6 марта 2005 | 4,90 м | в помещении |
| 26 февраля 2005 | 4,89 м | в помещении |
| 18 февраля 2005 | 4,88 м | в помещении |
| 12 февраля 2005 | 4,87 м | в помещении |
| 3 сентября 2004 | 4,92 м | |
| 24 августа 2004 | 4,91 м | |
| 30 июля 2004 | 4,90 м | |
| 25 июля 2004 | 4,89 м | |
| 27 июня 2004 | 4,87 м | |
| 6 марта 2004 | 4,86 м | в помещении |
| 15 февраля 2004 | 4,83 м | в помещении |
| 15 февраля 2004 | 4,81 м | в помещении |
| 14 июля 2003 | 4,82 м |
13 август .2013 г. Исинбаеваның тренеры Евгений Трофимов ағымдағы йылдың яҙы башында спортсы 5,11 метр бейеклекте алды тине . Шунда уҡ ул Исинбаеваның 5,15—5,20 м бейеклекте алырлыҡ көсө барлығын әйтте.[26][27].
Елена 2013 йылда „КВН“, „Минута славы“ телетапшырыуҙарында жюри ағзаһы була һәм „Киске Ургант“ тапшырыуында төшә.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
