Брянск өлкәһе

Бря́нск өлкәһе — Рәсәйҙең көньяк-көнбайыш өлөшөндә урынлашҡан өлкә. 1944 йылдың 5 июлендә Орел өлкәһенән бер-нисә районы нигеҙендә ойошторолған.

Рәсәй Федерацияһы субъекты
Брянск өлкәһе
Административ үҙәк	Брянск
Майҙаны	62-се
- Барлығы - һыу өҫтө %	34 857 км² 0,1
Халҡы	39-сы
- Барлығы - Тығыҙлыҡ	1 253 666 (2013) 35.97/км²
ТТП	56-се
- Барлығы (ағым. хаҡ.) - Йән башына	144,3 млрд. млрд. һум (2010) 97,4 мең мең һум
Федераль округ	Үҙәк федераль округы
Иҡтисади район	Үҙәк иҡтисад районы
Губернатор	Николай Васильевич Денин
РФ субъекты коды	32
ISO 3166-2 коды	RU-BRY
Сәғәт бүлкәте	MSD[d] һәм Европа/Москва[d][1]
Бүләктәре:

РФ Почта маркаһы,2010

Сиктәре

• Көнбайыштан — Белоруссия (Гомель, Могилёв өлкәләре)
• Көньяҡтан — Курск өлкәһе, Украина (Чернигов, Сумы өлкәләре)
• Көнсығыштан — Калуга һәм Орел өлкәләре
• Төньяҡтан — Смоленск өлкәһе

Дәүләт ҡоролошо

Брянск өлкәһе Уставына ярашлы дәүләт власы суд, башҡарма һәм закондар сығарыу йүнәлештәренә бүленә.

Башҡарма власть

Брянск өлкәһе Губернаторы — Брянск өлкәһе башлығы һәм Брянск өлкәһенең иң юғары вазифалы кешеһе. Брянск өлкәһе Хөкүмәте етәксеһе. Брянск өлкәһе Хөкүмәте статусы һәм хоҡуғы Брянск өлкәһе Уставы менән билдәләнгән.

Суд власы

Брянск өлкәһе суд системаһы составында:

1. Брянск өлкәһе өлкә суды, Рәсәйҙен юғары судының түбәнге инстанция суды
2. Брянск өлкәһе арбитраж суды , Рәсәйҙен юғары судының түбәнге инстанция суды

Закондар сығарыу власы

Өлкә Парламенты — Брянск өлкәһе өлкә думаһы.

Билдәле шәхестәре

• Герасимова Лариса Павловна (1960), ғалим-стоматолог, юғары мәктәп уҡытыусыһы. 1983 йылдан Республика балалар клиник дауаханаһының, 1999 йылдан Республика стоматология поликлиникаһының бүлек мөдире; 2000 йылдан Башҡорт дәүләт медицина университеты уҡытыусыһы, шул иҫәптән 2003 йылдан терапевтик стоматология кафедраһы мөдире, бер үк ваҡытта 2001 йылдан Өфөләге «Дентал Студия» стоматология клиникаһы директоры. Медицина фәндәре докторы (1998), профессор (2010). Башҡортостан Республикаһының атҡаҙанған табибы (2009). Сығышы менән ҡала тибындағы Локоть ҡасабаһынан^[2].
• Устинова Раиса Алексеевна (2.04.1939), Башҡортостан Республикаһы рус дәүләт академия драма театрының элекке актёры, «Арлекин» профессиональ хәйриә театрын ойоштороусы, уның художество етәксеһе һәм режиссёры. СССР Театр эшмәкәрҙәре союзы ағзаһы. Башҡорт АССР-ының атҡаҙанған артисы. Сығышы менән хәҙерге Брянск өлкәһенең Семёновка ауылынан^[3].

Сәнәғәт һәм иҡтисад

Эре ойошмалар:

• «Мальцовский портландцемент» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте (Фокино). Европала эре цемент етештереүсе предприятиеларҙан һанала.
• «Брянский машиностроительный завод» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте. Рәсәй тимер юлдары (баш заказсы) өcөн вагондар, судо дизелдәр, тимер юл локомотивтары етештерә.
• «Брянский автомобильный завод» (БАЗ) Асыҡ акционерҙар йәмғиәте.
• «Брянсксельмаш» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте
• «Группа Кремний-Эл» Ябыҡ акционерҙар йәмғиәте. Ярымүткәргестәр һәм электроника етештереүсе предприятие.
• «Жуковский мотовелозавод» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте
• «Жуковский завод технологического оборудования» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте
• «Бежицкий сталелитейный завод» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте
• «Брянский Арсенал» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте. Грейфер, Драглайн, төрлө төҙөлөш һәм юл-ремонталау машиналары етештерә.
• «Ирмаш» Асыҡ акционерҙар йәмғиәте(элеккке ирригация машиналары етештереүсе).
• Клинцовский автокрановый завод. Автокрандар етештереүсе.
• НИИ «Изотерм» — разработка, изготовление специального технологического оборудования для микроэлектроники, выращивания кристаллов, оборудования для атомных станций, медицины, железнодорожных депо;
• «Погарская сигаретно-сигарная фабрика» — единственный производитель российских сигар;
• «Метаклэй» Ябыҡ акционерҙар йәмғиәте

Иҫкәрмәләр

1. https://data.iana.org/time-zones/tzdb-2021e/europe
2. Башҡорт энциклопедияһы — Герасимова Лариса Павловна 2020 йыл 14 август архивланған. (Тикшерелеү көнө: 30 май 2020)
3. Заслуженная артистка Башкирии четыре года добивалась получения статуса бывшей узницы концлагеря. ИА «Башинформ», 22 сентября 2014 года (рус.) (Тикшерелеү көнө: 29 март 2019)

Һылтанмалар

• Администрация Брянской области
• Брянская областная дума 2007 йыл 12 декабрь архивланған.
• Законодательство Брянска и Брянской области
• Брянскстат 2018 йыл 21 октябрь архивланған.
• Города Брянской области: путевые заметки