![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e4/Issyk_Kul.jpg/640px-Issyk_Kul.jpg&w=640&q=50)
Ысыҡ-Күл
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ысыҡ-Күл (ҡырғ. Ысык-Көл — «ҡайнар күл») — Ҡырғыҙстандағы иң ҙур күл, донъялағы 25 иң ҙур майҙанлы күлдәрҙең береһе, шулай уҡ тәрәнлеге буйынса алтынсы урында тора. Республиканың төньяҡ-көнсығыш өлөшөндә, Төньяҡ Тянь-Шань тауҙарында: Күндәй-Ала-Тоо һәм Терский Ала-Тоо һырты араһында 1609 метр бейеклектә урынлашҡан. Аҡмаған күлгә 80-гә яҡын ҙур булмаған йылға ағып төшә. Уларҙың иң ҙурҙары — көнсығыштан Түп һәм Джергалан. Көнбайыштан Шыу йылғаһы бик яҡында, шуға ла яҙғы ташҡын ваҡытында Кутемалды йылғаһы (оҙонлоғо 6 км) ҡушылып киткән саҡта һыуының бер өлөшө күлгә ағып төшә. Күлдең һыу кимәле цикллап үҙгәреүсән (йәғни йә таша, йә кәмей); цикл тиҫтә йылдар дауам итә. Һыуы тоҙло (минерализацияһы — 5,90 процент).
Ысыҡ-Күл | |
![]() | |
Күлгә ҡойоусы йылғалар | Джергалан[d], Тамга[d], Tosor River[d] һәм Тюп[d] |
---|---|
Илдәрҙә объекттың бассейны | Ҡырғыҙстан |
Бассейн майҙаны | 21 900 км² |
Период обновления воды | 305 йыл[1] |
Дәүләт |
![]() |
Административ-территориаль берәмек | Эҫеккүл өлкәһе[d] |
Диңгеҙ кимәленән бейеклек | 1606 метр |
Мираҫ статусы | Рамсарское угодье[d] |
Оҙонлоҡ | 182 km |
Киңлек | 60 km |
Вертикаль тәрәнлеге | 668 метр |
Майҙан | 6236 км² |
Күләме | 1738 км³ |
Периметр | 688 km |
Бассейн категорияһы | Категория:Бассейн Иссык-Куля[d] |
![]() |
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/76/Lake_Issyk_Kul.jpg/640px-Lake_Issyk_Kul.jpg)
Һыу күләме 1738 куб метр, һыу өҫтө майҙаны — 6236 квадрат километр, яр буйы оҙонлоғо — 688 км, уртаса тәрәнлеге — 278 м, иң тәрән урыны 2,5 тапҡырға күберәк һәм 702 метрға етә. Оҙонлоғо көнбайыштан көнсығышҡа — 182 километр, ә көньяҡтан төньяҡҡа — 58 км.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Issyk_Kul_at_sundown.jpg/640px-Issyk_Kul_at_sundown.jpg)
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Yssykkoel-lake.jpg/640px-Yssykkoel-lake.jpg)