Рәсәйҙең Башҡортостан Республикаһы Дүртөйлө районындағы ауыл From Wikipedia, the free encyclopedia
Түбәнге Аташ (рус. Нижнеаташево) — Башҡортостандың Дүртөйлө районындағы ауыл. 2010 йылдың 14 октябренә ҡарата халыҡ һаны 521 кеше[3]. Почта индексы — 452313, ОКАТО коды — 80224830002.
Ауылға нигеҙҙе аҫаба башҡорт Аташ Тинкуйев һала. Ауыл тәүге тапҡыр 1795 йылғы V рәүиз материалдарында теркәлә. Унда 7 ихатала 40 башҡорт йәшәй. 1794 йылдың 10 февралендә төҙөлгән килешеүгә ярашлы башҡорттар Түбәнге Аташ ауылына типтәрҙәрҙе индерә, 1795 йылда ауылда 27 типтәрҙең йәшәүе теркәлә. 1859 йылда 207 башҡорт һәм 256 ерһеҙ башҡорт (припущенниктар) иҫәпкә алына. 1870 йылда ауылдағы 112 ихатала 499 кеше йәшәй. 1920 йылдағы бөтә халыҡ иҫәбен алыу документтарында тораҡ пунктындағы 257 ихатала 1303 башҡорт һәм типтәр йәшәүе теркәлә[4].
1816 йылғы документтар буйынса ауылда Ғирфан Баязитов, Китап Сәйҙәмов, Ғәнбәр Тимеров (Ғәббәс улы), Мөхәмәтрәхим Ҡотлоҡәдәмов, Фәйрүш (Фәйрушат) Ғүмәров, Әбделхәким Әбделлатифов, Ғөбәйҙулла Йәүкәйевтар йәшәй[4].
Поход старшинаһы Бикташ Ғәлиәкбәров (Тимеровтың улы) 1812 йылғы Ватан һуғышында ҡатнаша. Уның улдары: Мирхәйҙәр, Ширғазы. Зауряд-хорунжий Әбделсалих Раянов (Китап уҙамандың улы) 1834 йылға тиклем (36 йәшендә) 4 тапҡыр Ырымбур сик буйы һыҙатын һаҡлауҙа була. Уның улдары: Әбделисхаҡ, Әбделҡадир, Әбделвәхит, Әбделбасир. Түбәнге Аташта мишәр кантоны начальнигы Тупеев Исмәғил Ардуван улы йәшәй һәм 1853 йылда 16-сы кантон начальнигы итеп тәғәйенләнә[4].
Ауылда ике мәсет һәм мәсеттәр эргәһендә мәктәптәр эшләй. Ауылда тирмән була. 1843 йылда 116 башҡортҡа 312 бот ужым һәм 360 бот яҙғы иген сәселә. Бында йәшәүселәр 196 ат, 158 һыйыр, 120 һарыҡ һәм 71 кәзә аҫырай[4].
Бөтә Рәсәй һәм Бөтә Союз халыҡ иҫәбе алыу мәғлүмәттәре буйынса халыҡ һаны (кеше)
Иҫәп алыу йылы һәм көнө | Бөтә халыҡ | Ир-егеттәр | Ҡатын-ҡыҙҙар | Ир-егеттәр өлөшө (%) | Ҡатын-ҡыҙҙар өлөшө (%) |
1897 йыл 9 февраль ( 26 ғинуар) | |||||
1920 йыл 26 август | |||||
1926 йыл 17 декабрь | |||||
1939 йыл 17 ғинуар | |||||
1959 йыл 15 ғинуар | |||||
1970 йыл 15 ғинуар | |||||
1979 йыл 17 ғинуар | |||||
1989 йыл 12 ғинуар | |||||
2002 йыл 9 октябрь | |||||
2010 йыл 14 октябрь | 521 | 246 | 275 | 47,2 | 52,8 |
Халыҡ һаны буйынса аңлатма төрлө йылдарҙа иҫәп алыу тәртибенең айырмалығы булыу сәбәпле халыҡ һанының үҙенсәлегенә иғтибар итегеҙ.
Ауылдағы халыҡ һаны буйынса мәғлүмәтте халыҡ иҫәбе буйынса алыу урынлы. Бөтә ил күләмендә үткән 1897, 1920, 1939, 1959, 1970, 1979, 1989, 2002, 2010 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса мәғлүмәттәр бар һәм асыҡ ҡулланыуҙа табырға була. Ҡайһы бер китаптарҙы электрон төрҙә асып ҡарап була. 1926 йылғы халыҡ иҫәбе буйынса һәр ауыл тураһында мәғлүмәт осрағаны юҡ әле. Унан башҡа Өфө виләйәтендә 1865, 1879, 1886 йылдарҙа урындағы халыҡ иҫәбе алынған. Тағы ла ревиз яҙмалары аша мәғлүмәт бар.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.